Αυτές είναι οι επενδύσεις της επόμενης μέρας

Οι συζητήσεις για την επόμενη ημέρα -ακόμη και σήμερα σε συνθήκες σκληρού αποκλεισμού και γενικών απαγορεύσεων- παίρνουν και δίνουν… Με τον ένα ή άλλο τρόπο συγκροτούν μια άτυπη διαβούλευση στο περιεχόμενο της οποίας συμπεριλαμβάνεται – και δεν θα μπορούσε να ήταν αλλιώς- και η οικονομία. Και σε αυτό το πεδίο οι θεωρίες και τα σχήματα δεν μπορούν να δώσουν λύσεις για την επανεκκίνηση, για όλες εκείνες τις δράσεις στο επιχειρηματικό επίπεδο που θα επιτρέψουν μια πρώτη ανάσα, μια ελπίδα αισιοδοξίας για την επανάκαμψη.

Τι σημαίνει κάτι τέτοιο; Σε κάθε περίπτωση μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν και δεν πρόκειται να υπάρξουν. Στη θέση τους απαιτούνται ρεαλιστικά σχέδια και προγράμματα, με αρχή, μέση και τέλος. Για παράδειγμα, η έγκριση από τα αρμόδια όργανα της Πολιτείας των 3 μέχρι στιγμής πακέτων για επενδύσεις της τάξης των 400 εκατομμυρίων ευρώ στο τομέα των υποδομών σε Πανεπιστήμια της ελληνικής περιφέρειας. Η αναφορά σε αυτές τις επενδύσεις δεν γίνονται τυχαία. Κάθε άλλο. Πρόκειται για Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα με ενεργή εμπλοκή ιδιωτικών επιχειρήσεων με πολλαπλά αποθέματα τεχνογνωσίας στη συγκεκριμένη αγορά αλλά και με ισχυρό κοινωνικό αντίκτυπο στις συγκεκριμένες περιοχές: Στο Ρέθυμνο και το Ηράκλειο της Κρήτης, στο Βόλο και τη Λαμία, την Αλεξανδρούπολη, τη Ξάνθη και τη Κομοτηνή.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Με πρωτοβουλία δραστήριων πανεπιστημιακών διοικήσεων – Πανεπιστήμιο Κρήτης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης- αλλά και την δίχως όρια υποστήριξη της αρμόδιας Ειδικής Γραμματείας ΣΔΙΤ στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων (επικεφαλής της οποίας είναι εδώ και 10 ολόκληρα χρόνια ο Νίκος Μαντζούφας) διαμορφώθηκαν τα projects παραγωγικών επενδύσεων μακράς πνοής καθώς η διάρκεια του (περίοδος κατασκευής αλλά και διαχείρισης λειτουργίας) φθάνει τα 30 χρόνια και το πιο σημαντικό, ο ανάδοχος (συνήθως μια μεγάλη ιδιωτική επιχείρηση) αναλαμβάνει ρίσκο με δικά του κεφάλαια και πληρώνεται από το Δημόσιο μόνο στη βάση των συμφωνηθέντων στη πορεία εξέλιξης του έργου. Με άλλα λόγια, το ρίσκο αλλά και η ευθύνη της έγκαιρης και σωστής εκτέλεσης περνά από τη γραφειοκρατία του Δημοσίου στο management team της αναδόχου εταιρείας.

Επενδύσεις 400 εκατ. ευρώ

Ας πάμε και ένα βήμα παρακάτω.  Διαβάζω στη σχετική ενότητα του site  της Ειδικής Γραμματείας ΣΔΙΤ:  «Το αντικείμενο της σύμπραξης του πανεπιστημίου Κρήτης αφορά στην κατασκευή και τεχνική διαχείριση νέων φοιτητικών εστιών στο Ρέθυμνο και στο Ηράκλειο καθώς και την ολοκλήρωση του υφιστάμενου αμφιθεάτρου της Πανεπιστημιούπολης του Ρεθύμνου.

