Κοροναϊός : Πως το εμπόριο άγριων ζώων οδήγησε στην πανδημία

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε την εξάπλωση του κοροναϊού σε πανδημία. Αφού σημειώθηκαν τα πρώτα κρούσματα στην Ουχάν της Κίνας, μέσα στον Δεκέμβρη, υπήρξαν αρκετές εικασίες – αλλά και παραπληροφόρηση – σχετικά για την προέλευση του ιού.

Παρόλο που οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι η γέννηση του ιού μπορεί να προέρχεται από μια αγορά στη Γουχάν, όταν ένα νοσούν ζώο καταναλώθηκε ή σφαγιάστηκε και διαχύθηκε στον ανθρώπινο πληθυσμό από εκεί, το ερώτημα παραμένει αναπάντητο.

Με σκοπό να κατανοήσουμε καλύτερα την προέλευση του κοροναϊού και τι θα μπορούσε να γίνει ώστε να αποφευχθεί η μελλοντική του διασπορά από τα ζώα στον άνθρωπο, οι οργανώσεις WildlifeConservationSociety (WCS) και GlobalWildlifeConservation συνεργάστηκαν για να δώσουν απαντήσεις σε ερωτήματα.

Ερωτήματα στην μετάδοση

«Είναι πολύ πιθανό ότι ο εξελικτικός ξενιστής ήταν μια νυχτερίδα. Αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι πώς έφτασε ο ιός στον άνθρωπο», δήλωσε στον ιστότοπο Mongabay ο Κρις Βάλζερ, εκτελεστικός διευθυντής υγείας στην WCS.

«Αυτό που δε γνωρίζουμε είναι πως μεταδόθηκε ο ιός στους ανθρώπους και μέσω ποιου ξενιστή».

Οι κοροναϊοί είναι μια ομάδα ιών με εξαιρετικά υψηλά ποσοστά μετάλλαξης που εντοπίζονται σε νυχτερίδες, τρωκτικά, καμήλες και γάτες, καθιστώντας τους πρωταρχικούς στο «πέρασμά» τους από τους ζωικούς ξενιστές στους ανθρώπους.

Οι ιοί που προκάλεσαν τα κρούσματα του αναπνευστικού συνδρόμου στη Μέση Ανατολή (MERS) το 2012 και το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS) από το 2002 έως το 2004 συμπεριλαμβάνονται επίσης στην κατηγορία των κοροναϊών.

Οι ιοί μεταλλάσσονται φυσιολογικά και είναι σε θέση να ανασυνδυαστούν, μοιράζοντας διαφορετικά συστατικά για να δημιουργήσουν νέους ιούς. Ετσι, το εμπόριο των άγριων ζώων που καταλήγουν σε αγορές κρέατος, όπου πολλαπλά ζωντανά είδη συνυπάρχουν και σφαγιάζονται στις ίδιες επιφάνειες και σε παντελώς ανθυγιεινές συνθήκες, αποδεικνύεται ένα τέλειο έδαφος αναπαραγωγής για νέα παθογόνα.

«Τα ζώα συλλαμβάνονται σε άγρια κατάσταση ή εναλλακτικά εκτρέφονται σε μια επονομαζόμενη φάρμα άγριων ζώων και μεταφέρονται σε μια αγορά όπου αλληλεπιδρούν με άλλα είδη από άλλες τοποθεσίες», δήλωσε ο Βάλζερ.

«Εδώ, τα άγρια ζώα περιορίζονται σε αγχωτικές συνθήκες, ανταλλάσσοντας τα περιττώματά τους και έτσι τους ιούς, πριν σφαγιαστούν επιτόπου. Αυτό επιτρέπει την έκθεση του αίματος και των οργάνων των άγριων ζώων και αυξάνει τη διεπαφή με τον άνθρωπο».

Δεδομένου των ξεκάθαρων κινδύνων που προκύπτουν τόσο για την ανθρώπινη υγεία όσο και για τη βιοποικιλότητα, οι επιστήμονες των δύο οργανώσεων ζητούν τη μόνιμη απαγόρευση της εμπορίας άγριων ζώων και των αγορών κρέατος ζωντανών ζώων.

Αφορμή να μπει τέλος στην εμπορία ζώων

Η επιδημία του κοροναϊού μπορεί να αποτελέσει την αιχμή για να δοθεί ένα τέλος στην απαράδεκτη εμπορία άγριων ζώων στη νοτιοανατολική Ασία. Κι αν μη τι άλλο, είναι ενθαρρυντικό το ότι Κίνα ανακοίνωσε την απαγόρευση της κατανάλωσης άγριων ζώων και το Βιετνάμ ακολούθησε την απαγόρευση τόσο του εμπορίου, όσο και της κατανάλωσής τους.

«Λαμβάνοντας το προβάδισμα της Κίνας, πιστεύω ότι θα υπάρξει φαινόμενο ντόμινο στην περιοχή, καθώς όλες αυτές οι γειτονικές χώρες είναι πολύ αλληλένδετες και οι αγορές τους συνδέονται», δήλωσε ο Βάλζερ.

Αυτές οι χώρες έθεσαν σε εφαρμογή νομοθεσία για τα άγρια ζώα και ρωτούν για τους ρυθμιστικούς κανόνες που πρέπει να εντάξουν για την άγρια φύση. Η προσοχή του κοινού για τον κορονοϊό μπορεί να εξασθενίσει γρήγορα. Αλλά από τη στιγμή που υπάρχει νομοθεσία, θα είναι εκεί για να μείνει , διευκρίνισε.

Η Καμπότζη, το Λάος και η Ινδονησία δεν έχουν κάνει κάποια επίσημη δήλωση σχετικά με τις απαγορεύσεις, αλλά εξετάζουν την εισαγωγή νομοθεσίας για το εμπόριο άγριων ζώων.

Αυτό που απαιτείται αυτή τη στιγμή είναι η μια χώρα μετά την άλλη που επιμένουν στην αφαίμαξη της άγριας φύσης να αποτρέψουν μελλοντικές εστίες ιών απαγορεύοντας το εμπόριο και την κατανάλωση άγριων ζώων.

Ακόμη και αν μόνο μία χώρα συνεχίσει να επιτρέπει το εμπόριο άγριων ζώων, οι κοινότητες σε όλο τον κόσμο θα συνεχίζουν να υποφέρουν και να πληρώνουν το τίμημα.