Δεν θέλουμε να είμαστε όπως πριν

Οσο περνούν οι μέρες εν μέσω μέτρων φυσικής αποστασιοποίησης και περιορισμού της κυκλοφορίας και με την προοπτική η συνθήκη αυτή να παραταθεί για καιρό, καθώς η πανδημία παγκοσμίως απέχει από την κορύφωσή της, η αυθόρμητη σκέψη όλων μας είναι τα πράγματα να γίνουν όπως πριν. Να μπορούμε να βγούμε από το σπίτι μας, να επιστρέψουμε στους χώρους δουλειάς, να κάνουμε βόλτες, να πάμε σε ένα εστιατόριο ή ένα μπαρ, να οργανώσουμε εκδρομές και ταξίδια.

Ομως, εάν το σκεφτούμε, δεν θέλουμε απλώς να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω. Δεν θέλουμε να επιστρέψουμε στην εποχή που το δημόσιο σύστημα υγείας αντιμετωπιζόταν ως δημοσιονομικό κόστος και δεχόταν το ένα πλήγμα περικοπών μετά το άλλο. Δεν θέλουμε να επιστρέψουμε στην εποχή που θεωρούσαμε το να έχουμε επάρκεια ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού δημοσιονομικό εκτροχιασμό.

Δεν θέλουμε να επιστρέψουμε στην εποχή όπου οι οικονομικές παρεμβάσεις του κράτους στην οικονομία και η ιεράρχηση των κοινωνικών αναγκών πάνω από τις τάσεις των αγορών αντιμετωπίζονταν ως έγκλημα καθοσιώσεως. Δεν θέλουμε να επιστρέψουμε στην εποχή που η αλληλεγγύη και η κοινωνική ευθύνη λοιδορούνταν και ως πρότυπο προβαλλόταν η κυνική επιδίωξη του ατομικού συμφέροντος. Δεν θέλουμε να επιστρέψουμε στην εποχή που θεωρούσαμε ότι όλα θα τα λύσει η αυτορρύθμιση των αγορών και όχι η συλλογική κινητοποίηση της κοινωνίας. Δεν θέλουμε να επιστρέψουμε στην εποχή όπου μια ανάπτυξη που καταστρέφει το περιβάλλον αύξαινε το ενδεχόμενο και για τέτοιες υγειονομικές κρίσεις.

Η πανδημία έχει ήδη αποδειχτεί ένας σκληρός δάσκαλος για ηγέτες αλλά και για κοινωνίες. Γκρέμισε βεβαιότητες και για τον τρόπο που ασκούνταν πολιτικές και για τον τρόπο που λειτουργούσαν οικονομίες. Απέδειξε τον τρόπο με τον οποίο πολιτικές στρατηγικές, οικονομικές κατευθύνσεις, αντιλήψεις και συμπεριφορές είχαν καταστήσει τις κοινωνίες ευάλωτες απέναντι σε πραγματικούς κίνδυνους. Να πάρουμε το μάθημα της πανδημίας, έτσι ώστε τα πράγματα να μην γίνουν ξανά όπως ήταν.