Ενα, τουλάχιστον περίεργο έγγραφο για τη χρονική συγκυρία που εστάλη, βγάζει στο φως το in.gr. Το έγγραφο αυτό έχει σταλεί στην Περιφέρεια της Κρήτης ουσιαστικά προειδοποιεί για την ύπαρξη… αφρικανικής πανώλης των χοίρων. Εκτός κι αν πρόκειται απλά για προειδοποίηση προκειμένου να βρίσκονται σε ετοιμότητα οι αρμόδιες υπηρεσίες.

Ομως, τώρα που η χώρα βιώνει μια πρωτοφανή κρίση, λόγω της έξαρσης του κοροναϊού, ένα τέτοιο έγγραφο μόνο ανησυχία μπορεί να προκαλέσει.

Το έγγραφο του υπουργείου Εσωτερικών αλλά και του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχει τίτλο: «Αμέση ανεύρεση χώρων υγειονομικής ταφής για την Αφρικανική Πανώλη των χοίρων». Η λέξη «άμεση» και μόνο μπορεί να προκαλέσει ανησυχία.

Και στη συνέχεια αναφέρεται:

«Για λόγους επιτακτικού δημόσιου συμφέροντος και με στόχο τον έλεγχο και την αποτροπή εξάπλωσης της Αφρικανικής Πανώλης των χοίρων, σας καλούμε να ενημερώσετε τους Δήμους της Περιφέρειας αρμοδιότητάς σας, να δηλώσουν μέχρι 25 Μαρτίου 2020 τουλάχιστον ένα χώρο υγειονομικής ταφής ανά Δήμο έκτασης 5 με 10 στρεμμάτων, καθώς κι έναν αρμόδιο υπάλληλο για κάθε δήμο ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για την ομάδα θανάτωσης και υγειονομικής ταφής των χοίρων, σε περίπτωση που κριθεί αναγκαίο. Τέλος, σας γνωρίζουμε ότι η διαχείριση των θανατωθέντων χοίρων θα γίνεται υπό την εποπτεία των αρμόδιων κτηνιατρικών αρχών».

Ουσιαστικά όλοι οι δήμοι πρέπει σε διάστημα 12 ημερών να βρουν χώρους για να θάβουν χοίρους που εμφανίζουν την πανώλη.

Και τα ερωτήματα που τίθενται είναι:

Υπάρχουν κρούσματα αφρικανικής πανώλης και που;

Κινδυνεύει η δημόσια υγεία;

Ή πρόκειται για προετοιμασία για παν ενδεχόμενο;

Τι είναι η ασθένεια αυτή

Η αφρικανική πανώλη των χοίρων είναι ιογενής νόσος η οποία προσβάλλει τα οικόσιτα γουρούνια, τα αγριογούρουνα καθώς και άλλα μέλη της οικογένειας των συϊδών. Προκαλεί αιμορραγικό πυρετό και έχει πολύ υψηλή θνητότητα. Η νόσος είναι ενδημική της υποσαχάριας Αφρικής, όπου ο κύκλος μετάδοσης περιλαμβάνει τα τσιμπούρια του είδους Ορνιθόδωρος, τους φακόχοιρους και τους ποταμόχοιρους. Τα τσιμπούρια είναι φορείς της νόσου, χωρίς όμως τα ίδια να νοσούν. Δεν προκαλεί νόσο στους ανθρώπους.

Σύμφωνα με το Βικιπαιδεία, η νόσος προκαλείται από τον ιό της αφρικανικής πανώλης (Asfvirus, από τα αγγλικά African Swine Fever), έναν μεγάλο ιό με δίκλωνο DNA o οποίος αναπαράγεται στο κυτταρόπλασμα των κυττάρων του ξενιστή. Μέχρι το 2012 είχαν αναγνωριστεί 22 γονότυποι του ιού με βάση το C-άκρο του γονιδίου B646L, το οποίο κωδικοποιεί την πρωτεΐνη p72 του καψιδίου. Μόνο οι τύποι Ι και ΙΙ έχουν απομονωθεί εκτός Αφρικής.

Η διάγνωση της αφρικανικής πανώλης γίνεται με εργαστηριακές μεθόδους, όπως την ανίχνευση με ELISA ή την απομόνωση του ιού στο αίμα, τους λεμφαδένες ή τον σπλήνα.

Στην οξεία φάση της ασθένειας από στελέχη υψηλής λοιμογόνου δύναμης, τα γουρούνια αναπτύσσουν υψηλό πυρετό, αλλά δεν παρουσιάζουν κάποιο άλλο αξιόλογο σύμπτωμα τις πρώτες ημέρες.

