Κοροναϊός : Το κόστος της επιδημίας δεν πρέπει να μεταφερθεί στις πλάτες των γονιών και των εργαζομένων

Η απόφαση για το κλείσιμο όλων των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στη χώρα ήταν μια αναγκαία επιλογή, ακριβώς γιατί ξέρουμε ότι είναι ένα απαραίτητο μέτρο για τον περιορισμό της εξάπλωσης της επιδημίας και την αποφυγή του ενδεχομένου να έχουμε ταχεία κορύφωση που θα απειλούσε τις αντοχές του συστήματος υγείας.

Όμως, ταυτόχρονα η απόφαση αυτή συνεπάγεται και προβλήματα για αρκετούς γονείς που θα χρειαστεί να μείνουν σπίτι με τα παιδιά τους και δεν θα μπορούν να πάνε στην εργασίας τους.

Η  διάρκεια του μέτρου, που είναι πιθανό να παραταθεί και χρονικά εάν δεν υπάρξει κάμψη της επιδημίας σημαίνει ότι θα εξαντληθούν τόσο τα όποια περιθώρια μικρών απουσιών έχουν, όσο και η όποια ευελιξία μπορεί να έχουν ως προς την εργασιακή τους σχέση.

Θα χρειαστεί επομένως να δοθούν άδειες στους γονείς για να μπορέσουν να ανταποκριθούν σε αυτές τις δυσκολίες, δηλαδή άδειες που να εξασφαλίζουν ότι τουλάχιστο ένα γονιός είναι σε άδεια για όσο διάστημα συνεχίζεται το κλείσιμο των σχολείων. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς πολιτική απόφαση και ανάλογες θεσμικές παρεμβάσεις.

Μέτρα για τους εργαζομένους

Μέχρι τώρα η συζήτηση για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την επιδημία του κοροναϊού έχει σταθεί στο πώς θα επηρεαστεί γενικά η οικονομία. Και όντως όλοι αναμένουν σημαντικές επιπτώσεις, εφόσον το βασικό μέτρο για την αντιμετώπιση της επιδημίας είναι η αναστολή μαζικών δραστηριοτήτων και συχνά ο περιορισμός στο σπίτι. Αυτό δεν αφορά μόνο τον τουρισμό ή την εστίαση, αλλά και ένα ευρύτερο φάσμα από κλάδους.

Οι επιχειρήσεις θα πληγούν, όμως θα πληγούν και οι εργαζόμενοι. Με τις επιχειρήσεις να αναστέλλουν για σημαντικό διάστημα τη δραστηριότητά τους, θα τεθεί θέμα για την καταβολή των μισθών και ημερομισθίων. Ας μην ξεχνάμε ότι λύσεις που παραπέμπουν στην τηλεργασία, όπως είναι η εργασία από το σπίτι αφορούν έναν πεπερασμένο αριθμό κλάδων.

Τα πράγματα κάνει ακόμη χειρότερα το γεγονός ότι σε αρκετούς κλάδους δεν έχουμε σταθερές μισθωτές σχέσεις. Οι άνθρωποι αμείβονται ανάλογα με το εάν τις ώρες ή τις μέρες που θα εργαστούν. Αυτοί οι άνθρωποι θα κινδυνεύσουν να βρεθούν χωρίς εισοδήματα. Το ίδιο ισχύει και για ανθρώπους που ετοιμάζονταν να ξεκινήσουν σε εποχιακές εργασίες στον τουρισμό ή την εστίαση και τώρα αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να μείνουν χωρίς δουλειές.

Το πρόβλημα αυτό δεν είναι μόνο ελληνικό, καθώς σε όλο τον κόσμο υπάρχει ανησυχία για το τι θα γίνει με τους επισφαλείς εργαζομένους σε κλάδους που πλήττονται από τα μέτρα για την επιδημία.

Αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται ειδικά μέτρα που να μην αποσκοπούν απλώς να μειώσουν τις επιπτώσεις ανά κλάδο, αλλά και να στοχεύουν ειδικά στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των εργαζομένων που θα βρεθούν χωρίς δουλειά για όσο διάστημα διαρκούν τα έκτακτα μέτρα.