Βασικό αντικείμενο του έργου είναι ο εκσυγχρονισμός, η βελτίωση και αύξηση των διαθέσιμων υποδομών καθώς και η δημιουργία νέων υποδομών εστιάζοντας κυρίως στη στέγαση και σίτιση των φοιτητών και των δυο πόλεων λόγω του σοβαρού προβλήματος ανεύρεσης στέγης στο Ρέθυμνο και στο Ηράκλειο. Το συγκεκριμένο έργο καλύπτει περίοδο 30 ετών, εκ των οποίων τα 3 έτη εκτιμάται να καλύπτουν την κατασκευαστική περίοδο και τα 27 την περίοδο λειτουργίας. Το συνολικό κόστος επένδυσης ανέρχεται στα 207 εκ.€.».

Τον περασμένο Φεβρουάριο η αρμόδια Διυπουργική Επιτροπή έδωσε το απαραίτητο πράσινο φως για να προχωρήσει και η επένδυση στο Βόλο και τη Λαμία, εκεί που βρίσκονται Τμήματα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Διαβάζω και πάλι στο site της Ειδικής Γραμματείας ΣΔΙΤ: «Πιο συγκεκριμένα το έργο αφορά τα εξής:

1. Ολοκληρωμένη παρέμβαση αστικής ανάπλασης και αξιοποίησης του βιομηχανικού ακινήτου της βαμβακουργίας στη ΝΈα Ιωνία Βόλου για τη δημιουργία φοιτητικών εστιών, εκπαιδευτικών και ερευνητικών εγκαταστάσεων και κοινωνικών υποδομων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

2. Δημιουργία φοιτητικών εστιών και εκπαιδευτικών και κοινωνικών υποδομών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στη Λαμία».

Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 92 εκατομμύρια ευρώ, με διάρκεια σύμβασης τα 30 χρόνια από τα οποία 2 αφορούν την διάρκεια κατασκευής και τα άλλα 28 την περίοδο λειτουργίας.

Και ας φθάσουμε στο πρόσφατα εγκεκριμένο έργο του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Μόλις στις 3 Απριλίου 2020 η Διυπουργική Επιτροπή έδωσε το πράσινο φως για την υλοποίηση του έργου που συμπεριλαμβάνει όχι μόνο φοιτητικές εστίες αλλά και μια δέσμη εκπαιδευτικών, ερευνητικών και λοιπών υποδομών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης – ένα έργο που φθάνει τα 105 εκατομμύρια ευρώ. Σε ανακοίνωση της Πρυτανείας του ΔΠΘ διαβάζω: «Οι Πρυτανικές Αρχές  (…) διαβεβαίωσαν τα μέλη της Επιτροπής ότι τα έργα των υποδομών, που αφορούν περισσότερους από 30.000 αποδέκτες-χρήστες, θα συμβάλουν καθοριστικά τόσο στην ανάπτυξη των υποδομών και υπηρεσιών του στην εκπαίδευση, την έρευνα και τη φοιτητική μέριμνα που αποτελούν τον κυρίαρχο στόχο του, όσο και στην ανάπτυξη της ίδιας της Περιφέρειας. Άμεσα, εντός Απριλίου, θα πραγματοποιηθεί η δημοσίευση της σχετικής διακήρυξης για την υλοποίηση του έργου, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία».

Πρωτοτυπία και καινοτομία

Στο project του ΔΠΘ, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες από ακαδημαϊκές πηγές, υπάρχει έντονο το στοιχείο της πρωτοτυπίας αλλά και της καινοτομίας που καθιστούν το όλο πρόγραμμα για τις υποδομές του περιφερειακού πανεπιστημίου εντελώς ξεχωριστό και διακριτό.

