Κατά γράμμα ή κατά πνεύμα;

Μόνο κατά γράμμα μπορούν να πάρουν το δόγμα: το μυστήριο της θείας ευχαριστίας ανήκει στα υποχρεωτικά. Εχει την ίδια αγιαστική εμβέλεια με το βάπτισμα και την εξομολόγηση. Και χάρη στη μεταφυσική του ασπίδα καταρρίπτονται οποιαδήποτε έκτακτα μέτρα της εκκοσμίκευσης. Η πίστη αυτή δεν επιδέχεται αντίλογο. Είναι άλλωστε ριζωμένη στον λατρευτικό, εθιμικό κόσμο των πένητων, απ’ όπου απουσιάζει ο στοχασμός για τα μεγάλα θεολογικά ζητήματα. Την πίστη αυτή εργαλειοποιεί ο εσμός της συνωμοσιολογίας που ήδη αναπαράγεται σε πρωτοσέλιδους τίτλους και telemarketing. Κάποιος ή κάτι, κάπου επιβουλεύεται κάπως την ελληνική ιδιοσυστασία, εν μέσω μεταναστευτικών ροών και τουρκικής προκλητικότητας. Ο κορωνοϊός λειτουργεί σαν πολιορκητικός κριός για το σχέδιο μέχρι τελικής εξαντλήσεως.

Κι όμως, είναι οι εκπρόσωποι της Εκκλησίας που παίρνουν επίσης κατά γράμμα τα προληπτικά μέτρα για τον κορωνοϊό. Στη μεγάλη πλειονότητά τους διαβάζουν κατά πνεύμα τη σχέση με το ποίμνιό τους. Δεν εξοβελίζουν την τελετή από τον δημόσιο χώρο, αλλά ούτε αφορίζουν τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας. Τα συμπτώματα του ανορθολογισμού δεν προήλθαν από ιερωμένους, αλλά από καθηγητές πανεπιστημίων (οι εντριβές με κηραλοιφή που πρότεινε ο Κυριάκος Βελόπουλος είναι εκτός συναγωνισμού). «Εγώ πιστεύω ότι ο ιός αυτός είναι κατασκευασμένος. Και μπορώ να υποθέσω ότι και το εμβόλιο είναι ήδη από πριν γνωστό. Υπάρχει, δηλαδή, αυτήν τη στιγμή το εμβόλιο. Πότε θα ανακοινωθεί η ανακάλυψή του ή πότε θα διατεθεί, εξαρτάται από τους λόγους της σκοπιμότητας» δήλωσε ο Ανδρέας Γιαννακουδάκης, καθηγητής Χημείας και αντιπρύτανης Διοικητικών Υποθέσεων του ΑΠΘ, πριν ανακρούσει πρύμναν.

Σε μια πρώτη ανάγνωση, δεν μπορεί κανείς παρά να πάρει κατά γράμμα την τοποθέτηση της καθηγήτριας Λοιμωξιολογίας Ελένης Γιαμαρέλλου ότι η θεία ευχαριστία είναι ακίνδυνη. «Αν εγώ πιστεύω ότι αυτό μπορεί να με μολύνει, τότε δεν πιστεύω στο μεγαλύτερο μυστήριο. Τα άτομα που θέλουν να κοινωνήσουν δεν πρέπει να φοβούνται ότι με τη θεία κοινωνία μπορεί να μεταδοθεί ποτέ μικρόβιο» δήλωσε. Φαντάζεται κανείς ότι η πολύπειρη λοιμωξιολόγος, όπως και άλλοι συνάδελφοί της, προσπαθούν να συμβιβάσουν δύο πλευρές του εαυτού τους. Επιστήμονες με θρησκευτικές πεποιθήσεις που συνιστούν «ανοσία» στον ιό. Σύγχρονοι στρατιώτες στη μάχη εναντίον του με ψυχικές εφεδρείες από την παραδοσιακή Ελλάδα. Γιατροί με εικονίσματα στον χώρο υποδοχής των ασθενών, αναισθησιολόγοι με την εικόνα της Θεοτόκου στο περβάζι λίγο πριν από την επέμβαση. Φαινόταν από μακριά κι ας άργησε: σ’ αυτή τη μάχη, όπου οι επιστήμονες γράφουν με νυστέρι τους κανόνες της πρόληψης, ο ανορθολογισμός θα αμυνόταν του δικού του εδάφους.

Το αντιπαράδειγμα της Γιαμαρέλλου είναι διδακτικό. Υπήρξε η ρωγμή σε μια εμπεδωμένη «κανονικότητα»: την επιστροφή των ειδικών. Ο «στρατηγός» Τσιόδρας και ο αναλυτής Μόσιαλος προσωποποιούν την ευθύνη των ειδημόνων απέναντι σε όσους βρίσκονται στο έλεος της τυχαιότητας. Στην εργαλειοθήκη τους, άλλωστε, χώρεσε η απεύθυνση προς τους πιστούς – εξού και η επίκληση των τηλεοπτικών μεταδόσεων, καθώς εγγίζει η εορτή των αζύμων, η λεγομένη Πάσχα. Το τελευταίο διάστημα διαφάνηκε ότι η ρετσινιά για τις καλοσπουδαγμένες ελίτ και τους απόμακρους (μεγαλο)γιατρούς εκπίπτει. Η κοινότητα αγωνιά και αναμένει τον επιστημονικό λόγο ως παρηγορητικό. Ο ταξικός αντίζηλος γίνεται συμμέτοχος στο δράμα. Το ελάχιστο που ζητά είναι να του αποδοθούν τα του Καίσαρος.