O κοροναϊός και η «υπαρξιακή κρίση» της ΕΕ

Για υπαρξιακή κρίση της ΕΕ μιλούν κορυφαίοι παράγοντες των Βρυξελλών εν αναμονή και της συνόδου των Ευρωπαίων ηγετών στις 26 Απριλίου.

Κάτι κάνουμε λάθος

Ενδεικτική αυτού του κλίματος είναι η συνέντευξη του Ύπατου εκπροσώπου της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και ασφάλεια, Ζοζέφ Μπορέλ ο οποίος δηλώνει πως «η κρίση του κοροναϊού κρύβει μεγάλους κινδύνους για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για μια υπαρξιακή κρίση. Αυτή η κρίση θα αποφασίσει πόσο χρήσιμη πιστεύουν πως είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση οι πολίτες της».

Ο κ. Μπορέλ τονίζει στη συνέντευξή του στην εβδομαδιαία εφημερίδα «Die Zeit» πως «δεν πρέπει να επιχειρηματολογούμε μόνο με αριθμούς, αλλά θα πρέπει να μιλήσουμε στις καρδιές των ανθρώπων. Αν οι πολίτες πιστεύουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν τους βοηθά, κάτι κάνουμε λάθος».

Ο κ. Μπορέλ έδωσε παραδείγματα βοήθειας της ΕΕ λέγοντας ότι «η Γερμανία, η Γαλλία και η Αυστρία έστειλαν πολύ περισσότερες μάσκες στην Ιταλία από την Κίνα και τη Ρωσία. Οι υπάλληλοί της εργάστηκαν μέρα και νύχτα ώστε μαζί με τις χώρες -μέλη για να φέρουν πίσω 420.000 παραθεριστές της Ε.Ε. που βρίσκονταν στο εξωτερικό. Οι πτήσεις χρηματοδοτήθηκαν εν μέρει από την ΕΕ. Αλλά πόσοι άνθρωποι το ξέρουν αυτό;», αναρωτήθηκε.

Πάντως το ερώτημα που έθεσε ο κ. Μπορέλ αναδεικνύει μία σοβαρή πτυχή της υπαρξιακής κρίσης της ΕΕ, το χάσμα των Βρυξελλών από τους λαούς της Ευρώπης, την αδυναμία επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών.

Νέα ώθηση στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση

Παρόλα αυτά πάντως ο κ. Μπορέλ είπε πως πιστεύει, αναμένει και ελπίζει «ότι αυτή η κρίση θα οδηγήσει σε μια νέα ώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης» και έφερε ως παράδειγμα την υγεία που σήμερα είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών της ΕΕ.

«Αλλά τα θέματα υγείας, όπως γνωρίζουμε τώρα – δεν είναι κάτι που μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε μόνο εντός των εθνικών συνόρων», επισήμανε.

Την ίδια ώρα κύριο ζήτημα που διχάζει την ΕΕ –πέραν των όποιων συμβιβασμών έγιναν στον Eurogroup- παραμένει ο διαμοιρασμός των οικονομικών βαρών για την χρηματοδότηση της ανάκαμψης των ευρωπαϊκών οικονομιών.

Πρώτα το ποσό και μετά η δομή του προγράμματος της ΕΕ

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς ξεκαθάρισε ότι πρώτα θα πρέπει να συμφωνηθεί το ποσό που θα πέσει στην οικονομία και μετά θα συζητηθούν οι τρόποι χρηματοδότησης –ενδεχομένως και η έκδοση ευρωομολόγου- των ευρωπαϊκών οικονομιών.

«Χρειαζόμαστε σαφήνεια σχετικά με το πόσα χρήματα είναι απαραίτητα για την οικονομική ανάκαμψη και μόνο τότε μπορούμε να συζητήσουμε την δομή του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης», δήλωσε ο Όλαφ Σολτς, αναφερόμενος στο ενδεχόμενο έκδοσης ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με εγγύηση των κρατών – μελών.

«Η πρόκληση της οικονομικής ανάκαμψης της Ευρώπης μετά την κρίση απαιτεί κοινές ευρωπαϊκές απαντήσεις», τόνισε ακόμη ο κ. Σολτς, σε συνέντευξη που παραχώρησε το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, με αφορμή την αποψινή τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών και Τραπεζιτών των χωρών της G20.

Αναφερόμενος στο «μορατόριουμ» για το χρέος των φτωχότερων χωρών του πλανήτη, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών σημείωσε ότι πρέπει να το εγγυηθούν οι μεγάλοι πιστωτές, καθώς αυτές οι χώρες χρειάζονται στήριξη.

Σημείωσε δε ότι το μορατόριουμ θα πρέπει να συνοδεύεται από περισσότερα μέτρα με διεθνή συνεργασία – όχι μόνο των χωρών που συνήθως συμμετέχουν – στην οποία, όπως είπε, «η στήριξη της Κίνας θα είναι πολύ σημαντική».

Κοινή έκδοση χρέους δεν σημαίνει ευρωομόλογο

Πάντως οι «κοινές ευρωπαϊκές απαντήσεις» σκοντάφτουν πρώτα από στην άρνηση της Γερμανίας να δεχτεί το ευρωομόλογο γεγονός που έχει ξανανοίξει την παλιά πληγή της αντίθεσης Βορρά και Νότου προκειμένου να υπάρξει επιμερισμός των βαρών από την αύξηση του δημοσίου χρέους των χωρών που θα κληθούν να δαπανήσουν μεγάλα ποσά για να χρηματοδοτήσουν την ανάκαμψη των οικονομιών τους.

Μάλιστα ο Μπρούνο Λεμέρ είχε σημειώσει, ότι η κοινή έκδοση χρέους δεν σημαίνει την έκδοση ευρωομολόγων «καθώς θα χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση μελλοντικών δαπανών για την επανεκκίνηση των οικονομιών και όχι σπαταλών του παρελθόντος».

Τα «καινοτόμα χρηματοπιστωτικά εργαλεία» γύρω από τα οποία υπήρξε ο συμβιβασμός στο Eurogroup ακόμα δεν έχουν ξεκαθαριστεί ποια θα είναι, ενώ ερωτηματικό παραμένει ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης.