Κοροναϊός στην αγορά εργασίας : Αναστολή συμβάσεων, μαζικές απολύσεις και εκτίναξη της ανεργίας

Το πράσινο φως που άναψε σήμερα η κυβέρνηση για την μαζική αναστολή συμβάσεων εργασίας, γεννά βάσιμους φόβους ότι οδεύουμε σε μαζικές απολύσεις εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, οι οποίοι θα κληθούν να πληρώσουν το κόστος της καραντίνας στην οικονομία.

Προσωρινό μέτρο;

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του υπουργού Εργασίας η σχετική νομοθετική ρύθμιση που θα γίνει θα παρέχει στους εργοδότες τη δυνατότητα υπαγωγής σε καθεστώς αναστολής των συμβάσεων εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων για έναν μήνα. Ωστόσο θα υπάρχει η δυνατότητα επέκτασης της αναστολής της σύμβασης εργασίας και πέραν του ενός μηνός.

Ο Γιάννης Βρούτσης μπορεί χαρακτήρισε το μέτρο «απολύτως προσωρινό», ωστόσο ο σπόρος της πολιτικής θύελλας είναι ήδη παρών.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης καταγγέλλουν την κυβέρνηση πως βάζει σε καραντίνα τα εργασιακά δικαιώματα και διαμορφώνει καθεστώς μαζικών απολύσεων.

Μάλιστα οι κυβερνητικές ανακοινώσεις για το επίδομα των 800 ευρώ σε όσους εργαζόμενους τεθούν σε καθεστώς αναστολής της σύμβασής τους οδηγεί την αντιπολίτευση στο συμπέρασμα πως, ουσιαστικά η κυβέρνηση γι’ αυτό το διάστημα απαλλάσσει τους εργοδότες από την καταβολή του μισθού των εργαζομένων και πριμοδοτεί απολύσεις με κρατικό έκτακτο βοήθημα.

Βέβαια ο Γιάννης Βρούτσης δήλωσε πως για το διάστημα που ισχύει η αναστολή της σύμβασης εργασίας απαγορεύεται η απόλυση εργαζόμενου και αν γίνει θα κριθεί άκυρη.

Πρόσθεσε δε, πως όταν λήξει το μέτρο της αναστολής των συμβάσεων η επιχείρηση υποχρεούται να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που είχε πριν.

Αναμμένα κάρβουνα

Οι ανακοινώσεις σήμερα από τα συναρμόδια υπουργεία που εξειδίκευσαν τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού, βάζουν σε αναμμένα κάρβουνα πάνω από ένα εκατομμύριο εργαζόμενους-μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα.

Με το νέο πακέτο μέτρων για τα εργασιακά, οι επιχειρήσεις με μείωση εργασιών και τζίρου μπορούν να επιλέγουν ποιες συμβάσεις εργασίας μπορούν να θέτουν σε προσωρινή αναστολή.

Μπορούν να υποκαθιστούν τους υψηλότερους μισθούς με το επίδομα των 800 ευρώ. Η απαγόρευση απολύσεων αφορά μόνο το σύνολο του προσωπικού, είναι βραχυπρόθεσμη, ενώ η δέσμευση για τη διατήρηση του ίδιου αριθμού εργαζομένων δεν συνεπάγεται και την υποχρέωση διατήρησης των ίδιων προσώπων στην εργασία, όπως προκύπτει από την απουσία οιασδήποτε διαβεβαίωσης περί του αντιθέτου κατά την ανακοίνωση των μέτρων από τον υπουργό Εργασίας Γιάννη Βρούτση.

Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι στο τέλος της ημέρας και αν δεν υπάρξουν βελτιωτικές παρεμβάσεις από την κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο όπως η απαγόρευση των απολύσεων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα τότε οι επιχειρηματίες θα έχουν όλο το χρόνο στη διάθεσή τους μέχρι και τον Απρίλη τουλάχιστον για να διαμορφώσουν ένα νέο τοπίο στην αγορά εργασίας σε βάρος των εργαζομένων, την επομένη της πανδημίας.

Ο λόγος είναι –για όσους εκφράζουν τους παραπάνω φόβους- το γεγονός ότι η αναστολή των συμβάσεων εργασίας επί της ουσίας γίνεται αποκλειστικό διευθυντικό δικαίωμα και έτσι ο δρόμος της πλήρους απελευθέρωσης των απολύσεων ανοίγεται φαρδύς πλατύς.

Προκάλυμμα απολύσεων

Οι φόβοι εντείνονται από το γεγονός ότι η κυβέρνηση -παρά τα αιτήματα της αντιπολίτευσης και των ίδιων των εργαζομένων- δεν θεωρεί άκυρες τις ως τώρα απολύσεις που έγιναν από τις αρχές Μαρτίου.
Η αρχική εικόνα έλεγε για 40 και πλέον χιλιάδες, ωστόσο άλλοι φορείς ανεβάζουν τον αριθμό σε 115 χιλιάδες απολύσεις (καταγγελίες συμβάσεων εργασίας) για το ίδιο διάστημα.

