Ο κοροναϊός αλλάζει τη ζωή των Ελλήνων – 25 απαντήσεις για τις καθημερινές συναλλαγές

H Ελλάδα αλλάζει ξανά βίαια. Η καθημερινότητα των πολιτών αλλάζει λόγω του κοροναϊού. Αυτά που ξέραμε τώρα, ίσως και για πάντα, θα πρέπει να τα ξεχάσουμε. Στην οικονομία, στην εργασία, στις κοινωνικές σχέσεις, στις επαγγελματικές σχέσεις.

25 απαντήσεις για τις καθημερινές μας συναλλαγές με τράπεζες, ΔΕΚΟ και επιχειρήσεις δίνουν το στίγμα των ανατροπών που έφερε ήδη η πανδημία.

Ας δούμε αναλυτικά:

1 Ποιοι εργαζόμενοι με παιδιά δικαιούνται άδεια ειδικού σκοπού;

Οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα καθώς και υπάλληλοι που απασχολούνται σε δημόσιες υπηρεσίες, αποκεντρωμένες διοικήσεις, ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού και νομικά πρόσωπα αυτών, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου εντός Γενικής Κυβέρνησης με οποιαδήποτε σχέση εργασίας.

2 Για ποιον λόγο χορηγείται η άδεια ειδικού σκοπού;

Για τη φροντίδα των παιδιών που φοιτούν σε βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς και σχολικές μονάδες, των οποίων η λειτουργία αναστέλλεται προσωρινά.

3 Τι ισχύει για τους εργαζομένους με παιδιά στον ιδιωτικό τομέα;

Η άδεια ειδικού σκοπού ισχύει για όσο διάστημα είναι κλειστά τα σχολεία και μέχρι τις 10 Απριλίου. Οι γονείς έχουν δικαίωμα λήψης άδειας ειδικού σκοπού διάρκειας κατ’ ελάχιστον τριών ημερών, υπό την προϋπόθεση ότι ο εργαζόμενος κάνει χρήση μιας ημέρας από την κανονική του άδεια για κάθε τρεις ημέρες της άδειας ειδικού σκοπού και εφόσον ένας τουλάχιστον γονέας εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα ως μισθωτός, ακόμα και εάν ο άλλος γονέας είναι ελεύθερος επαγγελματίας.

• Εάν και οι δύο γονείς είναι μισθωτοί, στον ίδιο ή σε διαφορετικούς εργοδότες, με κοινή τους υπεύθυνη δήλωση προς τον εργοδότη ή τους εργοδότες τους γνωστοποιούν ποιος από τους δύο θα κάνει χρήση της ανωτέρω άδειας ή, σε περίπτωση που μοιραστούν την άδεια, τα αντίστοιχα χρονικά διαστήματα χρήσης της από καθέναν από αυτούς.
• Εάν ο ένας γονέας είναι εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα ενώ ο άλλος στο Δημόσιο απαιτείται η προσκόμιση στον εργοδότη της υπεύθυνης δήλωσης του εργαζόμενου γονέα στο Δημόσιο ότι δεν έχει κάνει χρήση της άδειας ειδικού σκοπού, προκειμένου ο μισθωτός του ιδιωτικού τομέα να μπορεί να κάνει χρήση της άδειας αυτής.
• Σε περίπτωση που εργάζεται μόνο ένας εκ των δύο γονέων, τότε αυτός δεν μπορεί να κάνει χρήση της άδειας ειδικού σκοπού, εκτός και αν ο γονέας που δεν εργάζεται νοσηλεύεται για οποιονδήποτε λόγο ή νοσεί από τον κορωνοϊό ή είναι άτομο με αναπηρία (ΑμεΑ).
• Σε περίπτωση διαζυγίου ή διάστασης γονέων, την άδεια ειδικού σκοπού λαμβάνει ο γονέας που έχει την επιμέλεια του παιδιού ή τη γονική μέριμνα, εκτός και αν μεταξύ τους συμφωνήσουν διαφορετικά, σύμφωνα με την κοινή τους υπεύθυνη δήλωση ως ανωτέρω.
• Για να μπορεί εργαζόμενος/η να κάνει χρήση της άδειας ειδικού σκοπού πρέπει να πληροί τις νόμιμες προϋποθέσεις για λήψη ετήσιας κανονικής άδειας τουλάχιστον έξι ημερών στην εξαήμερη εργασία και πέντε ημερών στην πενθήμερη εργασία. Σε περίπτωση που δεν πληρούται η ως άνω προϋπόθεση, τότε δικαιούται την άδεια ειδικού σκοπού κατ’ αναλογία των ημερών κανονικής αδείας που δικαιούται.

