Κοροναϊός : Οι εκκλήσεις για τη διάσωση της Ευρώπης – Το σχέδιο Μάρσαλ και το ευρωομόλογο

Εκκλήσεις για τη «σωτηρία» της Ευρώπης και την επίδειξη αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών κάνουν πλέον κορυφαίοι Ευρωπαίοι πολιτικοί προκειμένου να μην μετατραπεί η πανδημία του κοροναϊού σε ταφόπλακα για το μέλλον της ΕΕ στο πλαίσιο μιας βαθύτερης του 2008 οικονομικής κρίσης που την απειλεί.

Σχέδιο Μάρσαλ για Ιταλία και Ισπανία

Με φόντο την απόρριψη από τη Γερμανία και την Ολλανδία της πρότασης εννιά χωρών της Ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας, για την έκδοση κορονο-ομολόγων, επανέρχεται με δριμύτητα στη δημόσιο διάλογο η πρόταση για την υιοθέτηση ενός νέου «σχεδίου Μάρσαλ», με στόχο να αποτραπεί η κατάρρευση της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Με κοινή τους δήλωση οι Γερμανοί πρώην υπουργοί Εξωτερικών Γιόσκα Φίσερ και Ζίγκμαρ Γκάμπριελ ασκούν κριτική στη γερμανική κυβέρνηση και την καλούν να επιδείξει αλληλεγγύη, ιδίως προς την Ιταλία και την Ισπανία, υιοθετώντας ένα είδος «σχεδίου Μάρσαλ».

Ο Πράσινος Γιόσκα Φίσερ και ο Σοσιαλδημοκράτης Ζίγκμαρ Γκάμπριελ προειδοποιούν για τον κίνδυνο διάλυσης της ΕΕ λόγω της κρίσης του κοροναϊού.

Η Ευρώπη χρειάζεται τώρα δύο πράγματα: κοινή βοήθεια κατά την κρίση και ένα κοινό πρόγραμμα ανασυγκρότησης μετά την κρίση, επισημαίνουν σε κοινό τους άρθρο στις εφημερίδες «Handelsblatt» και «Tagesspiegel».

Δεν παραλείπουν επίσης να υπενθυμίσουν ότι η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος κερδισμένος της Ευρώπης, αφού «κερδίσαμε χρήματα ακόμα και από την χρηματοπιστωτική κρίση στην Ελλάδα», όπως τονίζουν.

Τα δύο πρώην ηγετικά στελέχη των Πρασίνων και των Σοσιαλδημοκρατών γράφουν στο άρθρο τους μεταξύ άλλων:

Δεν θα το ξεχάσουν αν τους εγκαταλείψουμε τώρα

«Η Ιταλία και η Ισπανία δεν θα το ξεχάσουν για εκατό χρόνια εάν η Ευρώπη και ειδικά εμείς οι Γερμανοί-τους εγκαταλείψουμε τώρα. Και ακριβώς αυτό κάνουμε τώρα».

«Ο κοροναϊός έχει την δυναμική να βαθύνει τόσο πολύ τις ήδη υπάρχουσες ρωγμές στην Ευρώπη, ώστε η Ένωση να μπορεί να διαλυθεί εξ αιτίας του. Η Ευρωπαϊκή Ένωση απειλείται με δραματική αποτυχία λόγω της μεγαλύτερης δοκιμασία από ιδρύσεώς της».

«Η απαγόρευση των γερμανικών εξαγωγών σε ιατρικά βοηθήματα έχει αρθεί και η Γερμανία ανήκει στις χώρες που προσφέρουν νοσοκομειακά κρεβάτια σε σοβαρά νοσούντες από την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ισπανία. Ωστόσο, λόγω των χιλιάδων θανάτων, της μαζικής ανεργίας και των σοβαρών κοινωνικών προβλημάτων, αυτή η βοήθεια είναι μόνο μια σταγόνα στον ωκεανό», σημειώνουν.

