Η πολιτική ζωή δεν αντέχει κατηγορίες για «αντεθνικά μιάσματα»

Η έντονη πολιτική αντιπαράθεση γύρω από την πολιτική που υιοθέτησε η κυβέρνηση πάνω στο προσφυγικό και το μεταναστευτικό ήταν αναμενόμενη. Το θέμα αυτό διαιρεί ούτως ή άλλως την πολιτική ζωή όλης της Ευρώπης.

Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι εφαρμόζει την ενδεδειγμένη πολιτική, σφραγίζοντας τα σύνορα απέναντι σε αυτό που θεωρεί ότι είναι μια σαφής μεθόδευση της κυβέρνησης της Τουρκίας για να ασκήσει πίεση στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υποστηρίζει ταυτόχρονα η κυβέρνηση ότι η χώρα δεν μπορεί να υποδεχτεί μεγάλο αριθμό προσφύγων και μεταναστών και για αυτό το λόγο πρέπει να είναι «λιγότερο θελκτική» για την άφιξη προσφύγων και μεταναστών, κάτι που κατά τη γνώμη της εξυπηρετείται από μέτρα όπως η προσωρινή αναστολή της δυνατότητας υποβολής αίτησης ασύλου, τα κλειστά κέντρα και οι γρήγορες απελάσεις.

Απέναντι σε αυτή την πολιτική έχουν διατυπωθεί διάφορες κριτικές. Η αξιωματική αντιπολίτευση, παρότι συμφώνησε διά στόματος Αλέξη Τσίπρα με την κεντρική επιλογή του κλεισίματος των συνόρων, έχει διαφωνήσει με άλλες πλευρές της κυβερνητικής πολιτικής για το προσφυγικό. Οι ΜΚΟ έχουν καταγγείλει την αναστολή του δικαιώματος στο άσυλο. Άλλες οργανώσεις επιμένουν ότι ανεξαρτήτως των όποιων τουρκικών μεθοδεύσεων θα πρέπει να δούμε και το ανθρωπιστικό ζήτημα που αφορά τους πρόσφυγες. Υπάρχουν φωνές που επιμένουν ότι αντί για το σφράγισμα των συνόρων και το πολεμικό κλίμα, είναι προτιμότερη η συνολική αλλαγή της πολιτικής της «Ευρώπης-Φρούριο». Υπάρχουν, τέλος όσοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να διερευνηθούν οι καταγγελίες που έχουν υπάρξει για βάναυση μεταχείριση προσφύγων και μεταναστών στα σύνορα, συμπεριλαμβανομένων των καταγγελιών για θανάτους.

Η πολιτική αντιπαράθεση πάνω σε αυτά είναι αναμενόμενη, όπως και η φόρτιση που μπορεί να έχουν οι τοποθετήσεις, δεδομένου ότι γύρω από ένα θέμα όπως το προσφυγικό συγκεφαλαιώνονται συνολικότερες τοποθετήσεις πάνω στο πώς ορίζεται το έθνος, ο λαός, η θέση των σύγχρονων κοινωνιών μέσα στο διεθνές περιβάλλον.

Ανακολουθίες

Αναμενόμενη είναι επίσης η ανάδειξη των ανακολουθιών που μπορεί να έχουν οι διάφορες τοποθετήσεις. Για παράδειγμα, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι όντως ευάλωτος στην κριτική που επισημαίνει τον τρόπο που είχε και αυτός ως κυβέρνηση αποδεχτεί την «Κοινή Δήλωση» ΕΕ και Τουρκίας και την «Ευρώπη-Φρούριο» ή που υπογραμμίζει την αναντιστοιχία ανάμεσα στην κεντρική τοποθέτηση του Αλέξη Τσίπρα και τις επιμέρους τοποθετήσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ.

Όμως, αυτό δεν μπορεί να οδηγεί στην εύκολη αναπαραγωγή του σχήματος ότι όποιος κάνει κριτική «αναπαράγει τουρκική προπαγάνδα». Ανεξάρτητα από την όποια προσπάθεια η πολεμική και η κριτική να πάρουν οξεία μορφή, προσπάθεια που σε ορισμένες περιπτώσεις αντανακλά και την επίδραση της πολεμικής που αναπαράγεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υπάρχει πάντα και η ανάγκη δεύτερης σκέψης πριν την επιλογή του ενός ή του άλλου τόνου.

Η κατηγορία ότι όσοι διαφωνούν με την κυβερνητική πολιτική αναπαράγουν τις θέσεις  της εξωτερικής πολιτικής μιας άλλης χώρας, με την οποία η χώρα μας είναι σε διαρκή προστριβή, είναι ιδιαίτερα βαριά.

Βαριά κατηγορία

Ακόμη χειρότερα, είναι μια κατηγορία που παραπέμπει σε μια εποχή όπου η βασική κατηγορία εναντίον της αριστεράς ήταν του «αντεθνικού μιάσματος». Και ξέρουμε καλά ότι δεν ήταν απλώς μια κατηγορία. Ήταν και η βάση για ένα ολόκληρο «παρασύνταγμα» αυταρχικών μέτρων σε βάρος πολύ μεγάλου μέρους της κοινωνίας, το οποίο έμεινε ενεργό από τον εμφύλιο και μέχρι την πτώση της Χούντας και οι τελευταίες πλευρές του οποίου ήρθησαν μόλις στη δεκαετία του 1980.

Γι’ αυτό το λόγο και ένα τέτοιο είδος πολεμικής δεν μπορεί να έχει θέση στη σημερινή πολιτική αντιπαράθεση όσο οξεία και εάν είναι αυτή. Η χώρα έχει ανάγκη από συγκρούσεις επιχειρημάτων και στρατηγικών, συγκρούσεις που δίνουν νόημα στη δημοκρατία. Δεν έχει ανάγκη από ένα ύφος πολιτικής αντιπαράθεσης που παραπέμπει σε εποχές που υποτίθεται ότι τις έχουμε αφήσει πίσω.