Προσφυγικό: Διπλωματικό πόκερ Ερντογάν με «όπλο» ανθρώπινες ψυχές

Καθοριστικής σημασίας είναι οι επόμενες ώρες για την εξέλιξη της κρίσης στα ελληνοτουρκικά σύνορα του Έβρου, εκεί όπου πλήθος προσφύγων και μεταναστών παραμένουν πίσω από τα συρματοπλέγματα με την ελπίδα να περάσουν στα ευρωπαϊκά σύνορα και αντιμέτωποι με τα «παιχνίδια» της Άγκυρας.

Την ώρα που ο έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, θα βρίσκεται στο Βερολίνο όπου αναμένεται να ασκήσει πιέσεις στην καγκελάριο Μέρκελ, επιμένοντας στην ανάγκη επιμερισμού των βαρών μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο τούρκος πρόεδρος θα βρίσκεται στις Βρυξέλλες για συνομιλίες με υψηλόβαθμους ευρωπαίους αξιωματούχους.

Ο Ερντογάν θα συναντηθεί με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για συνομιλίες σχετικά με την «μετανάστευση, την ασφάλεια, την σταθερότητα στην περιοχή και την κρίση στη Συρία» ανακοίνωσε μέσω Twitter ο Μπάρεντ Λέιτς, εκπρόσωπος του Σαρλ Μισέλ.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται ήδη σε συζητήσεις και «παζάρια» με την ΕΕ, με φόντο τη συμφωνία Βρυξελλών – Άγκυρας του 2016 για το προσφυγικό, επιδιώκοντας να επιβάλλει τους δικούς του όρους στη νέα κατάσταση που θα διαμορφωθεί στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.

Τη στιγμή που οι Ευρωπαίοι φέρονται δυσαρεστημένοι από την πολιτική που ασκεί ο «σουλτάνος», ο ίδιος εμφανίζεται συνεχώς επικριτικός κατά της ΕΕ, ανεβάζοντας διαρκώς τους τόνους, ενδεικτικό της στάσης που αναμένεται να κρατήσει στις Βρυξέλλες.

Οι απαιτήσεις Ερντογάν

Μια ημέρα πριν επισκεφτεί τις Βρυξέλλες, εξέφρασε για ακόμη μια φορά τη δυσαρέσκειά του για τη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επαναλαμβάνοντας ότι η συμφωνία για το προσφυγικό δεν λειτουργεί και χρίζει αναθεώρησης.

Μιλώντας στην Κωνσταντινούπολη ο τούρκος πρόεδρος είπε ότι δεν έλαβε την αναμενόμενη υποστήριξη από την διεθνή κοινότητα για το ζήτημα, εκφράζοντας ωστόσο την ελπίδα να επιστρέψει με διαφορετικά αποτελέσματα από τις επαφές του.

«Ελπίζαμε να λάβουμε πολύ μεγαλύτερη βοήθεια από την διεθνή κοινότητα αναφορικά με τους πρόσφυγες. Έχω συνάντηση στο Βέλγιο με αξιωματούχους της ΕΕ. Θα συζητήσουμε αυτά τα θέματα εκεί» είπε στη διάρκεια ομιλίας του στην Κωνσταντινούπολη.

«Εκπληρώσαμε τις υποχρεώσεις μας που προβλέπονται από τη συμφωνία με την ΕΕ. Ωστόσο η ΕΕ δεν εκπλήρωσε τις δεσμεύσεις της εκτός από μια ελάχιστη συνεισφορά…Ελπίζω αυτή τη φορά να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα» πρόσθεσε.

Απέναντι σε αυτά τα δεδομένα ερώτημα αποτελεί η στάση που θα κρατήσουν οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι. Προς το παρόν, οι περισσότεροι ηγέτες έχουν αποφύγει να πάρουν ξεκάθαρη θέση για τις πρακτικές της Άγκυρας και εμφανίζονται διστακτικοί. Μάλιστα, γίνονται δεύτερες σκέψεις σε ό,τι αφορά περαιτέρω χρηματοδότηση προς την Τουρκία.

Ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις του ευρωπαίου Επιτρόπου Προϋπολογισμού και Ανθρωπίνων Πόρων, Γιοχάνες Χαν. Όπως είπε, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πιθανό να παράσχει νέο πακέτο οικονομικής βοήθειας προς την Τουρκία για τους πρόσφυγες που βρίσκονται στην επικράτειά της, ωστόσο η ενίσχυση ενδέχεται να είναι μικρότερη από αυτή που προσφέρθηκε προηγουμένως. Πρόσθεσε, δε, πως η εκταμίευσή του θα εξαρτηθεί από τη συμμόρφωση της Άγκυρας στην μεταναστευτική συμφωνία.

Η επόμενη ημέρα στα σύνορα

Ο Ερντογάν κατάφερε να τους βάλει στο τραπέζι των συζητήσεων τους «27» επί ευρωπαϊκού εδάφους και να πει επισήμως πλέον σε όλους ότι βάζει τέλος στη συμφωνία του 2016, επιδιώκοντας να δείξει ότι έχει το «πάνω χέρι» στο προσφυγικό ζήτημα.

Μια κίνηση που αποτυπώνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη στρατηγική του είναι η μείωση των ροών προσφύγων και μεταναστών από την Τουρκία προς την Ελλάδα, δύο μόλις ημέρες πριν μεταβεί στις Βρυξέλλες. Εκεί όπου -παρά τις όποιες λεκτικές καταδίκες αξιωματούχων- η ουσία για την επόμενη ημέρα παραμένει η ίδια: Είτε θα αναδιαμορφωθεί η συμφωνία Τουρκίας – Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2016, όπως επιτακτικά ζητά ο Ερντογάν, είτε θα οδηγηθούμε σε ναυάγιο με απρόβλεπτες συνέπειες.

Διότι, αν ο Ερντογάν φύγει από τις Βρυξέλλες με «άδεια χέρια», τότε συγκεντρώνει εξαιρετικές πιθανότητες η αύξηση των ροών στα ελληνοτουρκικά σύνορα, με την Ευρώπη να καλείται σε αυτή την περίπτωση να κάνει πράξη όσα υποσχέθηκε την προηγούμενη εβδομάδα κατά την αυτοψία στον Έβρο. Να αντιμετωπίσει δηλαδή τα σύνορα της χώρας μας ως ευρωπαϊκά.