Από τις ημέρες της άδειας ειδικού σκοπού τα δύο τρίτα καλύπτονται από τον εργοδότη και το ένα τρίτο από τον τακτικό προϋπολογισμό.

4 Οι δημόσιοι υπάλληλοι με παιδιά στο σχολείο μπορούν να λάβουν άδεια ειδικού σκοπού;

Υπάλληλοι, που απασχολούνται σε δημόσιες υπηρεσίες, αποκεντρωμένες διοικήσεις, ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού και νομικά πρόσωπα αυτών, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ και έχουν τέκνα που φοιτούν σε βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς και σχολικές μονάδες, των οποίων η λειτουργία αναστέλλεται προσωρινά και ειδικότερα τέκνα που φοιτούν έως και την τάξη της Γ’ Γυμνασίου, έχουν τη δύνανται να απουσιάζουν από την υπηρεσία τους για το χρονικό διάστημα αναστολής της λειτουργίας των σχολείων.

5 Πόσες ημέρες άδεια μπορούν να λάβουν οι γονείς με παιδιά;

Για κάθε τέσσερις ημέρες απουσίας, οι τρεις ημέρες καταγράφονται ως δικαιολογημένη απουσία και κατά τη διάρκεια αυτής καταβάλλονται αποδοχές και η μία ημέρα απουσίας αποτελεί κανονική άδεια. Σε περίπτωση που ο υπάλληλος κάνει χρήση μικρότερου χρονικού διαστήματος, αυτό αποτελεί στο σύνολο κανονική άδεια.

6 Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληρούν οι γονείς για να λάβουν ειδική άδεια;

• Αν και οι δύο γονείς είναι υπάλληλοι, με κοινή τους δήλωση που κατατίθεται στις υπηρεσίες τους καθορίζεται ποιος από τους δύο κάνει χρήση της ειδικής άδειας, εκτός αν με την ίδια δήλωση καθορίζουν χρονικά διαστήματα χρήσης της ειδικής άδειας εκ περιτροπής. Το χρονικό διάστημα χρήσης της άδειας δεν μπορεί να είναι μικρότερο των τεσσάρων ημερών ανά γονέα.
• Αν ένας εκ των δύο γονέων απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα, για τη χορήγηση της ειδικής άδειας απαιτείται η προσκόμιση υπεύθυνης δήλωσης του γονέα που απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα περί μη χρήσης της ειδικής άδειας ή της εργασίας εξ αποστάσεως.
• Αν ο/η σύζυγος του/της υπαλλήλου που απασχολείται σε φορείς και απουσιάζει με οποιαδήποτε άδεια, ιδίως άδεια ανατροφής τέκνου και άδεια υπηρεσιακής εκπαίδευσης, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, με εξαίρεση την αναρρωτική άδεια εξαιτίας της οποίας δεν είναι δυνατή η φροντίδα τέκνων, ο/η σύζυγος δεν δικαιούται να κάνει χρήση της ειδικής άδειας.
• Αν ο/η σύζυγος του/της υπαλλήλου δεν εργάζεται, ο/η σύζυγος δεν δικαιούται να κάνει χρήση της ειδικής άδειας, εκτός αν ο γονέας που δεν εργάζεται νοσηλεύεται για οποιονδήποτε λόγο ή νοσεί από τον κορωνοϊό ή είναι ΑμεΑ και λαμβάνει επίδομα από τον ΟΠΕΚΑ.

7 Μπορώ να ζητήσω αντί για άδεια να εργάζομαι με μειωμένο ωράριο;

Αντί της χρήσης της ειδικής άδειας οι υπάλληλοι δύνανται, να εργαστούν με μειωμένο ωράριο, μέχρι και 25% ημερησίως, χωρίς μείωση των αποδοχών τους.