«Το 1948 υπήρχαν επίσης δύο παρόμοια σχέδια βοήθειας: Η αερογέφυρα του Βερολίνου για να προμηθεύσει τους εν ανάγκη ευρισκόμενους πολίτες του Δυτικού Βερολίνου και το σχέδιο Μάρσαλ για την ανασυγκρότηση της Ευρώπης. Οι χώρες που πλήττονται περισσότερο από την πανδημία της κορώνας, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, θα χρειάζονταν τώρα ένα αλληλεπικαλυπτόμενο πρόγραμμα τριών φάσεων: ιατρική και ανθρωπιστική βοήθεια έκτακτης ανάγκης, μεσοπρόθεσμη μακράς διάρκειας ευρωπαϊκή δανειακή στήριξη που δεν λαμβάνει υπόψη τα κριτήρια του Μάαστριχτ και ένα καινοτόμο πρόγραμμα στήριξης για την οικονομική και κοινωνική ασφάλιση», υποστηρίζουν.

Όχι στη διαμάχη Βορρά Νότου

«Η Γερμανία θα ήταν καλό να συμμετάσχει σε ένα τέτοιο πρόγραμμα βοήθειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αντί να συνεχίζει την ιδεολογική διαμάχη μεταξύ Βόρειας και Νότιας Ευρώπης για το θέμα των ευρωομολόγων ή ομολόγων κοροναϊού», υπογραμμίζουν οι Φίσερ και Γκάμπριελ στο κοινό τους άρθρο.

«Ούτε η Ιταλία ούτε η Ισπανία είναι σε θέση χρηματοδοτήσουν μόνες τη ανασυγκρότησή τους με νέα δάνεια. Η Ευρώπη πρέπει να τις απαλλάξει από το βάρος των τόκων και πιθανώς και της αποπληρωμής. Για το σκοπό αυτό, πρέπει να κάνουμε σκέψεις για νέα εργαλεία. Το μήνυμα ότι όλα τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη είναι έτοιμα να το πράξουν πρέπει να έρθει γρήγορα. Διαφορετικά, οι ακροδεξιοί εξτρεμιστές και στις δύο αυτές χώρες θα προσπαθήσουν και πάλι να ξαναζεστάνουν την εθνικιστική τους σούπα κατά της ΕΕ.», τονίζουν.

Τέλος δεν παραλείπουν να υπενθυμίσουν ότι η «Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος κερδισμένος στην Ευρώπη χάρη στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά. «Κερδίσαμε χρήματα ακόμα και από την χρηματοπιστωτική κρίση στην Ελλάδα».

Δοκιμάζεται το μέλλον του ευρωπαϊκού σχεδίου

Σε ανάλογο μήκος κύματος, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ με άρθρο του στο «Βήμα» τονίζει ότι η Ευρώπη δοκιμάζεται και η πανδημία βάζει σε δοκιμασία το μέλλον του ευρωπαϊκού σχεδίου.

Μάλιστα ο κ. Σάντσεθ ζητάει περισσότερο φιλόδοξα μέτρα για τη χρηματοδότηση της οικονομίας από όσα έχουν ανακοινωθεί λέγοντας πως «αν συνεχίσουμε να είμαστε μικρόνοες θα αποτύχουμε»

«Τις τελευταίες εβδομάδες ελήφθησαν σημαντικές αποφάσεις, τις οποίες χαιρετίζουμε, όπως το νέο έκτακτο πρόγραμμα αγοράς χρεογράφων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και, αυτή την εβδομάδα, το σχέδιο «Sure» της Κομισιόν για τους πληγέντες από την ανεργία. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό. Πρέπει να προχωρήσουμε κι άλλο» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Θα αυξηθούν τα δημόσια χρέη

Υπογραμμίζει ότι, απαιτείται ένα νέο Σχέδιο Μάρσαλ, καθώς «τους προσεχείς μήνες τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα δημιουργήσουν αναπόφευκτα μεγαλύτερο χρέος για να ανταποκριθούν στις περιστάσεις μιας κρίσης που είναι υγειονομική αλλά και οικονομική και κοινωνική ταυτόχρονα».

