Μια «Νέα Χώρα» για τις κατασκευαστικές εταιρείες

Οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι της ελληνικής αγοράς που έχουν μια προβεβλημένη παρουσία στα πιο σύνθετα και απαιτητικά έργα που απαιτούν, μεταξύ άλλων, ανάληψη ρίσκου βρίσκουν μια «νέα χώρα» δραστηριοποίησης στην επικράτεια των Συμπράξεων Δημόσιου & Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).

Τα ΣΔΙΤ αποτελούν πλέον σημείο αναφοράς της κατασκευαστικής και επιχειρηματικής αγοράς με τις συμμετοχές στη διεκδίκηση των έργων να παρουσιάζουν σταθερά αυξητική τάση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αυτής της ενδιαφέρουσας εξέλιξης τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία των διεκδικητών ενός και μόνου διαγωνισμού. Πιο συγκεκριμένα, 7 σχήματα «κατέβηκαν» για να διεκδικήσουν την αναδοχή του έργου του Πανεπιστημίου Κρήτης- ένα έργο προϋπολογισμού 200 εκατομμυρίων ευρώ.

Το αντικείμενο της σύμπραξης του Πανεπιστημίου Κρήτης αφορά στην κατασκευή και τεχνική διαχείριση νέων φοιτητικών εστιών στο Ρέθυμνο και στο Ηράκλειο καθώς και την ολοκλήρωση του υφιστάμενου Αμφιθεάτρου της πανεπιστημιούπολης του Ρεθύμνου.

Αλλά, ας ρίξουμε μια ματιά στη λίστα των συμμετοχών: ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ, ΑΒΑΞ, ΙΝΤΡΑΚΑΤ, ΕΝΩΣΗ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ-ΑΤΕΣΕ,  ARCHIRODON GROUP, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ΘΕΜΕΛΗ.

Ας ψάξουμε τις μικρές και μεγάλες λεπτομέρειες πίσω από τους τίτλους και τις επωνυμίες μιας και σε ένα έργο που έχει ως  αντικείμενο του, τον εκσυγχρονισμό, τη βελτίωση και την αύξηση των διαθέσιμων υποδομών εστιάζοντας κυρίως στη στέγαση και σίτιση των φοιτητών και των δύο πόλεων λόγω του σοβαρού προβλήματος ανεύρεσης στέγης όλοι οι leaders της αγοράς δήλωσαν ένα ηχηρό παρών. Και αυτό κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι…

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο Όμιλος Μυτιληναίος επέλεξε να κατέβει στη Κρήτη έχοντας στο πλευρό του, μια από τις πρωτοπόρους εταιρείες της αγοράς των ΣΔΙΤ, την ΑΤΕΣΕ (συμφερόντων της οικογένειας Χούμπαυλη). Η τελευταία μέσω της εταιρείας ειδικού σκοπού Αττικά Σχολεία έφερε σε πέρας το project των 14 σχολικών μονάδων στην Περιφέρεια Αττική, ένα project που κέρδισε την αναγνώριση των πολιτικών αλλά και των τεχνοκρατών των Βρυξελλών.

Στη Κρήτη κατέβηκε και η ΑΒΑΞ, μία από τους βετεράνους της αγοράς των ΣΔΙΤ και μία εταιρεία που έχει καταφέρει να πωλήσει τη συμμετοχή της σε έργο ΣΔΙΤ εξασφαλίζοντας ρευστότητα και διαμορφώνοντας μια ενδιαφέρουσα δευτερογενή αγορά. Πιο συγκεκριμένα, η ΑΒΑΞ πούλησε την εταιρεία ειδικού σκοπού JPA η οποία ήταν η ανάδοχος για 10 σχολικές μονάδες στη Περιφέρεια Αττικής. Η εταιρεία πωλήθηκε στον σουηδικό όμιλο Sterner Stenhus, συμφερόντων του ελληνικής καταγωγής επιχειρηματία Ηλία Γεωργιάδη.