8 Πόσες ημέρες θα καταγράφονται ως κανονική άδεια;

Για κάθε 4 ημέρες απουσίας:

• οι 3 ημέρες καταγράφονται από την αρμόδια υπηρεσία ως δικαιολογημένη απουσία λόγω προσωρινής αναστολής λειτουργίας του σταθμού ή της σχολικής μονάδας όπου φοιτά τέκνο του/της υπαλλήλου και κατά τη διάρκεια αυτής καταβάλλονται αποδοχές και
• 1 ημέρα απουσίας αποτελεί κανονική άδεια.

9 Τι αποδοχές προβλέπονται σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα για γονέα που θα ζητήσει ειδική άδεια;

Οι εργαζόμενοι λαμβάνουν τον μισθό τους. Για τους εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα από τις ημέρες της άδειας ειδικού σκοπού τα δύο τρίτα καλύπτονται από τον εργοδότη και το ένα τρίτο από τον τακτικό προϋπολογισμό.

10 Η επιχείρηση στην οποία εργάζομαι έχει αναστείλει τη λειτουργία της με κρατική εντολή και ο εργοδότης δεν είναι υποχρεωμένος στην καταβολή μισθών. Οι εργαζόμενοι θα μείνουμε απλήρωτοι;

Στην περίπτωση αυτή εξετάζεται η χορήγηση επιδόματος που θα καλύψει ο κρατικός προϋπολογισμός, μέσω του ΟΑΕΔ. Το ύψος της ενίσχυσης αναμένεται πως θα είναι μεγαλύτερο του επιδόματος ανεργίας, αλλά μικρότερο από τον έως πρότινος καταβαλλόμενο μισθό. Σήμερα προβλέπεται μια αποζημίωση «ειδικού σκοπού» 500 ευρώ όταν οι επιχειρήσεις κλείνουν για λόγους ανωτέρας βίας. Οριστικές αποφάσεις αναμένονται μέχρι το τέλος του μήνα.

Διαβάστε επίσης: Κοροναϊός : Ανησυχία για τον κύκλο μετάδοσης – Άχρηστα τα μέτρα αν δεν τηρούνται

11 Εχω δυνατότητα να εργάζομαι από το σπίτι;

Για την πρόληψη και αντιμετώπιση της περαιτέρω διάδοσης του κορωνοϊού στους εργασιακούς χώρους, αλλά και στο πλαίσιο της ούτως ή άλλως θεσμοθετημένης υποχρέωσης των εργοδοτών να εξασφαλίζουν την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων τους, παρέχεται η δυνατότητα να προχωρούν σε σχήματα εξ αποστάσεως παροχής εργασίας (τηλεργασίας), στον βαθμό βέβαια που αυτό είναι οργανωτικά και τεχνικά εφικτό (π.χ. με χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, κ.λπ.).

12 Θα υπάρχει ευελιξία στο ωράριο εργασίας;

Οι επιχειρήσεις προωθούν όπου είναι εφικτό την εργασία με ευέλικτο ωράριο για την αποφυγή μετάδοσης του ιού στους χώρους εργασίας και τον συγχρωτισμό στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Οι εργοδότες μπορούν να προκρίνουν σχήματα σταδιακής πρόσβασης και προσέλευσης στους χώρους εργασίας για την αποφυγή συνωστισμού και στα μέσα μαζικής μεταφοράς και στους χώρους εργασίας.

13 Η επιχείρησή μου έκλεισε με κρατική εντολή. Θα πρέπει να καταβάλω κανονικά τον ΦΠΑ και τις ασφαλιστικές εισφορές στο τέλος του μήνα;

Προβλέπεται τετράμηνη αναστολή των πληρωμών ΦΠΑ, αλλά και δόσεων ρυθμίσεων για επιχειρήσεις που έχουν κλείσει με κρατική εντολή για τουλάχιστον 10 ημέρες. Επίσης αναστέλλονται όλες οι ασφαλιστικές εισφορές και δόσεις κάθε είδους ρύθμισης προς τα ασφαλιστικά ταμεία.

