Πατούλης: Εκατό δήμοι θα δημιουργήσουν ΚΕΠ Υγείας

Υπάρχει μεγάλη διαφορά που πρέπει να διανύσει κάποιος ώστε το απλό ενδιαφέρον για κάτι να μετατραπεί σε αφοσίωση. Η ιδέα δημιουργίας ενός δικτύου πόλεων που θα προάγει την δημόσια υγεία, έγινε δέσμευση και το 2005 υλοποιήθηκε. Το Ελληνικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων μέλος του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας έγινε θεσμός και αριθμεί πλέον 230 δήμους ως μέλη του.

Ο πρόεδρος του δικτύου από την ίδρυση του μέχρι και σήμερα είναι ο περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης. Η πανδημία μονοπωλεί το ενδιαφέρον μας. Το δίκτυο έχει ρόλο-μεταξύ άλλων- στη διαμόρφωση της κουλτούρας του κόσμου σε σχέση με την πρόληψη, ουσιαστικό συστατικό μια υγιούς ζωής.

«Σε ό, τι αφορά στο κρίσιμο θέμα του κορονοϊού, όπως γνωρίζετε, προτείναμε πολύ γρήγορα να κλείσουν τα σχολεία της Περιφέρειας ως μέτρο προφύλαξης για το περιορισμό της εξάπλωσης του ιού και σήμερα καλούμε όλους τους πολίτες να παραμείνουν στο σπίτι αλλά και συνδράμουμε τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του Κράτους σε αυτή τη κατεύθυνση. Επιπλέον ως Δίκτυο, έχουμε δημιουργήσει όλες τις πληροφορίες, τα βίντεο, τις οδηγίες κλπ που αφορούν τον κορονοϊό σε ΕΝΑ μέρος, με ειδικό banner στην ιστοσελίδα μας www.eddyppy.gr για χρήση από όλους τους Δήμους και στις Περιφερειες της χώρας, και το οποίο ανανεώνεται σε τακτική βάση» μας δήλωσε μεταξύ άλλων ο περιφερειάρχης Αττικής και πρόεδρος του δικτύου, Γιώργος Πατούλης.

Θεωρείτε πως οι προσπάθειες του Δικτύου να δημιουργηθεί ένα ενιαίο πλαίσιο λειτουργίας των δομών υγείας στους δήμους για την παροχή υπηρεσιών υγείας και πρόληψης ευοδώθηκαν και σε ποιο βαθμό;

Tο Ελληνικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας του οποίου έχω την τιμή να διατελώ πρόεδρος από την ίδρυσή του το 2005 έως και σήμερα, έχει διανύσει μια μακρά πορεία πρόληψης και προαγωγής της δημόσιας υγείας. Με αρωγούς και συνοδοιπόρους 230 ΟΤΑ-μέλη πανελλαδικά, και με ενιαία στρατηγική και εφαρμογή πολιτικών υγείας, έχουμε καταφέρει να συμβάλλουμε καθοριστικά θα έλεγα,  στη δημιουργία στάσης ζωής σε ό, τι αφορά στην πρόληψη.

Ειδικά τα 5 τελευταία χρόνια, με το καινοτόμο παράδειγμα των ΚΕΠ Υγείας, δηλαδή ΜΙΑΣ Δημοτικής δομής, παροχής κυρίως ηλεκτρονικών υπηρεσιών ενημέρωσης για θέματα πρόληψης και συντονισμού του προσυμπτωματικού ελέγχου των πολιτών, έχουμε βάλει σταθερές βάσεις για τη δημιουργία ενός σταθερού και ενιαίου πλαισίου λειτουργίας των Δήμων.