Το παρών έδωσε και ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ από τους «συνήθεις υπόπτους» και με  «προϋπηρεσία» με θετικό πρόσημο στα έργα ΣΔΙΤ για την διαχείριση αστικών απορριμμάτων. Μέσω της θυγατρικής της  εταιρείας, ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ έχει αναλάβει τα έργα διαχείρισης των απορριμμάτων της Περιφέρειας Ηπείρου και της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Πιο συγκεκριμένα, η σύμβαση για το έργο στην Περιφέρεια Ηπείρου υπεγράφη τον Ιούλιο του 2017. Η κατασκευή έχει ολοκληρωθεί και η μονάδα διαχείρισης απορριμμάτων ετέθη τον Μάρτιο του 2019 σε εμπορική λειτουργία. Τον Ιούνιο του 2018 υπεγράφη και η σύμβαση για το έργο διαχείρισης απορριμμάτων Πελοποννήσου.

Συνοικέσιο και «γάμος»

Ενδιαφέρον σε κάθε περίπτωση είναι και η κάθοδος στη Κρήτη της εμβληματικής Archirodon  που αποτελεί ένας μεγάλο διεθνή όμιλο με ελληνικό DNA και εκτεταμένη διασπορά και διαφοροποίηση δραστηριοτήτων που δημιουργήθηκε το 1959 με τη μορφή ενός joint venture των ελληνικών εταιρειών Αρχιμήδης (πρωτοπόρος στα λιμενικά έργα) και της Οδών & Οδοστρωμάτων (εταιρεία- θρύλος στα οδικά έργα). Το συνοικέσιο που κατέληξε σε επιχειρηματικό γάμο ανάμεσα στους «σκαπανείς» της αγοράς Θεόδωρο Κωνσταντόπουλο και Κωνσταντίνο Καρπίδα έδωσε ως καρπό ένα επιχειρηματικό σχήμα που πρωταγωνίστησε στη Βόρειο Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Το ξεκίνημα του έγινε από την κατασκευή του λιμανιού της Βεγγάζης στη Λιβύη το 1961 για να ακολουθήσει το λιμάνι της Βηρυτού στο Λίβανο. Άλλες εποχές, άλλες καταστάσεις. Σήμερα, τα κεντρικά γραφεία του επιχειρηματικού ομίλου βρίσκονται στο Dordrecht της Ολλανδίας αλλά και στην Αθήνα, ενώ μικρές ή μεγαλύτερες βάσεις βρίσκονται σε πολλές πόλεις της Βόρειας Αφρικής, του Περσικού Κόλπου, των πρώην Σοβιετικών Δημοκρατιών κ.α.

Στη Κρήτη κατέβηκαν επίσης  η θυγατρική του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, η ΙΝΤΡΑΚΑΤ (συμφερόντων της οικογένειας Κόκκαλη) και η ΘΕΜΕΛΗ. Η τελευταία – μια εταιρεία συμφερόντων της οικογένειας Ντινόπουλου- ιδρύθηκε το 1986 και σχεδόν 10 χρόνια αργότερα, το 1995, συγχωνεύθηκε με την  ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ Α.Ε. που πρωτολειτούργησε το 1923.

Σήμερα, τα πανεπιστημιακά ΣΔΙΤ που συνεχίζουν να κερδίζουν έδαφος φθάνουν τα 400 εκατομμύρια ευρώ και αφορούν υποδομές σε πολλές πόλεις της ελληνικής περιφέρειας – Αλεξανδρούπολη, Κομοτηνή και Ξάνθη, Ηράκλειο και Ρέθυμνο, Βόλος και Λαμία. Τα 3 ΣΔΙΤ φέρουν την υπογραφή των διοικήσεων ισάριθμων Πανεπιστημίων, όπως το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Το παράδειγμα τους προβλέπεται να ακολουθήσουν και άλλα Πανεπιστήμια – στο σκέλος της φοιτητικής μέριμνας κλπ- ενώ στην ίδια πάνω – κάτω κατεύθυνση κινούνται τόσο το project του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών για τις νέες κτιριακές εγκαταστάσεις Έρευνας και Παροχής εξειδικευμένων Υπηρεσιών Ιατρικής Ακριβείας (Εξατομικευμένης Ιατρικής) όσο και το project για την φιλόδοξη «Πολιτεία Καινοτομίας» στον χώρο της πρώην ΧΡΩΠΕΙ στον Πειραιά.