Κοροναϊός : Το οικονομικό σχέδιο και το αφήγημα της κυβέρνησης – Οι ενστάσεις και διαφωνίες της αντιπολίτευσης

Το τέταρτο πακέτο μέτρων που ανακοινώθηκε σήμερα από τους υπουργούς Οικονομικών, Εργασίας και Ανάπτυξης συνιστά κατά την κυβέρνηση ένα «ολοκληρωμένο εθνικό σχέδιο» για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας στην οικονομία.

Αντιπολιτευτικά πυρά για ανεπαρκή και αντεργατικά ημίμετρα

Την ίδια ώρα πάντως η αντιπολίτευση κάνει εντελώς διαφορετική ανάγνωση με την κριτική κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΙΝΑΛ να ταυτίζεται χαρακτηρίζοντας τα μέτρα «ανεπαρκή» και «ημίμετρα».

Παράλληλα ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ ζητούν και την απόσυρση του αντεργατικού μέτρου της αναστολής των συμβάσεων και της εκ περιτροπής εργασίας για το «προσωπικό ασφαλείας» των επιχειρήσεων που οδηγεί σε μειώσεις μισθών 50%.

Σφοδρά πυρά επίσης εξαπολύουν και τα άλλα κόμματα.

Το ΚΚΕ υποστηρίζει πως στο όνομα της «έκτακτης ανάγκης» δρομολογούνται μόνιμες αντεργατικές ανατροπές και τονίζει ότι οι εργαζόμενοι καλούνται «να ματώσουν ξανά εν μέσω πανδημίας, την ώρα που το μεγάλο κεφάλαιο απολαμβάνει πακτωλό δισεκατομμυρίων κρατικών ενισχύσεων».

Το ΜέΡΑ25 και ο Γιάνης Βαρουφάκης επιμένουν στην κριτική που είχαν ασκήσει αρχικά ζητώντας την υιοθέτηση των 7+1 μέτρων προκειμένου να υπάρξει ένα θετικό δημοσιονομικό σοκ.

Σοβαρή, αλλά παροδική η κρίση

Πίσω από τις διαφορετικές αναγνώσεις για τα μέτρα, το περιεχόμενό τους, την κατεύθυνσή τους και την αποτελεσματικότητά τους κρύβεται η διαφορετική ανάγνωση των κομμάτων και της κυβέρνησης για το χαρακτήρα της οικονομικής κρίσης.

Ουσιαστικά η κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο προχώρησαν σε αυτά τα 4 πακέτα μέτρων μετά την πανδημία έχοντας την εκτίμηση πως η οικονομική κρίση και ύφεση που θα επέλθει στην οικονομία θα είναι μεν σοβαρή αλλά θα είναι ταυτόχρονα παροδική.

Επί της ουσίας, ο γνώμονας του κ. Μητσοτάκη και του οικονομικού του επιτελείου στην έγκριση του «ολοκληρωμένου εθνικού σχεδίου» που ανακοίνωσαν σήμερα οι κ.κ. Σταϊκούρας, Βρούτσης και Γεωργιάδης είναι πως πρόκειται για μία εξωγενή κρίση της οικονομίας λόγω κοροναϊού και όχι μια κρίση της οικονομίας αντίστοιχη της προηγούμενης του 2009-2010.

Το δεύτερο εξάμηνο του 2020 θα υπάρχει …ανάκαμψη

Ως εκ τούτου κατά την κυβέρνηση η ύφεση θα αφορά ενδεχομένως το πρώτο εξάμηνο του 2020 και εφόσον η κοινωνία θα αρχίσει να συνέρχεται από το σοκ της πανδημίας, το δεύτερο εξάμηνο του 2020 θα έχει θετικά χαρακτηριστικά.

Μάλιστα προς σ’ αυτή την κατεύθυνση ήταν και η τοποθέτηση του Χρήστου Σταϊκούρα απόψε το βράδυ στην ΕΡΤ1 μιλώντας για το σκεπτικό του οικονομικού σχεδίου και των μέτρων που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση.

Η πορεία των πραγμάτων θα κρίνει κατά πόσο είναι ρεαλιστική η εκτίμηση της κυβέρνησης για το βάθος και το χαρακτήρα της κρίσης ή αν ευσταθούν οι σκέψεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης που αντιμετωπίζουν κατ’ ουσίαν τον κοροναϊό ως καταλύτη και θρυαλλίδα για την έκρηξη μια φούσκας που κυοφορούσε ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός.

Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που τα κόμματα της αντιπολίτευσης – τα περισσότερα τουλάχιστον – ζητούν γενναίο πακέτο δημοσιονομικής επέκτασης και καλούν την κυβέρνηση να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι για φέτος δεν ισχύουν οι περιορισμοί του Συμφώνου Σταθερότητας της ΕΕ.

Η ακτινογραφία των μέτρων

Το οικονομικό σχέδιο της κυβέρνησης όπως το κωδικοποίησε ο Στέλιος Πέτσας έχει δημοσιονομικό κόστος ύψους 6,8 δις ευρώ, ή 3,5% του Α.Ε.Π., πολύ πάνω από το μέσο όρο της Ε.Ε. που ήταν την προηγούμενη βδομάδα στο 2% του ΑΕΠ.

Αφορά 1,7 εκατομμύρια εργαζόμενους, δηλαδή 8 στους 10 μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα. Σημειώνεται ότι η ενίσχυση των 800 ευρώ, είναι αφορολόγητη, ακατάσχετη και μη συμψηφιστέα.

