Αν και στο σκέλος της υγειονομικής διάστασης της πανδημίας γενικά οι τόνοι ήταν από χαμηλοί έως και συναινετικοί και δεν υπήρξε αντίλογος στα περιοριστικά μέτρα, εντούτοις οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις του κοροναϊού δημιουργούν κοινωνική πόλωση που αρχίζει δειλά-δειλά να κάνει την εμφάνισή της και στο επίπεδο της πολιτικής αντιπαράθεσης.

Επιστροφή στην «κανονικότητα» και πολιτική σύγκρουση

Το πολιτικό σκηνικό προμηνύεται συγκρουσιακό ιδίως όταν θα αρχίσουν να χαλαρώνουν τα περιοριστικά μέτρα και να δημιουργείται –όσο αυτό είναι εφικτό από τη στιγμή που ακόμα δεν έχει εξευρεθεί το κατάλληλο φάρμακο και το αντίστοιχο εμβόλιο για τον κοροναϊό- η αίσθηση στην καθημερινότητα των πολιτών της σταδιακής επιστροφής στην «κανονικότητα».

Η πολιτική μάχη έχει στο επίκεντρό της τον κόσμο της εργασίας και τη λεγόμενη μεσαία τάξη. Αυτές είναι οι κοινωνικές ομάδες γύρω από το κέρδισμα των οποίων διαγράφονται οι άξονες της πολιτικής αντιπαράθεσης.

«Όλοι μαζί»

Η κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή της πανδημίας εμφανίστηκε ως εκφραστής ολόκληρης της κοινωνίας και στη ρητορική της κυριάρχησε το «όλοι μαζί» σε ότι αφορά τη μάχη για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Στο πλαίσιο αυτό ενέταξε τα μέτρα στήριξης που πήρε στην οικονομία μετά το lockdown σε αρκετούς κλάδους της αγοράς.

Ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης μίλησε στην συνέντευξή του στην Καθημερινή για μέτρα στήριξης των εργαζομένων και του εισοδήματος «με τρόπο σχεδόν σοσιαλιστικό». Οι απαντήσεις της κυβέρνησης για τους μακροχρόνια ανέργους είχαν το στοιχείο του «συνεχίζουμε ενωμένοι χωρίς να αφήσουμε κανέναν πίσω» που αποτυπώθηκε και στην απάντηση του κ. Πέτσα για την κριτική που δέχτηκε η κυβέρνηση ότι εξαίρεσε ένα μέρος των ανέργων από το επίδομα των 400 ευρώ.

Την ίδια ώρα η κυβέρνηση έδωσε και δίνει μεγάλη ιδεολογική μάχη εξαίροντας τη στάση μεγάλους μέρους της επιχειρηματικής κοινότητας, ενώ ο πρωθυπουργός στην βουλή απάντησε στις εντυπώσεις που έχουν δημιουργηθεί μετά τις εκτεταμένες παρεμβάσεις του κράτους στην πανδημία πως είναι «εκτός θέματος» οι αναλύσεις για επιστροφή στον κρατισμό ή για ήττα του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού.

Μεσαία τάξη και εργαζόμενοι

Παράλληλα και σε αντίθεση με τη στάση της κυβέρνησης αναπτύχθηκε σταδιακά και η θέση γύρω από το ζήτημα της κοινωνικής πόλωσης η στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης.

Πλέον στο ΣΥΡΙΖΑ πέραν της αναζήτησης δικαίωσης για το μείγμα της μνημονιακής πολιτικής που ακολούθησε το 2015-2019 με τη δημιουργία του «μαξιλαριού» ρευστότητας, στο επίκεντρο της ρητορικής της Κουμουνδούρου και των στελεχών της είναι η αγορά εργασίας και το εισόδημα των εργαζομένων αλλά και η διεκδίκηση μεσαίων στρωμάτων που έχασε εκλογικά το 2019 όπως αυτά που ανήκαν στο αποκαλούμενο «κίνημα της γραβάτας», τους προερχόμενους δηλαδή από επιστημονικούς κλάδους νομικών, γιατρών, μηχανικών κλπ που ανήκουν στην κατηγορία των ελεύθερων επαγγελματιών.