Το Δίκτυο διεκδίκησε μέσω της συνεργασίας των δήμων-μελών του, πόρους κρατικούς και ευρωπαϊκούς και ποιο το αποτέλεσμα;

Το Δίκτυο όχι μόνο διεκδίκησε αλλά και επιχορηγήθηκε με ευρωπαϊκούς πόρους για τη δημιουργία κοινωνικών δομών κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά και για την έναρξη του πιλοτικού προγράμματος των ΚΕΠ Υγείας. Το έργο που επιτελέστηκε ήταν σημαντικό διότι τέθηκαν οι βάσεις για δομές οι οποίες, όλες, είναι μέχρι σήμερα βιώσιμες και λειτουργικές από τους Δήμους.

Ειδικά δε για τα ΚΕΠ Υγείας, το πιλοτικό πρόγραμμα των 14 αρχικών Δήμων έχει σήμερα ενισχυθεί με αποφάσεις 100 περίπου Δήμων για τη δημιουργία ΚΕΠ Υγείας στα όριά τους. Έχουμε δε επανειλημμένως δεσμευθεί ότι, ως Περιφέρεια θα ενισχύσουμε ιδιαίτερα όλα τα ΚΕΠ Υγείας της Αττικής, ξεκινώντας πάλι με πιλοτικά προγράμματα και χρησιμοποιώντας είτε ιδίους είτε Ευρωπαϊκούς πόρους, διότι για εμάς η Πρόληψη, η προστασία δηλαδή των υγιών πολιτών μας ώστε να παραμείνουν υγιείς, είναι απόλυτη προτεραιότητα.

Έχει συνεισφέρει το Δίκτυο σε θέματα υγείας των προσφύγων και με ποιο τρόπο;

Μέλη του Δικτύου είναι και Δήμοι και Περιφέρειες της Ελλάδας που δοκιμάζονται από τις εισροές μεταναστών και είμαστε κοντά τους τόσο με τα γενικότερα προγράμματά μας όσο και παρέχοντας τους εύκολη πρόσβαση σε συμβουλευτικές υπηρεσίες μέσω και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, του οποίου είμαστε μέλη ως Δίκτυο.

Θεωρείτε πως οι δημότες των δήμων που είναι στο Δίκτυο, είναι ενημερωμένοι επαρκώς σε θέματα υγείας και ποιες οι ενέργειές σας από εδώ και στο εξής λόγω της επιδημίας του κορονοϊού;

Προφανώς οι Δήμαρχοι έχουν αναπτύξει στο τομέα αυτό πληθώρα προγραμμάτων για τους δημότες τους. Η εμπειρία τους είναι πολύτιμη, διότι προέρχεται από τα πραγματικά πεδία των μαχών όπως αυτό της πρόσφατης οικονομικής κρίσης και τώρα αυτό του κορονοϊού.

Ο ρόλος ο δικός μας είναι υποβοηθητικός στο δύσκολο έργο τους για γι’ αυτό θα ήθελα να επανέλθω στη σημασία των Κέντρων Πρόληψης για την Υγεία (ΚΕΠ Υγείας) για τους δήμους της χώρας διότι είναι δημοτικές δομές που τροφοδοτούνται κεντρικά από εμάς με πληροφορίες και προτυποποιημένες δυνατότητες δράσεων ώστε να διαχέουν έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση των πολιτών γενικότερα σε θέματα υγείας και ειδικότερα στην έγκαιρη διάγνωση σοβαρών και θανατηφόρων νοσημάτων.  Τέτοια νοσήματα είναι κυρίως τα καρδιαγγειακά (το έμφραγμα, το εγκεφαλικό επεισόδιο), το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, διάφοροι καρκίνοι (του παχέος εντέρου, του τραχήλου της μήτρας, του μαστού, του προστάτη, το μελάνωμα) αλλά και νευροψυχικά νοσήματα όπως η Κατάθλιψη και η Άνοια.