14 Τι ισχύει με τις δόσεις της ρύθμισης, η οποία πρέπει να εξοφληθεί τέλος του μήνα;

Για τις επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή προβλέπεται αναστολή πληρωμών. Για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες δεν προβλέπεται κάποια μεταβολή.

15 Τι θα γίνει με τους πλειστηριασμούς και το πλαίσιο προστασίας πρώτης κατοικίας;

Στην παρούσα φάση δεν ισχύει κάποια αλλαγή. Για όσο χρονικό διάστημα παραμείνουν κλειστά τα Δικαστήρια θα παγώσουν και τα προγράμματα πλειστηριασμών.

16 Τι θα ισχύσει για ηλεκτρονικές συναλλαγές;

Στο υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να επανεξετάσουν το μέτρο των ηλεκτρονικών αποδείξεων οι οποίες θα πρέπει να αντιστοιχούν στο 30% του εισοδήματος των φορολογουμένων.

17 Ο κορωνοϊός μεταδίδεται μέσω των χαρτονομισμάτων και πιστωτικών καρτών;

Τα χαρτονομίσματα μπορούν να μεταφέρουν τον κορωνοϊό. Αλλά μην ανησυχείτε και τόσο: ο κίνδυνος μετάδοσης είναι μικρός.

18 Πώς μπορώ να προφυλαχτώ κατά την πληρωμή των συναλλαγών;

Να προτιμάτε τις πληρωμές με κάρτες. Κατά την πληρωμή συναλλαγών μέσω καρτών να ζητάτε να βάλετε ο ίδιος την κάρτα στο POS.

19 Πότε ξεκινάει η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων; Θα υπάρξει παράταση;

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων η ηλεκτρονική πύλη για την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων θα ανοίξει στα τέλη Μαρτίου. Από τη στιγμή που η διαδικασία γίνεται με ηλεκτρονικό τρόπο δεν προβλέπεται προς το παρόν καμία παράταση.

20 Μέχρι πότε πρέπει να διορθώσω τα τετραγωνικά μέτρα του ακινήτου μου στον Δήμο;

Μετά την παράταση που δόθηκε η προθεσμία λήγει στις 30 Ιουνίου 2020.

21 Θα ισχύσει από φέτος η μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης;

Ολα θα εξαρτηθούν από την πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών.

22 Θα ενεργοποιηθεί η νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ στα φετινά εκκαθαριστικά;

Ολα θα εξαρτηθούν από την ύπαρξη ή μη δημοσιονομικού χώρου.

23 Πότε θα αλλάξουν οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων;

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του οικονομικού επιτελείου οι νέες αντικειμενικές αξίες θα ενεργοποιηθούν το καλοκαίρι του 2020.

24 Είμαι άνεργος. Πώς μπορώ να το δηλώσω στον ΟΑΕΔ;

Μόνο με την υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης.

25 Πώς θα λειτουργήσουν τα δικαστήρια κατά την περίοδο που ο κορωνοϊός είναι σε έξαρση;

Αναστέλλεται έως και 27 Μαρτίου 2020 η λειτουργία όλων των δικαστηρίων (Διοικητικών, Πολιτικών, Ποινικών και Στρατιωτικών), των Εισαγγελιών της χώρας για προληπτικούς λόγους δημόσιας υγείας και προς αποφυγή κινδύνου εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού (COVID-19). Συγκεκριμένα αναστέλλονται προσωρινά για το επίμαχο χρονικό διάστημα οι δημόσιες συνεδριάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας και όλων των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων της χώρας, με εξαίρεση αυτές που αφορούν την παροχή προσωρινής δικαστικής προστασίας και τη δημοσίευση αποφάσεων. Ακόμα αναστέλλονται:

α) οι δίκες ενώπιον των πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων,

β) οι νόμιμες και δικαστικές προθεσμίες για τη διενέργεια διαδικαστικών πράξεων και άλλων ενεργειών ενώπιον των υπηρεσιών των δικαστηρίων και των εισαγγελιών, καθώς και η παραγραφή των συναφών αξιώσεων και

γ) οι, κατά τις κείμενες διατάξεις, διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης και η διενέργεια πλειστηριασμών.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