Εμπειρίες πολυπολιτισμικότητας

Τα έργα του κρατισμού έχουν δείξει τα αρνητικά τους επιτεύγματα τα τελευταία χρόνια, ιδίως στο ζήτημα συνοχής των δυτικών κοινωνιών. Οι κυβερνήσεις με παρεμβάσεις τους προσπάθησαν να κρύψουν τις αποτυχίες τους στον έλεγχο της μετανάστευσης προς τις χώρες τους. Επέτρεψαν να πλημμυρίσουν οι χώρες τους με κύματα ξένων, προερχόμενων από διαφορετικές κουλτούρες. Στο όνομα μιας περίεργης κατασκευής κάτω από την ονομασία της «πολυπολιτισμικότητας».

Η αρχική σύλληψη ήταν πως αυτή η νέα πραγματικότητα θα προσθέσει ποικιλία και βάθος στις πολιτιστικές υποδομές των κοινωνιών μας. Ποιο όμως ήταν το αποτέλεσμα; Οπως αναφέρει στο εξαιρετικό της βιβλίο η Σώτη Τριανταφύλλου («Πλουραλισμός, Πολυπολιτισμικότητα, Ενσωμάτωση, Αφομοίωση – Σημειώσεις για τη σύγχρονη ανοιχτή κοινωνία», εκδ. Πατάκης, 2015) αυτό που τελικά συμβαίνει είναι η δημιουργία διαφορετικών κοινοτικών – εθνοτικών υποδιαιρέσεων μέσα στην κοινωνία  οι οποίες δεν επικοινωνούν μεταξύ τους. Ετσι ο στόχος της ενσωμάτωσης στην κοινωνία των διαφορετικών θρησκευτικών και φυλετικών πληθυσμών από το εξωτερικό δεν επιτυγχάνεται. Δημιουργούνται διαφορετικά κοινωνικά στεγανά που σχεδόν ποτέ δεν επικοινωνούν μεταξύ τους. Αντί για πολυποικιλότητα και πλουραλισμό αντιλήψεων και απόψεων, στα πλαίσια ενός δημοκρατικά οριοθετημένου διαλόγου, έχουμε διχασμό που συχνότατα οδηγεί σε φυλετικές αντιθέσεις και συγκρούσεις.

Σύμφωνα με τον Ed West (The Diversity Illusion: What We Got Wrong About Immigration & How to Set It Right, 2018) ουδέποτε οι κυβερνήσεις ασχολήθηκαν σε βάθος με το πραγματικό πρόβλημα του Μεταναστευτικού. Κανείς δεν προσπάθησε να σκεφθεί την επιβολή κανόνων ομοιογένειας και την οργάνωση λ.χ. της παιδείας με τέτοιο τρόπο ώστε οι αξιακές διαφορές ανάμεσα στις εθνικές υποδιαιρέσεις μέσα στην κοινωνία να εξαλείφονται και ένα είδος ομοιογένειας, όχι ομοιομορφίας, σταδιακά να επικρατεί. Αφησαν τα πράγματα ανεύθυνα στην τύχη τους.

Το αποτέλεσμα είναι η πολυπόθητη πολυπολιτισμικότητα να καταλήξει σε έναν εφιάλτη κοινωνικής ανομοιογένειας, πολυδιάσπασης και σύγκρουσης. Αντί για αντιλήψεις ταύτισης με ένα ενιαίο κοινωνικό σύνολο οι μετανάστες, και κυρίως τα παιδιά τους, αναπτύσσουν δυσαρμονικές τάσεις που καταλήγουν σε άρνηση και μίσος. Δεν είναι τυχαίο πως στις πιο βαρβαρικές τρομοκρατικές επιθέσεις στη Δύση οι δράστες ήσαν άνθρωποι γεννημένοι και μεγαλωμένοι σε γειτονιές των μεγαλουπόλεών της. Εκεί που ο πολυπολιτισμός θα ήταν για κάποιους η πανάκεια της κοινωνικής αρμονίας, κατέληξε να είναι καταστρεπτική απειλή.