Για κάθε νόσημα από τα παραπάνω μέσα από ένα ειδικά σχεδιασμένο λογισμικό, δίνεται στους πολίτες η δυνατότητα να ενημερωθούν ανάλογα με το φύλο και την ηλικία τους και να προβούν, σύμφωνα με τα πρωτόκολλα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, σε εξετάσεις προσυμπτωματικού ελέγχου. Αυτές οι εξετάσεις υπενθυμίζονται στον πολίτη μέσα από το λογισμικό σε ετήσια βάση ώστε να επιτυγχάνεται η διατήρηση της υγείας του ουσιαστικά. Σε όσες περιπτώσεις είναι ύποπτες, ο πολίτης ενθαρρύνεται να προσφύγει στο θεράποντα ιατρό του για περαιτέρω διερεύνηση.

Επομένως με αυτές τις ηλεκτρονικές διαδικασίες ενιαίας προληπτικής πολιτικής, πράγματι οι πολίτες έχουν τη δυνατότητα να είναι όχι μόνο ενημερωμένοι αλλά και κινητοποιημένοι.

Σε ό, τι αφορά στο κρίσιμο θέμα του κορονοϊού, όπως γνωρίζετε, προτείναμε πολύ γρήγορα να κλείσουν τα σχολεία της Περιφέρειας ως μέτρο προφύλαξης για το περιορισμό της εξάπλωσης του ιού και σήμερα καλούμε όλους τους πολίτες να παραμείνουν στο σπίτι αλλά και συνδράμουμε τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του Κράτους σε αυτή τη κατεύθυνση. Επιπλέον ως Δίκτυο, έχουμε δημιουργήσει όλες τις πληροφορίες, τα βίντεο, τις οδηγίες κλπ που αφορούν τον κορονοϊό σε ΕΝΑ μέρος, με ειδικό banner στην ιστοσελίδα μας www.eddyppy.gr για χρήση από όλους τους Δήμους και στις Περιφερειες της χώρας, και το οποίο ανανεώνεται σε τακτική βάση.

Ως αναγνωρισμένο και πιστοποιημένο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας το δίκτυο ως ένα εθνικής εμβέλειας δίκτυο πόλεων που ακολουθεί τα κριτήρια και την μεθοδολογία του Π.Ο.Υ., σε ποιες περιπτώσεις  σε επίπεδο ΟΤΑ εφαρμόστηκε η μεθοδολογία του Π.Ο.Υ.;

Το Εθνικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων της Χώρας μας, όπως και όλα τα Εθνικά Δίκτυα του Π.Ο.Υ. Ευρώπης, έχει ως καθήκον να μεταφέρει στα μέλη του τη πληροφόρηση και τη τεχνογνωσία από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο. Όλα τα πιστοποιημένα από τον Π.Ο.Υ. Δίκτυα έχουν αποδεχθεί τις αρχές, τις αξίες, την φιλοσοφία και την μεθοδολογία των Υγιών Πόλεων και καλούνται να εκπληρώσουν, τόσο αυτά όσο και οι πόλεις μέλη τους, μια σειρά κριτηρίων που έχει να κάνει και με την μεθοδολογία και με την πολιτική. Για τον σκοπό αυτό το Δίκτυο έχει θέσει όλες αυτές τις πολιτικές και τις προϋποθέσεις στο Καταστατικό του και βοηθά τα μέλη του στην υλοποίησή του, μέσω:

1.         Παροχής τεχνογνωσίας στους πολιτικούς και τα στελέχη κυρίως όσο αφορά την μεθοδολογία των Υγιών Πόλεων και τα στάδια εφαρμογής της,

2.         4 Τεχνικών Συναντήσεων ετησίως, όπου αναλύονται πολιτικές και πρακτικές σύμφωνα με το πρόγραμμα,

3.         Επεξεργασμένων πολιτικών του Π.Ο.Υ. από την Επιστημονική Επιτροπή του Δικτύου,

4.         Ατομικής συμβουλευτικής υποστήριξης τόσο στους πολιτικούς όσο και στα στελέχη των Δήμων σε θέματα πρακτικής εφαρμογής.

