Το παζλ της εξόδου από την καραντίνα: Τι θα γίνει με σχολεία, τουρισμό

Ολα τα κομμάτια του παζλ βρίσκονται πλέον στο πρωθυπουργικό γραφείο και μένει να ενωθούν για να αποκαλυφθεί η γενική εικόνα. Οπου κομμάτια, τα επιχειρησιακά πλάνα (προτάσεις και εναλλακτικά σενάρια) από 18 υπουργεία. Οπου γενική εικόνα, το ενιαίο σχέδιο του Μαξίμου για την πρώτη μετά τον κορωνοϊό περίοδο. Και όπου παζλ, η στρατηγική εξόδου της Ελλάδας από τις συνθήκες απομόνωσης. Οι λεπτομέρειες του ριψοκίνδυνου πρότζεκτ «επάνοδος στην κανονικότητα», το οποίο εκτείνεται σε ορίζοντα καλοκαιριού, θα κλειδώσουν ως το τέλος της ερχόμενης εβδομάδας ύστερα από διαδοχικές συσκέψεις της κυβερνητικής επιτροπής υπό τον υφυπουργό στον Πρωθυπουργό Ακη Σκέρτσο που έχει ανοίξει την ομπρέλα συντονισμού.

Μέχρι στιγμής διαμορφώνεται πλάνο για τμηματική απόσυρση περιορισμών από τις πρώτες μέρες του Μαΐου και σίγουρα έως το τέλος Ιουνίου. Αυτό το χρονοδιάγραμμα διμήνου – το λιγότερο – κρύβεται πίσω από τις αναφορές κυβερνητικών στελεχών για «μαραθώνιο», καθώς και την πρωθυπουργική προαναγγελία για επιστροφή «σε φάσεις και μόνο όταν θα τεκμηριώνεται από επιστημονικά δεδομένα». Αρα μόνο εφόσον το επιτρέπει η καμπύλη της πανδημίας. Εξάλλου το σύνθημα για κλιμακωτή άρση περιορισμών στην πράξη θα δώσουν επισήμως οι επιστήμονες στον Κυριάκο Μητσοτάκη και στα στελέχη του.

Το συγκεκριμένο παζλ δεν έχει εγχειρίδιο με οδηγίες, εξ ου και το Μαξίμου χαράσσει δική του στρατηγική, ρίχνοντας βέβαια το βλέμμα στις κινήσεις της υπόλοιπης Ευρώπης. Ολοι έχουν στο μυαλό κυρίως την οικονομική δραστηριότητα και κάποιοι (όπως Αυστρία και Δανία) ξεκίνησαν δυναμικά, ενώ άλλοι πιο δειλά (Ιταλία και Ισπανία).

Την πολυπλοκότητα του εγχειρήματος και τη διαφορετική οπτική των κυβερνήσεων αναδεικνύει πάντως η πραγματικότητα: Την ώρα που χώρες ανακοινώνουν διαβουλεύσεις για την επάνοδο, ανάμεσά τους η Γερμανία που διατηρούσε ως τώρα τις μεγαλύτερες επιφυλάξεις, άλλες κλείνουν άρον άρον την κουβέντα, όπως η Γαλλία που παράτεινε το lockdown ως τις 11 Μαΐου.

«Προφανώς δεν μπορεί η οικονομία να μείνει σε διαρκή καραντίνα. Ομως ανάμεσα στην οικονομία και στην προστασία της δημόσιας υγείας είμαστε με εκείνους που θα επιλέγουν το δεύτερο» σχολιάζουν επιτελείς της κυβέρνησης, «δείχνοντας» τη στρατηγική της επόμενης μέρας: Μετρημένα «ανοίγματα» και αστραπιαία νέα «κλεισίματα» ανάλογα με τις συνθήκες. Εξάλλου προγραμματίζεται αξιολόγηση κάθε βήματος σε σχέση με τις επιδημιολογικές επιπτώσεις ανά δύο εβδομάδες.

