Κοροναϊός : Επιφυλακτικοί απέναντι στην αποτελεσματικότητα του remdesivir παραμένουν οι επιστήμονες

Πρόσφατη διαρροή από τις κλινικές δοκιμές ενός φαρμάκου για τον κοροναϊό, δημιούργησαν ελπίδες πως σύντομα θα έχουμε στα χέρια μας μια αποτελεσματική θεραπεία. Πρόκειται για το φάρμακο remdesivir, το οποίο αυτές τις ημέρες προσφέρεται δοκιμαστικά σε ασθενείς του νέου κοροναϊού στο Σικάγο. Η είδηση της επιτυχίας της δοκιμής είχε τόσο μεγάλη απήχηση, ώστε η παραγωγός εταιρεία Gilead Sciences να δει την αξία των μετοχών της να ανεβαίνει σημαντικά μέσα σε λίγες μόνο ώρες.

Τι είναι το remdesivir

Πρόκειται για ένα αντιικό φάρμακο που δημιουργήθηκε μέσα από τις συντονισμένες προσπάθειες της Gilead, του τμήματος Ιατρικής Έρευνας του στρατού των ΗΠΑ και των Αμερικανικών Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης από τις Λοιμώδεις Ασθένειες για την αντιμετώπιση της επιδημίας του Έμπολα στη Δυτική Αφρική κατά την περίοδο 2013 – 16. Η δράση του στηρίζεται στη διάσπαση των κυτταρικών μοριακών μηχανισμών που χρησιμοποιούν ορισμένοι ιοί για να πολλαπλασιαστούν.

Οι κλινικές δοκιμές του φαρμάκου, αρχικά στη δυτική Αφρική και έπειτα στη Δημοκρατία του Κονγκό παρουσίασαν ενθαρρυντικά αποτελέσματα, όμως οι επιδημίες περιορίστηκαν πριν το φάρμακο καταφέρει να ικανοποιήσει τους όρους έγκρισής του. Μέχρι σήμερα εξακολουθεί να μην είναι εγκεκριμένο σε καμία χώρα του κόσμου.

Οι επιστήμονες στράφηκαν στο remdesivir ήδη από τις πρώτες δοκιμές υπαρχόντων φαρμάκων απέναντι στον νέο κοροναϊό, καθώς ως προς τη δομή του παρουσιάζει κοινά χαρακτηριστικά με τον Έμπολα.

Από τον Ιανουάριο, έχουν ξεκινήσει σε διάφορες περιοχές του πλανήτη κλινικές δοκιμές του φαρμάκου σε ασθενείς του κοροναϊού, ξεκινώντας ήδη από το πρώτο ξέσπασμα της νόσου στην Κίνα, όμως μέχρι στιγμής καμία εξ αυτών δεν έχει δώσει αδιάσειστα αποτελέσματα.

Τι έχει προκύψει από τις δοκιμές στο Σικάγο;

Ο ενθουσιασμός για τα ευρήματα των κλινικών δοκιμών στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Σικάγου δεν προκύπτει από κάποια επίσημη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, αλλά από τη διαρροή ενός βίντεο. Εκεί η Kathleen Mullane, ειδικός λοιμωδών ασθενειών στο νοσοκομείο του πανεπιστημίου, ανακοινώνει ενθουσιωδώς στους συναδέλφους της τα πλεονεκτήματα της καθημερινής έγχυσης remdesivir σε 125 ασθενείς του νέου κοροναϊού.

Η ίδια η Mullane επιβεβαίωσε την αυθεντικότητα του βίντεο, όμως αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω.

Τόσο η Gilead όσο και το νοσοκομείο συστήνουν να αντιμετωπίσουμε την είδηση με επιφύλαξη: “Οι πληροφορίες αφορούν πρόγραμμα σε εξέλιξη και έχουν διαρρεύσει χωρίς έγκριση”, ανακοίνωσε το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Σικάγο. “Οποιοδήποτε συμπέρασμα σε αυτή τη φάση είναι πρόωρο και δεν έχει στερεή επιστημονική βάση”.

Τι παραμένει αβέβαιο;

Ακόμη και αν τα θετικά αποτελέσματα του Σικάγο επιβεβαιωθούν και ανακοινωθούν επίσημα, πιθανότατα στο τέλος του μήνα, οι σκεπτικιστές θα υπογραμμίσουν ότι κατά τη διάρκεια των δοκιμών όλοι οι ασθενείς γνωρίζουν ότι τους γίνεται έγχυση remdesivir, πράγμα που ενδεχομένως να έχει επίδραση πλασέμπο. Ταυτόχρονα, η εξέλιξη του κοροναϊού διαφέρει σημαντικά ανά περίπτωση και είναι απρόβλεπτη, πράγμα που σημαίνει ότι τα τυχόν θετικά αποτελέσματα μπορεί να είναι απλώς θέμα τύχης.

Στατιστικά σημαντικά δεδομένα μπορούν να προκύψουν μόνο από μελέτες με ομάδες ελέγχου, τις οποίες πραγματοποιεί η Gilead σε ολόκληρο τον κόσμο. Σε αυτές τις δοκιμές, οι ασθενείς μοιράζονται σε δύο τυχαίες ομάδες, εκ των οποίων η μία λαμβάνει το φάρμακο και η άλλη ένα πλασέμπο όμοιο σε όψη, αλλά το οποίο δεν περιέχει δραστική ουσία. Η δοκιμή είναι “διπλά τυφλή”, πράγμα που σημαίνει ότι ούτε οι ασθενείς αλλά ούτε και οι ερευνητές γνωρίζουν σε ποιους εγχύεται remdesivir και ποιοι λαμβάνουν εικονικό φάρμακο.

Ακόμη όμως και αν το remdesivir τα καταφέρει και σε αυτές τις δοκιμές, εξακολουθεί να μην είναι βέβαιο πως η Gilead είναι ικανή να παράξει αρκετή ποσότητα ώστε να ικανοποιήσει την τεράστια ζήτηση που θα προκύψει. Το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ήθελε να συμπεριλάβει το remdesivir στην τρέχουσα μεγάλη δοκιμή της αποτελεσματικότητας υπαρχόντων φαρμάκων απέναντι στον νέο κοροναϊό, όμως δεν κατόρθωσε να βρει επαρκή ποσότητά του.

Πώς συγκρίνεται η αποτελεσματικότητά του σε σχέση με άλλα φάρμακα;

Αυτή τη στιγμή πραγματοποιούνται μελέτες για περισσότερα από 100 φάρμακα που θα μπορούσαν δυνητικά να χρησιμοποιηθούν ενάντια στον νέο κοροναϊό.

Το remdesivir ανήκει στα πλέον υποσχόμενα αντιικά φάρμακα, τα οποία επιτίθενται απ’ ευθείας στον κοροναϊό. Αυτού του είδους τα φάρμακα ενδέχεται να είναι ιδιαιτέρως αποτελεσματικά στα πρώτα στάδια της ασθένειας, όταν ο ιός πολλαπλασιάζεται ταχύτατα και αρχίζουν να εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα.

Μια δεύτερη κατηγορία φαρμάκων στοχεύει στην μείωση της έντονης αντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος και της φλεγμονής που προκαλείται από αυτή, η οποία μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους πνεύμονες και άλλα ζωτικά όργανα των ασθενών που βρίσκονται σε πιο κρίσιμη κατάσταση. Ως εκ τούτου δοκιμάζονται και φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και άλλων αυτοάνοσων νοσημάτων.

Πηγή: www.ft.com