Για παράδειγμα, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, και η κατασκευή  των λεγόμενων πανεπιστημιακών  κατοικιών αλλά και ξενώνων φιλοξενίας. Πιο συγκεκριμένα, στη Πανεπιστημιούπολη της Κομοτηνής η κατασκευή των πανεπιστημιακών (ενδεικτικά 24 κατοικίες) θα ικανοποιήσει το αίτημα στέγασης των καθηγητών και τη διαμονή τους σε χώρους που θα ανήκουν αποκλειστικά στο ίδρυμα, θα βοηθήσει το Πανεπιστήμιο στο να ανταποκριθεί καλύτερα στην αποστολή του υπερβαίνοντας τα όποια εμπόδια λόγω της γεωγραφικής κατανομής των Τμημάτων του, θα αυξήσει την εξωστρέφειά του και τη διεθνοποίησή του, αφού θα έχει τη δυνατότητα φιλοξενίας αλλοδαπών Καθηγητών, κ.λπ., θα συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος και στην εξοικονόμηση ενέργειας από την λειτουργία και χρήση χώρων μέσω του σχεδιασμού εγκαταστάσεων υψηλής ενεργειακής απόδοσης, θα αποκτήσει τη δυνατότητα φιλοξενίας περισσότερων Καθηγητών στο μέλλον μετά την ίδρυση νέων Τμημάτων που θα ενταχθούν στην υπάρχουσα δομή του, θα προσελκύσει νέους επιστήμονες σε μια ακριτική και γι΄ αυτό μη εύκολα προσβάσιμη περιοχή, θα έχει θετικές επιδράσεις και θα ενισχύσει την κοινωνική συνοχή και τέλος θα συμβάλει στη βελτίωση γενικότερα της παρεχόμενης εκπαίδευσης  στους φοιτητές του ιδρύματος στο πλαίσιο άσκησης του δημοσίου λειτουργήματος του Καθηγητή ανώτατης εκπαίδευσης.

Προς την ίδια κατεύθυνση θα λειτουργήσει και η δημιουργία των Ξενώνων Φιλοξενίας που θα μπορούν να  εξυπηρετούν φιλοξενούμενους φοιτητές και καθηγητές οι οποίο επισκέπτονται τα τμήματα της Κομοτηνής στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων ανταλλαγής με Ιδρύματα της αλλοδαπής. Επίσης, θα μπορούν να φιλοξενηθούν αθλητές και συμμετέχοντες σε επίσημες αθλητικές διοργανώσεις αλλά και σε αθλητικές και ερευνητικές δράσεις του Πανεπιστημίου.

Το Πανεπιστήμιο ακολουθώντας την αποστολή του καθίσταται αντιμέτωπο με συνεχείς πιέσεις για παροχή υψηλού επιστημονικού, εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου. Παράλληλα στο πλαίσιο της φοιτητικής μέριμνας υποχρεούται να προσφέρει μια οικονομικά προσιτή εκπαίδευση. Επισημαίνεται ότι όλα αυτά πρέπει να πραγματοποιούνται μέσα σε ένα διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον. Θα πρέπει, ακόμη, να αναφερθούν οι συμφωνίες συνεργασίας που έχει ήδη το Ίδρυμα με μεγάλο αριθμό πανεπιστημίων ξένων χωρών, π.χ. μέσω του προγράμματος Erasmus, στο πλαίσιο της κινητικότητας φοιτητών και διδασκόντων, οπότε το Δ.Π.Θ. δέχεται φοιτητές κ.λπ. από το εξωτερικό. Οι ξενώνες θα έχουν τη δυνατότητα να φιλοξενήσουν συνολικά 28 άτομα σε ανεξάρτητο συγκρότημα.

Κλείνοντας, ας μου επιτραπεί να επισημάνω τα εξής: Την επόμενη ημέρα της επιστροφής όλων μας σε μια σταδιακή ομαλοποίηση μόνο μέσα από καλοσχεδιασμένες επενδύσεις με εμφανές το δημόσιο χαρακτήρα τους και τον ισχυρό αντίκτυπο στις τοπικές αγορές και κοινωνίες θα πετύχουμε την ουσιαστική επανασύνδεση με την πραγματική οικονομία.