Μάλιστα δεν είναι τυχαίο ότι μέχρι στιγμής ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ζητήσει μια παραίτηση υπουργού και αυτή είναι του κ. Βρούτση, του υπουργού Εργασίας, τον οποίο αφενός κατηγορεί για σχέδιο επιστροφής της αγοράς εργασίας στην περίοδο των μνημονίων του 2012 και αφετέρου του χρεώνει τον εμπαιγμό των επιστημόνων με τα προγράμματα τηλεκατάρτισης μέσω ΚΕΚ.

ΣΕΒ και αντιπολίτευση

Ταυτόχρονα ο ΣΥΡΙΖΑ έχει σηκώσει τους τόνους και εγκαλεί την κυβέρνηση ότι λειτουργεί για να ικανοποιεί τις αξιώσεις του Συνδέσμου Βιομηχάνων και Επιχειρήσεων (ΣΕΒ).
Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι ο Αλέξης Τσίπρας έχει επιλέξει να εμφανίζεται ως εκφραστής του συνόλου των κομμάτων της αντιπολίτευσης και τα στελέχη του αποφεύγουν οποιαδήποτε κριτική σε ΚΙΝΑΛ ή ΜέΡΑ25 και ΚΚΕ.

Πρόκειται για μια προσπάθεια του κ. Τσίπρα να καρπωθεί πολιτικά αυτή την κοινωνική πόλωση που διαφαίνεται καθώς μέρος των πολιτών που ανήκουν στις παραπάνω κοινωνικές ομάδες ακολουθούν και ψηφίζουν αυτά τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει η στάση του ΚΙΝΑΛ που κάνει σαφέστερη προσπάθεια οριοθέτησης έναντι της ΝΔ και η κριτική του στο ΣΥΡΙΖΑ αν και παραμένει, εντούτοις έχει αρκετά αδυνατίσει σε ότι αφορά την οξύτητα των τόνων.

Εργαζόμενοι και αδύνατοι θα πληρώσουν το μάρμαρο

Είναι χαρακτηριστική η φράση της Φώφης Γεννηματά ότι «σήμερα συγκρούονται δύο αντιλήψεις: η συντηρητική κανονικότητα που θέλει να πληρώσουν το μάρμαρο οι εργαζόμενοι και οι αδύναμοι και η προοδευτική αντίληψη μιας κοινωνικής συμφωνίας με το κράτος που δε θα αφήσει κανέναν εκτεθειμένο στην κρίση».

Η φράση αυτή της κας Γεννηματά ειπώθηκε ενόψει της επεξεργασίας και της κατάθεσης του προγράμματος του ΚΙΝΑΛ για την επόμενη μέρα της πανδημίας στην οικονομία.

Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι στο στόχαστρο της Χαριλάου Τρικούπη ήταν η ΠΝΠ για τα εργασιακά και το αίτημα για κατάργηση της ρύθμισης για την αναστολή συμβάσεων και της εκ περιτροπής εργασίας με μείωση μισθού.

Πανούκλα διαρκείας ο καπιταλισμός

Από την πλευρά του το ΚΚΕ σταθερά επιμένει να είναι προσανατολισμένο στους εργαζόμενους και να διακηρύσσει πως «μπορεί ο κοροναϊός να γιατρευτεί» κάποια στιγμή «όμως ο καπιταλισμός είναι αγιάτρευτος, είναι πανούκλα διαρκείας» όπως έγραψε ο Δημήτρης Κουτσούμπας σε πρόσφατο άρθρο του στο Ριζοσπάστη.

Μάλιστα το ΚΚΕ έθεσε σε πρώτο πλάνο να δημιουργήσει μέτωπο συσπείρωσης γύρω από τα αιτήματα των νοσοκομειακών γιατρών του ΕΣΥ, όπου έχει την πλειοψηφία στην ομοσπονδία τους (ΟΕΝΓΕ), ενώ είχε στηρίξει αντίστοιχη πανελλαδική δράση των σωματείων των εμποροϋπαλλήλων και των ιδιωτικών υπαλλήλων στις 15 Απριλίου για τους εργαζόμενους στα σούπερ μάρκετ.

Εκτελεί τις παραγγελίες του ΣΕΒ

Από τη δική του σκοπιά επίσης ο προσανατολισμός του ΜέΡΑ25 και του Γιάνη Βαρουφάκη είναι προς τα μεσαία στρώματα αλλά και τους εργαζόμενους, κατηγορώντας την κυβέρνηση πως «εκτελεί ότι παραγγέλνει ο ΣΕΒ».

Headlines