Σήμερα, σε πάνω από 100 Δήμους του Δικτύου εφαρμόζεται η μεθοδολογία του ΠΟΥ, αρκετοί Δήμοι μετέχουν πλέον σε ομάδες εργασίας, συναντήσεις εργασίας και Συνέδρια του ΠΟΥ καθώς και σε επιτροπές που επεξεργάζονται πολιτικές θέσεις και διακηρύξεις.

Σε επίπεδο δράσεων και πρακτικών εφαρμογών υλοποίησης των πολιτικών, πολλοί Δήμοι υλοποιούν την πολιτική για την Υγιή Γήρανση, την Διατροφή, την Ψυχική Υγεία, την Πρόληψη ατυχημάτων, τις αστικές παρεμβάσεις, την βιοκλιματική κλπ. και υπάρχει ήδη μια μεγάλη Ομάδα Δήμων που εργάζεται για την υλοποίηση των 17 Στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει κ. Πατούλη, με την εμπειρία σας ως επιστήμονας, δήμαρχος και περιφερειάρχης, μια πόλη που προάγει την υγεία των πολιτών της;

Την απάντηση κ. Ράπτη την έχουμε ήδη δώσει μέσα από τα κείμενα και τα προγράμματά μας τα τελευταία 15 χρόνια της ύπαρξης του Δικτύου. Κατ αρχήν, ως Υγιείς Πόλεις εργαζόμαστε για την υγεία των πολιτών, αλλά με ποια έννοια? Με την έννοια όχι απλά της έλλειψης ασθένειας αλλά της πλήρους σωματικής, ψυχικής, κοινωνικής και πνευματικής ευεξίας.

Ποια είναι η Υγιής Πόλη? Είναι αυτή που έχει δεσμευθεί και έχει θέση την Υγεία στο κέντρο όλων των πολιτικών της και σχεδιάζει, προγραμματίζει και δρα έχοντας ως κεντρικό άξονα την Υγεία. Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της πόλης είναι

·                     πρώτον, η πολιτική βούληση του Δημάρχου ή του Περιφερειάρχη για να συμβεί η παραπάνω δέσμευση

·                      δεύτερον, ο τρόπος με τον οποίο διαμορφώνεται όλη η Διακυβέρνηση της Πόλης η οποία είναι καθαρά ολιστική.

·                     η επικέντρωση στις αρχές και τις αξίες της ισότητας στη υγεία, με κύριο στόχο: «Δεν αφήνουμε κανέναν πίσω»

·                     η διατομεακή συνεργασία ώστε να τεθεί η υγεία στο κέντρο όλων των πολιτικών και να προαχθεί η υγεία και η ευημερία, όλων των ειδικοτήτων που επηρεάζουν τους κοινωνικούς καθοριστικούς παράγοντες για την υγεία όπως το πράσινο, η καθαριότητα, ο κοινωνικός τομέας, η παιδεία, το αστικό και φυσικό περιβάλλον, ο πολιτισμός και ο αθλητισμός.

·                     και τέλος, πολύ σημαντική είναι η συμμετοχή των πολιτών στην λήψη των αποφάσεων και στις δράσεις που αναλαμβάνονται.

Στην πενταετία που ξεκίνησε το 2019, οι Δήμαρχοι της Ευρώπης αποφασίσαμε και ψηφίσαμε 6 Πυλώνες Πολιτικής που στηρίζονται ακριβώς στα παραπάνω και δημιουργήθηκαν ως συνδυασμός των αρχών για την υγεία και των στόχων για την Βιώσιμη Ανάπτυξη. Οι Πυλώνες αυτοί είναι.  Οι Άνθρωποι, ο Χώρος, η Συμμετοχή, η Ευημερία, ο Πλανήτης και η Ειρήνη. Είναι προφανές ότι όλες οι πολιτικές και οι δράσεις σε τοπικό επίπεδο, όχι απλά τοποθετούνται σε έναν από αυτούς τους πυλώνες, αλλά δημιουργείται και η δυναμική επέκτασης και διασύνδεσής τους.