Ο ιός που αλλάζει τον κόσμο

H υγειονομική κρίση που πλήττει τον πλανήτη επιδρά καταλυτικά σε όλα τα πεδία της δημόσιας ζωής, θέτοντας υπό αίρεση και αμφισβήτηση στερεότυπες αντιλήψεις, και μαζί επιταχύνει αλλαγές σε πλήθος δραστηριοτήτων.

Αλματώδης για παράδειγμα υπήρξε τους τελευταίους λίγους μήνες η αξιοποίηση των τεχνολογικών δυνατοτήτων.

Ουσιαστικά βιώνουμε εν μέσω της κρίσης έκρηξη εφαρμογής των νέων τεχνολογιών, σε επίπεδο τόσο επικοινωνίας όσο και συναλλαγών, οι οποίες τείνουν να γίνουν καθολικά ηλεκτρονικές, καθώς τα μετρητά ενοχοποιούνται για τη μετάδοση και τη διασπορά της πανδημίας.

Επίσης οι πολίτες μαζικά πλέον σε όλον τον κόσμο επικοινωνούν, συνεργάζονται και εργάζονται από απόσταση, αναδεικνύοντας στον μέγιστο βαθμό τις μέχρι χθες άγνωστες στο ευρύ κοινό πλατφόρμες τηλεδιασκέψεων. Και βεβαίως η χρήση των νέων τεχνολογιών αναδεικνύει νέες διαφορές και διαιρέσεις στο κοινωνικό σώμα.

Οι νέοι προνομιούχοι είναι εκείνοι που έχουν αναπτύξει τις απαιτούμενες δεξιότητες να εργάζονται από απόσταση, χωρίς φυσική παρουσία στον τυπικό και απαραίτητο έως πρόσφατα χώρο εργασίας.

Οι άλλοι, όσοι χρειάζεται να βρίσκονται στον χώρο εργασίας, είτε γιατί η φύση της εργασίας το επιβάλλει είτε γιατί είναι τεχνολογικά αναλφάβητοι, μειονεκτούν, είναι εκτεθειμένοι σε κινδύνους και συγκροτούν πιθανόν το νέο προλεταριάτο.

Αυτή η νέα διαίρεση είναι βέβαιο ότι θα επιτείνει τις ανισότητες, εισοδηματικές και άλλες, και θα απαιτήσει εξισορροπητικές πολιτικές. Αλλά και ευρύτερα στη λειτουργία της οικονομίας και των επιχειρήσεων επιβάλλονται αλλαγές και αναθεωρήσεις. Το οικονομικό σύστημα μέχρι πρόσφατα λειτουργούσε στο όριο, με τα ελάχιστα αποθέματα, υπό την πίεση προφανώς της απαίτησης των υψηλότερων δυνατών κερδών. Η κρίση φανέρωσε παραγωγικά κενά και αδυναμίες τροφοδοσίας σε πλήθος αγαθών. Χαρακτηριστικά ανεδείχθησαν τα ελλείμματα παραγωγής προστατευτικών μασκών και υγειονομικού υλικού, όπως και απολύτως προβληματική απεδείχθη η εξάρτηση προηγμένων χωρών από την Κίνα εν προκειμένω. Και βεβαίως απεδείχθη κρίσιμο και μέγιστο το έλλειμμα του αποτελεσματικού και λειτουργικού κράτους, ενός κράτους που εκτιμά και αξιολογεί σωστά τους όποιους κινδύνους και λαμβάνει εγκαίρως τις απαιτούμενες πρόνοιες.

Οπως και η σύνδεση και συνεργασία των κυβερνήσεων με την επιστημονική κοινότητα κατέστη εκ των συνθηκών επιβεβλημένη και απαραίτητη για την ορθή διαχείριση κρίσεων σαν αυτήν που ζούμε. Μαθαίνουμε πολλά από την υγειονομική κρίση και έχουμε προφανώς πολλά ακόμη να μάθουμε. Μένει και οι ηγεσίες να προσαρμοστούν αναλόγως, να αλλάξουν πραγματικά, να ανασυγκροτηθούν στη βάση στερεών αρχών και κανόνων. Τσαρλατάνοι δεν χωρούν πια, ούτε λαοπλάνοι της συμφοράς μπορούν να έχουν θέση στις σύγχρονες κοινωνίες.