«Οι απαντήσεις δεν μπορούν να είναι οι ίδιες με αυτές που προβλέπονταν για τα ασύμμετρα οικονομικά φαινόμενα, όπως μια κρίση οικονομική ή τραπεζική σε κάποιο κράτος ξεχωριστά ή σε μια ομάδα κρατών. Αν ο ιός δεν καταλαβαίνει από σύνορα, δεν πρέπει να το κάνουν ούτε οι χρηματοδοτικοί μηχανισμοί» προσθέτει ο Ισπανός πρωθυπουργός.

Και τονίζει πως «ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας μπορεί να φανεί χρήσιμος σ’ ένα πρώτο στάδιο εξασφαλίζοντας ρευστότητα στις ευρωπαϊκές οικονομίες μέσω μιας πιστωτικής γραμμής για όλους και χωρίς προϋποθέσεις, όμως αυτό δεν θα είναι αρκετό μεσοπρόθεσμα».

Συμβιβασμός

Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν ανακοίνωσε την Πέμπτη την πρότασή της για έκδοση ομολόγων ύψους 100 δισ. ευρώ, προκειμένου να δανείσει το ποσό αυτό στις χώρες, ανάλογα με την έκταση της κρίσης για τις επιχειρήσεις που πλήττονται.

Μάλιστα η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υποστήριξε ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ θα πρέπει να είναι ένα σχέδιο Μάρσαλ.

Το θέμα αυτό μάλιστα θα συζητηθεί στο Eurogroup της 7ης Απριλίου όπου αναζητείται συμβιβασμός στην αύξηση της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης από υφιστάμενους θεσμούς – τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

Πάντως το κύριο σημείο όλων των δραματικών εκκλήσεων που γίνονται πέραν της έκδοσης του κορονο-ομολόγου είναι πως τα μέχρι στιγμής μέτρα στήριξης των ευρωπαϊκών οικονομιών είναι ανεπαρκέστατα.

Κοινό δε, σημείο των προειδοποιήσεων είναι πως αυτή τη στιγμή παίζεται το ίδιο το μέλλον της ΕΕ σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο.

Σχέδιο Μάρσαλ και New Deal

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η Ελλάδα έχει ταχθεί υπέρ της έκδοσης κορονο-ομολόγου.

Μάλιστα ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει συνυπογράψει σχετική επιστολή με τους ηγέτες άλλων οχτώ χωρών: Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Βέλγιο, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Λουξεμβούργο και Σλοβενία.

Υπέρ του κορονο-ομολόγου έχουν ταχθεί ο Αλέξης Τσίπρας και η Φώφη Γεννηματά.

Μάλιστα η κα Γεννηματά έχει μιλήσει και αυτή από την πλευρά της για την ανάγκη εκπόνησης ενός ευρωπαϊκού «σχεδίου Μάρσαλ», ενώ ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για ένα νέο ευρωπαϊκό «New Deal».

39 ευρωβουλευτές των πρασίνων και της αριστεράς

Με επιστολή τους 39 Ευρωβουλευτές των Πρασίνων και της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (μεταξύ των οποίων και οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης, Κώστας Αρβανίτης, Αλέξης Γεωργούλης, Πέτρος Κόκκαλης, Στέλιος Κούλογλου και Έλενα Κουντουρά) απευθύνονται προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, τονίζοντας για την ανάγκη δημιουργίας ευρωομολόγων και λήψης έκτακτων μέτρων, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της πανδημίας

«Είναι η ώρα για μια ενιαία, ισχυρή και αποτελεσματική απάντηση στην επερχόμενη κρίση», υπογραμμίζουν οι 39 ευρωβουλευτές.

Τονίζουν δε ότι «δεν είναι καιρός τώρα να επιστρέψουμε στη λιτότητα», υπενθυμίζοντας ότι «δεν μπορούμε να επαναλάβουμε τα λάθη του 2008, υποστηρίζοντας με οποιονδήποτε τρόπο τις περικοπές του προϋπολογισμού».