Η ευκαιρία της Εκκλησίας

Με έναν μπρουτάλ και μανιχαϊστικό τρόπο επανήλθε στα δημόσια πράγματα ένας εντελώς λανθασμένος διαχωρισμός και ένα δίλημμα: επιστήμη ή πίστη; Σε αυτό βέβαια έβαλαν το χεράκι τους αρκετά πρόσωπα εκατέρωθεν. Φωτεινές εξαιρέσεις, ιερωμένοι όπως ο Ελπιδοφόρος Αμερικής.

Το δίλημμα όμως δεν υφίσταται παρά μόνο για ζηλωτές των δύο πλευρών. Ναι, γιατί ζηλωτές έχει και η επιστήμη. Κι όμως εδώ χάθηκε μια μεγάλη ευκαιρία για την Ιεραρχία στο σύνολό της. Δεδομένου πως η χώρα έχει ως οργανικό μέρος της ταυτότητας και της μνήμης της τη βιωμένη Ορθοδοξία, θα μπορούσε να γίνει σαφές στους πιστούς πως διανύουμε πανδημική κρίση. Πως τώρα τον πρώτο λόγο έχουν οι ειδικοί της επείγουσας αυτής κατάστασης (πλέον επίσημα και από τον ΠΟΥ). Πως υπάρχουν συγκεκριμένα μέτρα, αντλημένα απ’ την παγκόσμια συλλογική πείρα, που πρέπει να ληφθούν. Και πως ο ορθός λόγος είναι κατακτημένο εργαλείο του κόσμου, όχι αντίρροπη δύναμη στη θρησκεία, την πίστη, που είναι δικαιώματα προφανώς του καθενός μας.

Τώρα η Εκκλησία, όπως με τα συσσίτια έσωσε κόσμο μέσα στα Μνημόνια και συγκράτησε την κοινωνική συνοχή ή μέρος της, θα μπορούσε να κάνει το μεγάλο βήμα. Ενα βήμα που στην τελική θα αναζωογονούσε και την ίδια. Με ένα σαφές μήνυμα στους πιστούς της. Η οντολογική αγωνία δεν αναιρείται από την ιατρική, από τα προχωρήματα του ανθρώπου, από τα επιτεύγματα των επιστημόνων. Η πίστη δεν διακυβεύεται από την απόκρουση των ιών, των πανδημιών, από τα συμπαγή δημόσια συστήματα υγείας, από τις ανθρώπινες επινοήσεις και δεξιότητες. Ατομική εξάλλου ως υπόθεση και οντολογική στο βάθος της, δραματική μα και ιαματική για τους φορείς της, διαπερνά αταξικά τους ανθρώπους, συχνά και πέραν ιδεολογιών που μπορεί να έχουν σωτηριολογικά στοιχεία, μα παραμένουν σχήματα οργάνωσης των εδώ κοινωνιών συνεχώς μεταβαλλόμενα από τους καιρούς.

Από την άλλη, ήταν και είναι και μια χρυσή ευκαιρία να ξαναδούμε τις μεταξύ μας σχέσεις. Ο κίνδυνος στον οποίο θέτουν τον κόσμο διάφοροι της Εκκλησίας, χωρίς να προειδοποιούν ή να ενημερώνουν, δεν μπορεί να είναι μια ευκαιρία για επίθεση στο σύνολο της Ορθοδοξίας. Πολύ περισσότερο, όταν ο κόσμος που είναι επιφορτισμένος με τη διαχείριση της κρίσης δεν έχει προνοήσει για όλα αυτά που απαιτούνται. Και που μοιραία ανοίγουν τη συζήτηση για το ποιος θέλει δημόσιο σύστημα υγείας κραταιό, ποιος το θέλει κατακερματισμένο, τι είδους ενημέρωση έχουμε.

Μόλις την Τρίτη πάρθηκε η (σωστή) απόφαση του κλεισίματος των σχολείων για να μην έχουμε επανάληψη του ιταλικού δράματος. Και επίσης αν μιλήσουμε για την ατομική ή συλλογική ευθύνη που πάντα υπάρχει, ας μην ξεχνάμε πως καραβιές Ιταλών ανέλεγκτα σήμερα καταφθάνουν στην Πάτρα, ενώ φορείς του κορωνοϊού σουλατσάρουν σε καφενεία για να μη στιγματιστούν στα χωριά τους. Ακόμη και σήμερα δεν είναι προφανές πως ελέγχονται οι κρουαζιέρες των νησιών που έχουν ήδη αρχίσει. Αν συνεργάζονται τα εκάστοτε υποπαραρτήματα του Λιμενικού Σώματος, τα Λιμενικά Ταμεία, οι δήμοι με τους ιατρούς των καραβιών. Ακόμη και σήμερα δεν έχει προβλεφθεί πώς με μόνιμο τρόπο θα ενισχύσουμε – και προϋπολογιστικά – τη δημόσια υγεία.

Δεν τα λύσαμε όλα για να ασχοληθούμε με τη Θεία Κοινωνία. Και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο η Ιεραρχία θα μπορούσε να αποτελέσει σήμερα, κεντρικά και ενιαία, στήριγμα στη συλλογική προσπάθεια και όχι ανεύθυνο ναρκοθέτη της.