Η φροντίδα για αυτούς που πρέπει να εργαστούν

Την ίδια ώρα δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ένας σημαντικός αριθμός εργαζομένων θα πρέπει να συνεχίζει να εργάζεται όλο αυτό το διάστημα, ξεκινώντας από τους εργαζομένους στο χώρο της υγείας που θα είναι στην πρώτη γραμμή της μάχης, όπως δείχνουν και οι εμπειρίες από τη γειτονική Ιταλία.

Αρκεί να αναλογιστούμε ότι όσο και εάν επεκταθούν τα έκτακτα μέτρα για την αποφυγή του μαζικού συγχρωτισμού και τον περιορισμό των δραστηριοτήτων, πάντα κάποιες δραστηριότητες θα πρέπει να συνεχίζονται.

Αυτό αφορά κρίσιμες εφοδιαστικές αλυσίδες που πρέπει να συνεχιστούν, για να μπορούν να υπάρχουν τρόφιμα και άλλα απαραίτητα στα σούπερ μάρκετ για όσο διάστημα θα υπάρχουν περιορισμοί.

Αφορά κρίσιμες βιομηχανίες που δεν μπορούν εύκολα να κλείσουν τελείως, παρά μόνο το τίμημα να μην υπάρχουν βασικά προϊόντα.

Αφορά τους εργαζομένους στις βασικές υποδομές, όπως η ενέργεια, η ύδρευση, οι επικοινωνίες, οι υπηρεσίες καθαριότητας.

Αφορά τους εργαζομένους στις μεταφορές και τις συγκοινωνίες γιατί μπορεί να υπάρξουν περιορισμοί στις άσκοπες μετακινήσεις, αλλά μια βασική συγκοινωνιακή υποδομή θα πρέπει να συνεχίζει να λειτουργεί.

Αφορά επίσης ένα σημαντικό μέρος των εργαζομένων στο σε διάφορες κρατικές υπηρεσίες που προφανώς δεν μπορούν να αναστείλουν τη λειτουργίας τους αλλά και σε τομείς όπως  τραπεζικός (γιατί μπορεί να κάνουμε ηλεκτρονικές συναλλαγές αλλά η λειτουργία των τραπεζών απαιτεί και την εργασία ανθρώπων).

Στη Γουχάν για να δώσουμε ένα παράδειγμα, αρκετοί από τους αφανείς ήρωες για να αντέξει η πόλη την γενικευμένη καραντίνα ήταν όσοι εργάζονταν σε υπηρεσίες κατ’ οίκον διανομής που εξασφάλισαν ότι μπορούσαν να φτάνουν προϊόντα σε όσους τα χρειάζονταν.

Κάποιες από όλες τις εργασίες μπορεί να γίνουν από το σπίτι. Άλλες, όμως, θα πρέπει να συνεχίσουν να γίνονται στο χώρο εργασίας. Η εξασφάλιση ότι εάν συνεχιστεί και κλιμακωθεί η επιδημία θα μπορούν να εργάζονται με χορήγηση όλων των αναγκαίων μέσων προστασίας και ασφάλειας και με εξασφάλιση κατάλληλων συνθηκών, είναι ένα ελάχιστο μέτρο.

Η συγκυρία της επιδημίας και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, αυτοί που θα καλυφθούν από αυτά και αυτοί που εξαιτίας της επισφαλούς εργασιακής σχέσης τους δεν θα μπορέσουν, είναι μια ευκαιρία να θυμηθούμε ότι αυτό που ονομάζουμε «κοινωνική ζωή» στηρίζεται στην εργασία ανθρώπων.  Πολλοί από αυτούς πλήρωσαν μεγάλο τίμημα το προηγούμενο διάστημα και σήμερα μπορεί να βρεθούν, με ποικίλους τρόπους, αντιμέτωποι με το κόστος της επιδημίας. Οφείλουν να είναι στο κέντρο των πολιτικών αποφάσεων που θα ληφθούν, γιατί δεν αποτελούν «αναλώσιμο υλικό».