Ακόμη περισσότερο, ορισμένοι βλέπουν ως μάντη κακών εξελίξεων, ως «ξήλωμα του πουλόβερ» συνολικά για τις θέσεις εργασίας, τις συμβάσεις, τους μισθούς και συνολικά τα εργασιακά δικαιώματα, την …μελλοντική καταβολή του δώρου του Πάσχα, το καλοκαίρι για το σύνολο των επιχειρήσεων.

Στο πλαίσιο αυτό υποστηρίζεται πως το δώρο Πάσχα τίθεται υπό αίρεση και σε κάθε περίπτωση πολλοί αναρωτιούνται ποιες και πόσες επιχειρήσεις θα μπορέσουν ή και θα εκμεταλλευτούν τη συγκυρία για να μην καταβάλουν ποτέ το δώρο Πάσχα.

Σε κάθε περίπτωση αρθρώνεται ο αντίλογος στο επιχείρημα της κυβέρνησης και του αρμόδιου υπουργού κ. Βρούτση πως τα παραπάνω μέτρα για την αναστολή των συμβάσεων εργασίας είναι αναγκαία για τη συγκράτηση της ανεργίας.

Ο αντίλογος λέει ότι η περίφημη «ρήτρα μη απολύσεων» μετατρέπεται ουσιαστικά σε προκάλυμμα για μαζικές και επιδοτούμενες απολύσεις, καθώς όσες επιχειρήσεις έκλεισαν ή «αποδεδειγμένα υπολειτουργούν και έχουν μεγάλη πτώση τζίρου» μπορούν να προχωρήσουν σε αναστολή συμβάσεων εργασίας.

Σε καραντίνα οι θέσεις εργασίας

Ο ΣΥΡΙΖΑ δια της πρώην υπουργού Εργασίας Έφης Αχτσιόγλου μιλάει για μια «πρωτοφανή επιθετική κίνηση σε βάρος των εργαζομένων» από την πλευρά της κυβέρνησης και χαρακτηρίζει τις ανακοινώσεις Βρούτση ως «ειδικό καθεστώς γρήγορων και μαζικών απολύσεων».

Για πρόκληση σε βάρος των εργαζομένων και σκανδαλώδη στήριξη των επιχειρηματικών ομίλων μιλάει το ΚΚΕ σημειώνοντας πως «η κυβέρνηση μαζί με τον πληθυσμό επέλεξε να βάλει σε καραντίνα και τα εργατικά λαϊκά δικαιώματα».

Για πανδημία εργοδοτικής αυθαιρεσίας κάνει λόγο το ΜέΡΑ25.

Γκρίζα σημεία στο θέμα της αναστολής των συμβάσεων εργασίας μιλάει και το ΚΙΝΑΛ καθώς εκφράζει ανησυχία πως μπορεί να γίνει προθάλαμος απολύσεων.

Βροχή οι καταγγελίες στη ΓΣΕΕ

Την παραπάνω εικόνα για το σε κάθε περίπτωση δύσκολο μέλλον της αγοράς εργασίας έρχεται να συμπληρώσει η βροχή καταγγελιών από εργαζόμενους που πλήττονται από «λουκέτο» λόγο κοροναϊού.

Καταιγισμό ερωτημάτων και καταγγελιών εργαζομένων κυρίως του ιδιωτικού τομέα που αναζητούν πληροφορίες γύρω από τα μέτρα και τα δικαιώματά τους, δέχεται η ANTI–COVID-19 Ομάδα Πληροφόρησης και Υποστήριξης Εργαζομένων που δημιούργησε η ΓΣΕΕ.

Ένας μόλις 24ωρο από τη σύσταση της εν λόγω ομάδας, ερωτήματα έχουν υποβάλει τόσο εργαζόμενοι επιχειρήσεων που έχει ανασταλεί ή απαγορευτεί η λειτουργία τους, όσο και εργαζόμενοι επιχειρήσεων που παραμένουν ανοιχτές, καθώς και εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα που βρέθηκαν σε σημαντικό βαθμό εκτεθειμένοι από τη διαχρονική απουσία μέτρων υγιεινής και ασφάλειας.

Ειδικότερα, «οι καταγγελίες αφορούν όλους τους κλάδους της οικονομίας και κατηγοριοποιούνται σε καταγγελίες για μη χορήγηση αδειών ειδικού σκοπού, για καταγγελίες συμβάσεων εργασίας που έγιναν πριν την ημερομηνία εξαγγελίας της ρήτρας διατήρησης των θέσεων εργασίας (ως προαπαιτούμενου για τις ελαφρύνσεις των επιχειρήσεων), για μετατροπές συμβάσεων πλήρους απασχόλησης σε εκ περιτροπής εργασίας και μερικής απασχόλησης, για παράνομες διαθεσιμότητες και άδειες άνευ αποδοχών, για επιχειρήσεις που παραμένουν ανοιχτές παρά την απαγόρευση λειτουργίας τους, για μη χορήγηση μέσων ατομικής προστασίας, για εξαντλητικά και υποαμειβόμενα ωράρια εργασίας στον κλάδο των σούπερ μάρκετ, για εταιρείες call centers που στοιβάζουν στα τηλεφωνικά κέντρα εκατοντάδες εργαζόμενους».