Προβληματισμός

Ο μεγαλύτερος προβληματισμός για το κυβερνητικό επιτελείο αφορά τα σχολεία, τον τουρισμό και τις ευάλωτες ομάδες και είναι βέβαιο ότι οποιαδήποτε άρση δεν θα γίνει οριζόντια. Ούτε καν στην «απελευθέρωση» μετακίνησης του πληθυσμού, από όπου θα ξεκινήσει η σταδιακή εφαρμογή του σχεδίου. Αυτό σημαίνει ότι στη χαλάρωση των απαγορεύσεων θα υπάρξουν για μεγάλο διάστημα εξαιρέσεις με ηλικιακό όριο και με νέες προβλέψεις για την κάλυψη των αναγκών τους.

Με βάση την υπάρχουσα σκέψη να εξαιρεθούν από τη χαλάρωση οι πολίτες άνω των 65 ετών, θα δρομολογηθούν ρυθμίσεις ώστε να μην κινδυνεύσουν με συνωστισμό σε σουύπερμάρκετ, τράπεζες ή φαρμακεία. Αρμόδιες πηγές σημειώνουν ότι κάθε πτυχή του σχεδίου είναι πολυπαραγοντική, ειδικά για τις ευπαθείς ομάδες, και «σίγουρα δεν λύνεται απλά με ένα νέο έντυπο βεβαίωσης κυκλοφορίας ή καινούργιους κωδικούς μετακίνησης στο 13033».

Τα σχολεία

Είναι ενδεικτικό ότι η ανησυχία σε σχέση με τη «θωράκιση» των ηλικιωμένων εντοπίζεται ακόμα και στις συζητήσεις για την επιστροφή των μαθητών στις τάξεις. «Δεν μπορούμε να έχουμε παππούδες και γιαγιάδες στο πηγαινέλα των παιδιών στο σχολείο» εξηγούσαν οι ίδιες πηγές.

Πάντως το σενάριο για άνοιγμα των σχολείων, έστω και με προϋποθέσεις και όχι απαραιτήτως ταυτόχρονα για όλες τις βαθμίδες, κέρδιζε έδαφος τα τελευταία 24ωρα στις συζητήσεις του κυβερνητικού επιτελείου, ενώ το προηγούμενο διάστημα κυριαρχούσε η πρόταση για επιστροφή μόνο των μαθητών της Γ’ Λυκείου. Το άνοιγμα σχολείων προσδιορίζεται πλέον για το τελευταίο 20ήμερο του Μαΐου, όμως συνολικά για την εκπαίδευση όλες οι επιλογές θα μείνουν ανοιχτές μέχρι την τελευταία στιγμή, όταν θα υπάρξει η οριστική εισήγηση των ειδικών.

Ο τουρισμός

Στην τελική φάση αποκλιμάκωσης, τον Ιούνιο, εντάσσεται ο τουρισμός, εν ολίγοις το άνοιγμα επιχειρήσεων του κλάδου, μετά και τους χώρους μαζικού συγχρωτισμού, όπως οι κινηματογράφοι, τα θέατρα και τα πολυκαταστήματα. Αντιθέτως, σε προτεραιότητα θα μπουν εντός του Μαΐου οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αν και η επαναλειτουργία μαγαζιών, αρχικά των μικρών εμπορικών και έπειτα εστιατορίων και καφέ, δεν θα είναι οριζόντια ανά τη χώρα.

Ο Μάιος αναμένεται να κυλήσει με περιοχές σε καραντίνα ενόσω σε άλλες θα απελευθερώνονται σταδιακά οι κλάδοι οικονομικής δραστηριότητας. Το σίγουρο είναι ότι οι αποστάσεις ασφαλείας (των δύο μέτρων) έρχονται και για τα τραπεζοκαθίσματα, ενώ σε μικρά και μεγάλα καταστήματα θα ισχύσουν για τις πρώτες εβδομάδες οι κανόνες ασφαλείας που εφαρμόζονται σήμερα σε φαρμακεία και σουπερμάρκετ, όπως το «πλαφόν» πελατών ανά τετραγωνικά.

Σε κάθε περίπτωση στο μεταβατικό στάδιο θα ενταθούν οι συστάσεις για εργασία εκ περιτροπής, τήρηση των μέτρων ατομικής υγιεινής και, κατά τα πρόσφατα λόγια του Πρωθυπουργού, για μια κανονικότητα «με νέες συνήθειες».