Τρίπολη : Δύο γενναίοι δικαστές, δύο μεγάλοι άνδρες

Δύο ήταν μόνον οι δικαστές που όρθωσαν το ανάστημά τους και αρνήθηκαν να καταδικάσουν σε θάνατο τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη στην πολύκροτη δίκη των αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης στο Ναύπλιο, το 1834: ο Αναστάσιος Πολυζωίδης και ο Γεώργιος Τερτσέτης.

Ο Πολυζωίδης, ως πρόεδρος του Πρωτοδικείου Ναυπλίου, και ο Τερτσέτης, ως ένα από τα πέντε μέλη του δικαστηρίου, αρνήθηκαν πεισματικά να υπογράψουν την απόφαση καταδίκης σε θάνατο του Κολοκοτρώνη και του Δημητρίου Πλαπούτα, οι οποίοι είχαν βρεθεί στο εδώλιο του κατηγορουμένου για εσχάτη προδοσία, μαζί με τον Κίτσο Τζαβέλλα και άλλους αγωνιστές.

Η σθεναρή στάση που επέδειξαν οι δύο δικαστές προκάλεσε τη μήνιν των ανθρώπων της βαυαρικής Αντιβασιλείας και είχε ως αποτέλεσμα την εκδίωξή τους.

Ανδριάντες των δύο αυτών μεγάλων ανδρών κοσμούν την πρόσοψη του Δικαστικού Μεγάρου της Τρίπολης, της ξακουστής αρκαδικής πρωτεύουσας.

Το μέγαρο, που οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 1914-1934, είναι ένα λιθόχτιστο διώροφο κτίριο με ενδιαφέροντα δείγματα νεοκλασικής αρχιτεκτονικής και πλούσιο εσωτερικό διάκοσμο.

Απέναντι από τους ανδριάντες των αείμνηστων δικαστών, στην πλατεία Άρεως, δεσπόζει το άγαλμα του εφίππου στρατηγού, του θρυλικού Γέρου του Μοριά.

Ως γνωστόν, ο πρώτος στρατιωτικός ηγέτης του Αγώνα της Ανεξαρτησίας ήταν εκείνος που πολιόρκησε και κατέλαβε την Τρίπολη (άλωση Τριπολιτσάς, Σεπτέμβριος 1821).

Ο Αναστάσιος Πολυζωίδης (1802-1873), διαπρεπής νομικός, πολιτικός, λόγιος και συγγραφέας, καταγόταν από το Μελένικο, άλλοτε ακμαία πόλη και κέντρο του ελληνισμού στο βόρειο τμήμα της Ανατολικής Μακεδονίας.

Σπούδασε νομικά και ιστορία στο Γκαίτινγκεν, τη Βιέννη και το Βερολίνο.

Διετέλεσε, μεταξύ άλλων, γραμματέας του Εκτελεστικού (υπουργικού συμβουλίου) κατά την Επανάσταση του 1821, υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Εσωτερικών, αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου και Σύμβουλος Επικρατείας.

Εξάλλου, ο Πολυζωίδης υπήρξε ο κύριος συντάκτης του Συντάγματος της Επιδαύρου, ενώ εξέδωσε τα ιδρυτικά διατάγματα του Πανεπιστημίου Αθηνών (1837).

Ο Γεώργιος Τερτσέτης (1800-1873 ή 1874), ιστορικός, λόγιος και νομικός, καταγόταν από τη Ζάκυνθο.

Σπούδασε νομικά στην Ιταλία και μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία. Υπηρέτησε ως καθηγητής στρατιωτικής ιστορίας στη Στρατιωτική Σχολή του Ναυπλίου, αλλά και ως αρχειοφύλακας της Βουλής των Ελλήνων.

Ο Τερτσέτης, επηρεασμένος από τον Σολωμό και το δημοτικό τραγούδι, έγραψε διάφορα ποιήματα και διηγήματα, ενώ συνέγραψε καθ’ υπαγόρευσιν τα απομνημονεύματα αγωνιστών του 1821 (μεταξύ αυτών, του Κολοκοτρώνη και του Νικηταρά).

Αναστάσιος Πολυζωίδης και Γεώργιος Τερτσέτης: διαχρονικά σύμβολα του αγώνα για ανεξάρτητη δικαιοσύνη.