To τέλος του παλαιού κόσμου και ο νέος βολονταρισμός

Η κρίση ελέω κορoνaϊού μας έχει αφυπνίσει σε πολύ μεγάλο βαθμό ως κοινωνία. Μας ξύπνησε συνειδήσεις και έφερε στην επιφάνεια στοιχεία ενός άτυπου ηθικού κώδικα που είχε κάπου ξεχαστεί σε ένα χρονοντούλαπο της ιστορίας, αν και κατά καιρούς προστρέχαμε σε αυτόν.

Αυτό έγινε σε ένα σημαντικό βαθμό στην οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας μετά την έλευση των μνημονίων. Το εμείς μπήκε πάνω από το εγώ, παρά το γεγονός του ισχυρού αισθήματος της αυτοσυντήρησης που ενίοτε έφερνε σε δεύτερη μοίρα τη συλλογική επιβίωση.

Το θετικό όμως για την ελληνική κοινωνία είναι πως η κρίση φέρνει τη συντριπτική πλειοψηφία ενώπιον και πάλι ηθικών διλημμάτων και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να ξανασυναντήσουμε βασικές αξίες.

Μας οδηγεί σε φιλοσοφικές αναζητήσεις για την πορεία της ίδιας μας της ζωής, αλλά και συνολικά της κοινωνίας. Σε μεγάλο βαθμό ο ατομικισμός δίνει τη θέση του σε μια συλλογική κοινωνική αναζήτηση που ενδυναμώνεται όσο μεγαλώνει η κρίση και το φάντασμα του θανάτου πλανάται πάνω από τον πλανήτη.

Πρωτόγνωρες καταστάσεις που δημιουργούν τις συνθήκες για ένα νέο είδος βολονταρισμού και ιδεαλισμού, αλλά και της ενίσχυσης και ανανέωσης του ηθικού οπλοστασίου μιας κοινωνίας που αναζητεί απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα που έχουν να κάνουν με την ίδια της την ύπαρξη.

Στην Ισπανία, υπάρχει το περίφημο προσκύνημα του Σαντιάγο δε Κομποστέλα (στην αυτόνομη κοινότητα της Γαλικίας στην Ισπανία), ένα από τα τρία μεγαλύτερα προσκυνήματα του καθολικού κόσμου από την εποχή του Μεσαίωνα. Για να φθάσει κανείς εκεί, ακολουθεί μια διαδρομή περίπου 900 χλμ, τον περίφημο Δρόμο του Αγίου Ιακώβου (Camino de Santiago) που κατά την παράδοση οδηγούσε στο «τέλος του κόσμου» ως μια διαδικασία εξαγνισμού.

Αυτογνωσία

Η παρούσα κρίση φέρνει τους πάντες σε φάση αναζήτησης και εσωτερικού εξαγνισμού από αντιλήψεις του παρελθόντος που οδήγησαν, εκτός από την οικονομική κατάρρευση και πολιτική αναδιάταξη των συσχετισμών, σε κρίση με πολλαπλές συνέπειες σε αξίες, σε πολιτισμό επίπεδο και ηθικό υπόβαθρο.

Όμως, μέσα από την απαραίτητη διαδικασία αυτογνωσίας, καλούμαστε να βρούμε λύσεις ακολουθώντας έναν αντίστοιχο δρόμο όπως του Αγίου Ιακώβου. Ένα δρόμο που δεν οδηγεί στο τέλος του κόσμου, αλλά σε μια ενδεχομένως καλύτερη κοινωνία. Το λυκόφως του παλαιού κόσμου θα φέρει το λυκαυγές ενός νέου κόσμου που θα διαφέρει απ’ όσα ξέραμε μέχρι πρόσφατα.

Τα όσα συμβαίνουν ορίζουν τις συντεταγμένες αυτού του νέου κόσμου που πρέπει να έχει στον πυρήνα του τις αξίες του προαναφερόμενου νέου βολονταρισμού, αλλά και πιστή υπεράσπιση κατακτήσεων δεκαετιών σε σειρά ζητημάτων, από τα εργασιακά ως το Κράτος Δικαίου και ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.