Στη συνέχεια χάνουν την όρεξή τους. Στα γουρούνια με λευκό δέρμα, τα άκρα γίνονται μπλε-μοβ και αρχίζουν να γίνονται αντιληπτές αιμορραγίες στα αυτιά και στην κοιλιά. Τα νοσούντα γουρούνια μπορεί να τρέμουν, να έχουν ταχύπνοια, εμετούς και μερικές φορές να βήχουν. Όταν στέκονται όρθια είναι ασταθή. Εντός μερικών ημερών γίνονται κωματώδη και πεθαίνουν. Σε ηπιότερες μορφές της ασθένειας, τα γουρούνια χάνουν βάρος και αναπτύσσουν εικόνα πνευμονίας, έλκη στο δέρμα και διογκωμένες αρθρώσεις.

Η πρώτη επιδημία αναγνωρίστηκε, αναδρομικά, ότι είχε λάβει χώρα το 1907, ενώ η αφρικανική πανώλη περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1921 στην Κένυα. Η νόσος παρέμεινε περιορισμένη στην Αφρική μέχρι το 1957, όταν και αναφέρθηκε στη Λισαβόνα, στην Πορτογαλία. Μια ακόμη επιδημία έλαβε χώρα στην Πορτογαλία το 1960. Μετά από πολλά επεισόδια πανώλης, η νόσος εγκαταστάθηκε στην Ιβηρική χερσόνησο, ενώ σποραδικές επιδημίες έλαβαν χώρα στη Γαλλία, το Βέλγιο και άλλες ευρωπαϊκές χώρες κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980. Η Ισπανία και η Πορτογαλία κατάφεραν να εξαλείψουν τη νόσο μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1990 μέσω πολιτικής σφαγής.

Μια επιδημία φαίνεται να ξεκίνησε από τη Γεωργία το 2007 και στη συνέχεια επεκτάθηκε στην Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, το Ιράν, τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, εγείροντας φόβους για περαιτέρω γεωγραφική εξάπλωση, η οποία θα είχε αρνητική επίπτωση στην βιομηχανία των χοίρων.

Τον Ιούνιο του 2017 καταγράφηκε το πρώτο περιστατικό στην Τσεχία.

Για τον περιορισμό της εξάπλωσης της νόσου κατασκευάστηκαν 44,5 χιλιόμετρων φρακτών οσμής. Το 2018 μια μεγάλη επιδημία στη Ρουμανία οδήγησε στη σφαγή των περισσότερων γουρουνιών σε εκτροφία.

Τον Αύγουστο του 2018 ανακοινώθηκαν τα πρώτα περιστατικά αφρικανικής πανώλης στη Βουλγαρία.

Μέχρι τον Ιούλιο του 2019, πέντε εκτροφεία γουρουνιών είχαν πληγεί στη Βουλγαρία. Επίσης, τον Ιούλιο του 2019 ανακοινώθηκε η πρώτη επιδημία στη Σλοβακία.

Τον Φεβρουάριο του 2020 καταγράφηκε το πρώτο κρούσμα στην Ελλάδα, στην περιφερειακή ενότητα Σερρών.

Τον Αύγουστο του 2018, η Κίνα ανέφερε την πρώτη επιδημία αφρικανικής πανώλης στην επαρχεία Λιαονίνγκ, την πρώτη καταγεγραμμένη στην ανατολική Ασία.

Μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου 2018, περισσότερα από 38.000 γουρούνια είχαν θανατωθεί.[18] Μέχρι τις 10 Σεπτεμβρίου 2018, η Κίνα είχε μπλοκάρει τις μεταφορές γουρουνιών και χοιρινών προϊόντων σε μεγάλο μέρος της χώρας προς περιορισμό της εξάπλωσης της επιδημίας, από την οποία είχαν πληγεί μέχρι εκείνη τη χρονική στιγμή 6 επαρχίες. Μέχρι το τέλος του 2018, η επιδημία είχε αναφερθεί σε 23 επαρχίες και δήμους σε όλη την Κίνα.

Μέχρι τις 25 Απριλίου, ο ιός είχε αναφερθεί σε όλες τις περιοχές της Κινάς, καθώς και σε άλλες χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας, όπως η Καμπότζη, το Λάος, η Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ. Ο πληθυσμός των χοίρων στη Κίνα ήταν μειωμένος κατά σχεδόν 40 εκατομμύρια ζώα σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο.

Headlines