Πώς ο πρίγκιπας της Σαουδικής Αραβίας «βύθισε» το πετρέλαιο

Σε μόλις 24 ώρες ο πρίγκιπας και de facto ηγέτης της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, εξαπέλυσε πόλεμο τιμών κατά της Ρωσίας και έκανε στην άκρη εγχώριους αντιπάλους για θωρακίσει την εξουσία του στο βασίλειο.

Ωστόσο, μόνο τυχαίες δεν ήταν αυτές οι κινήσεις, αφού οι κινήσεις στο εσωτερικό και την παγκόσμια σκηνή είχαν σχεδιαστεί μήνες νωρίτερα, σύμφωνα με αναλυτικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal.

Οι κινήσεις βήμα βήμα

Καθώς η Σαουδική Αραβία ετοιμαζόταν για την εισαγωγή της Aramco στο χρηματιστήριο τον περασμένο χρόνο, ο πρίγκιπας συμμαχούσε με τη Ρωσία για να περιορίσει την παραγωγή πετρελαίου και να διατηρήσει τις τιμές σε υψηλά επίπεδα. Αλλά η συμμαχία είχε αρχίσει να κλυδωνίζεται. Και στις εβδομάδες που οδήγησαν έως και την αρχική δημόσια εγγραφή του Δεκεμβρίου, ο πρίγκιπας έβαζε ήδη στο στόχαστρο πολιτικούς αντιπάλους στο Ριάντ.

Και τα δύο έγιναν φανερά προς τα έξω την περασμένη Παρασκευή, όταν το Ριάντ ανακοίνωσε συλλήψεις μελών της βασιλικής οικογένειας και το Σάββατο όταν ανακοινώθηκε και επισήμως η διάλυση της συμμαχίας με τη Ρωσία, με την Σαουδική Αραβία να αποφασίζει να πλημμυρίσει τον πλανήτη με φθηνό πετρέλαιο. Οι επενδυτές απάντησαν αφαιρώντας από το πετρέλαιο το 1/3 της αξίας του.

Όπως επισημαίνει η WSJ δεν είναι εντελώς ξεκάθαρο πώς ακριβώς συνδέονται οι δύο κινήσεις σε εσωτερικό και παγκόσμια σκηνή. Το Ριάντ δεν μιλάει πολύ για τις συλλήψεις. Αυτό που είναι όμως ξεκάθαρο, σχολιάζει η αμερικανική εφημερίδα, είναι πως ένας από τους πιο ισχυρούς άνδρες στη Μέση Ανατολή επέλεξε ένα 24ωρο που ο κόσμος ήταν απασχολημένος με την εξάπλωση του Covid-19 και οι αγορές σε πανικό για να διατρανώσει την δύναμή του.

Με τη στάση του αυτή ο MBS, όπως είναι γνωστός στον διεθνή Τύπο, εκμεταλλεύθηκε την δύναμή του επί των αγορών όπως δεν το έχει κάνει η Σαουδική Αραβία για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες. Η τελευταία τόσο ηχηρή επίδειξη ισχύος ήταν το 1973 με το πετρελαϊκό εμπάργκο κατά των ΗΠΑ, αναφέρει στη WSJ o Αντέλ Χαμάιζα, ερευνητής στο Royal Institute

«Έχει σίγουρα νόημα να δει κανείς τις βασιλικές συλλήψεις στο πλαίσιο της κατάρρευσης των διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία» τονίζει από την πλευρά της η Κριστίν Σμιθ του Arab Gulf States Institute. Ο πρίγκιπας, εξηγεί, «αντιλαμβάνεται ότι τα πράγματα θα δυσκολέψουν πολύ οικονομικά και θέλει να διασφαλίσει εγκαίρως ότι όλοι θα ακολουθήσουν τη γραμμή του απέναντι στις νέες προκλήσεις. Χρειάζεται περισσότερα έσοδα».

Πηγές με γνώση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων στο βασίλειο αναφέρουν στην εφημερίδα ότι ο MBS αγνόησε τις συμβουλές του αδελφού του και σημερινού υπουργού Πετρελαίου και κήρυξε τον πόλεμο τιμών. Εκπρόσωπος της πρεσβείας της Σαουδικής Αραβίας στην Ουάσιγκτον αρνήθηκε να σχολιάσει.

Στο εσωτερικό της χώρας του ο πρίγκιπας έχει δώσει τέλος σε αρκετούς κοινωνικούς περιορισμούς, προσφέροντας κάποιες αυτονόητες εδώ και αιώνες για τη Δύση, ελευθερίες στις γυναίκες. Προσπαθεί επίσης να διαφοροποιήσει την οικονομία και να περιορίσει την εξάρτησή της από το πετρέλαιο. Ωστόσο την ίδια ώρα έχει στείλει στη φυλακή επικριτές του, ενώ έχει προκαλέσει παγκόσμια κατακραυγή και η στάση του στη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι. Ο ίδιος έχει αρνηθεί ότι έδωσε εντολή για τη δολοφονία.