Στηρίζει 700 χιλιάδες, δηλαδή 3 στους 4, ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και ιδιοκτήτες μικρών επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως νομικής μορφής.

Καλύπτει 800 χιλιάδες επιχειρήσεις, δηλαδή 3 στις 4 επιχειρήσεις στη χώρα μας. Οι επιχειρήσεις πλέον που εξαιρούνται είναι ελάχιστες, αφού καλύπτεται από τις ευνοϊκές προβλέψεις της Πολιτείας το 86% των Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας. Τονίζεται ότι προϋπόθεση υπαγωγής στις ευνοϊκές ρυθμίσεις είναι η διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας.

Στηρίζει, μέσω του χρηματοδοτικού σχήματος της «επιστρεπτέας προκαταβολής», συνολικού ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με βασική στόχευση την διατήρηση των θέσεων εργασίας τους.

Το δώρο Πάσχα θα καταβληθεί στο ακέραιο, παρά το γεγονός ότι οι ημέρες εργασίας ήταν λιγότερες του προβλεπομένου, καθώς το Κράτος θα καλύψει τη διαφορά. Επιπλέον, όπως έχουμε δεσμευτεί, 108.000 εργαζόμενοι στα νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας της χώρας, ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό, οι εργαζόμενοι στο ΕΚΑΒ, οι εργαζόμενοι στον ΕΟΔΥ, καθώς και όσοι υπηρετούν στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, θα λάβουν έκτακτη ενίσχυση.

Στηρίζονται οι κλάδοι του πρωτογενούς τομέα που πλήττονται από την κρίση του κορoναϊού, με αξιοποίηση εγχώριων και ευρωπαϊκών πόρων χρηματοδότησης.

Υποχρεώσεις του κράτους και ιδιωτικά χρέη

Επιπλέον το Κράτος αναλαμβάνει την αποπληρωμή όλων των επιτοκίων των ενήμερων επιχειρηματικών δανείων των επιχειρήσεων για τους μήνες Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο. Το μέτρο αυτό μπορεί να επεκταθεί χρονικά για άλλους δύο μήνες, εάν και εφόσον καταστεί αναγκαίο.

Όλα τα τραπεζικά ιδρύματα και οι ενώσεις των διαχειριστών δανείων έχουν δεσμευτεί ότι οι δικαιούχοι των 800 ευρώ, αλλά και οι πληττόμενες επιχειρήσεις, δικαιούνται αυτόματη τρίμηνη αναστολή της πληρωμής των χρεών τους.

Σε ό,τι αφορά τις επιταγές, μετά την παράταση των 75 ημερών, θα υπάρξει τρόπος για τη διευκόλυνση της αποπληρωμής τους έτσι ώστε να συνεχιστεί απρόσκοπτα η λειτουργία των επιχειρήσεων και ο εφοδιασμός τους με πρώτες ύλες από το εξωτερικό.

Τις αμέσως επόμενες μέρες το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων θα καταθέσει το πρώτο δισεκατομμύριο ευρώ ως εγγύηση για να δημιουργηθεί ο μηχανισμός για την παροχή εγγυημένων κεφαλαίων κίνησης σε όλες τις επιχειρήσεις που πλήττονται. Στόχος είναι το αργότερο αρχές Μαΐου οι επιχειρήσεις να λάβουν από τις τράπεζες δάνεια κίνησης εγγυημένα στο μεγαλύτερο μέρος τους από το Κράτος.

Επιστημονικοί κλάδοι

Σε ό,τι αφορά τους επιστημονικούς κλάδους (οικονομολόγους/λογιστές, μηχανικούς, δικηγόρους ανεξάρτητους επαγγελματίες ή με έμμισθη εντολή, γιατρούς, εκπαιδευτικούς και ερευνητές), πέρα από το voucher των 600 ευρώ για το μήνα Απρίλιο, θα υπάρξει πρόσθετη ενίσχυση για το επόμενο διάστημα.

Συγκεκριμένα, στην περίπτωση που η κρίση συνεχιστεί, τότε από τον Μάιο και για το επόμενο διάστημα, οι ειδικές αυτές κατηγορίες θα λάβουν την αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 800 ευρώ.

Επιπλέον θεσπίζεται μείωση 25% στις ασφαλιστικές εισφορές ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων για την περίοδο Φεβρουαρίου-Μαρτίου σε όσους τις καταβάλουν εμπρόθεσμα. Διαφορετικά, θα μπορούν να τις καταβάλουν κανονικά από την 1η Σεπτεμβρίου 2020.

Για τη στήριξη των ανέργων ενεργοποιείται μέσα στον Απρίλιο το πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας για 36.500 άνεργους ηλικίας 18-67 σε Ο.Τ.Α. και ΝΠΔΔ. Από τον μήνα Μάιο θα ξεκινήσουν σταδιακά προγράμματα που θα αφορούν περίπου 100.000 ανέργους. Σημειώνεται ότι από σήμερα οι άνεργοι θα μπορούν να εγγράφονται ηλεκτρονικά στο μητρώο και να υποβάλλουν αίτηση για την τακτική επιδότηση ανεργίας χωρίς φυσική παρουσία. Δεν υπάρχει πλέον κανένας λόγος προσέλευσης στα Κέντρα Προώθησης Απασχόλησης.

Όπως ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος όλα αυτά θα γίνουν νοικοκυρεμένα και θα αποτυπωθούν σε Συμπληρωματικό Προϋπολογισμό ο οποίος θα αυξήσει τις διαθέσιμες πιστώσεις του Υπουργείου Οικονομικών κατά 5 δισεκατομμύρια ευρώ.