Η δυσκολία του να ξέρεις τα πάντα

Κανένας δεν περνάει καλά αυτές τις ημέρες, πιο λίγο ή πιο πολύ. Κανένας. Είναι ο εγκλεισμός σαφώς μία πληγή, είναι και όλα τα υπόλοιπα. Δεν έχουμε χρήματα, δεν έχουμε αναπνοή. Αλλά αν κάτι έχουμε, είναι άποψη.

Βεβαίως και είναι. Ακόμα και για έναν νέο, αχαρτογράφητο ιό για τον οποίο δεν έχει καν άποψη η επιστημονική κοινότητα, έχουμε εμείς. Άλλοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να αρθούν τα μέτρα και να ξεκινήσουν μαζικά τέστ. Άλλοι υποστηρίζουν ότι τα μέτρα είναι τρόπος να μας ελέγξουν κι οι καλύτεροι όλων, πιστεύουν σε θεωρίες συνωμοσίας. Αυτοί ναι, ομολογουμένως είναι πάντοτε οι πιο ευχάριστοι. Αλλά ας είμαστε λιγάκι σοβαροί.

Βγαίνει ο πάσας ένας πτυχιούχος ιατρικής και επικαλούμενος το επιστημονικό του πεδίο, εξηγεί για ποιόν λόγο είναι όλοι ηλίθιοι, ότι τα κάνουν όλα λάθος κι ότι αυτός έχει δίκιο. Λογικό, όχι είναι λογικό!

Γιατί αν δεν λειτουργήσουμε τώρα με αυτόκλητους μεσσίες, τότε πότε; Άλλοι παραπονιούνται ότι ο ιός δεν είναι και τρομερά φονικός, έχει σκοτώσει μόνο εκατοντάδες χιλιάδες, σιγά τα ωά. Η ισπανική γρίπη είχε θάψει σχεδόν εκατό εκατομμύρια, για να μην πούμε για την πανούκλα. Βεβαίως, το γεγονός ότι μέσα σε 100 φωτεινά για την επιστήμη χρόνια οι πανδημίες έχουν αλλάξει, τουλάχιστον στους αριθμούς, αυτό είναι μάλλον ψιλά γράμματα.

Οι πιο ειλικρινείς όλων, όμως, είναι κι αυτοί που λένε ευθαρσώς ότι πεθαίνουν ηλικιωμένοι και «αρρωστιάρηδες». Πόσους ευπαθείς να έχει πια μία χώρα; Κι αυτό είναι μάλλον το ενδεικτικότερο αντανακλαστικό που έφερε στην επιφάνεια η πανδημία: Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν; Μάλλον ναι. Για ποιον λόγο για μόλις λίγους ευπαθείς να κλειστεί ολόκληρη η κοινωνία σπίτι της;

Εδώ έρχεσαι να αποφασίσεις, αγαπητέ συνάνθρωπε, τι είσαι. Η δημοκρατία έχει το τεράστιο πλεονέκτημα να προνοεί (θεωρητικά, έστω) και για τις μειονότητες κι οι ευπαθείς είμαστε σίγουρα μία τέτοια σε καιρούς πανδημίας.

Εξάλλου, το πρωτόκολλο της πανδημίας είναι παγκόσμιο, καθόλου ελληνική πατέντα. Οι εκκλησίες σας έχουν κλείσει ξανά, το 1828 από τον Ιωάννη Καποδίστρια για να αποφευχθεί επιδημία πανούκλας. Υπηρεσίες, σχολεία, δρόμοι.

Η κατάσταση θα ήταν μία δυστοπική κωμωδία, αν δεν ήταν τόσο «πονηροί». Πρόσφατα ένας ιερέας που κοινώνησε ασθενή της αιματολογικής κλινικής χωρίς κρασί, όταν ρωτήθηκε για ποιόν λόγο απέφυγε να δώσει μεταλαβιά στον πάσχοντα είπε: «Ιερέας είμαι, όχι ανόητος. Οι ιοί και ο θεός έχουν ένα κοινό. Υπάρχουν κι ας μην τους βλέπεις».

Αν μη τι άλλο μας λείπει η ψυχραιμία κι ο συγκεκριμένος ιερέας είναι παράδειγμα τεράστιας ψυχραιμίας και λογικής. Γονείς πηγαίνουν τα παιδιά τους σε παράνομες «θείες κοινωνίες» που συμβαίνουν σε ταράτσες, έξαλλοι συνάνθρωποι έχουν πια πειστεί ότι πολεμάται η πίστη τους, μα κυρίως και πάνω από όλα, είμαστε εμείς που ξεθαρρέψαμε.

Στην Ελλάδα δεν έγινε ακόμα το μεγάλο «μπαμ». Αλλά η Άνοιξη, οι λίγοι -σε σχέση με άλλες χώρες- νεκροί και το κακό συνήθειο να εμπιστευόμαστε τις απόψεις που μας συμφέρουν, μας έκαναν να βγούμε στους δρόμους με άνεση, να μαζευόμαστε με άνεση, να γκρινιάζουμε που (άκου τώρα!) δεν κάνουν μαζικά τεστ ώστε να αρθεί η καραντίνα.

Βεβαίως και χρειάζονται μαζικά τέστ, ούτως ή άλλως, αλλά πώς γίνεται να πιστεύουμε ότι η Ισλανδία έχει λιγότερους νεκρούς από την Ελλάδα λόγω της εφαρμογής μαζικών τεστ την ώρα που η Ισλανδία δεν έχει ούτε μισό εκατομμύριο κατοίκους;

Οι θανόντες ανά πληθυσμιακό μέγεθος είναι λιγότεροι; Όχι, δυστυχώς. Πώς γίνεται να αερολογούμε για μαζικά τεστ, την ώρα που η Γερμανία, η πρώτη που τα εφάρμοσε, σταδιακά έχει μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων; Πώς γίνεται, στην τελική, να ξέρουμε τα πάντα;

Η πανδημία είναι παντελώς άγνωστη κατάσταση για τις γενιές μας κι επιπλέον, πρώτα και κύρια, ο ιός αυτός είναι παντελώς άγνωστος στην επιστημονική κοινότητα. Δεν ξέρουμε ούτε πώς πολεμιέται, ούτε πώς μεταλλάσσεται, ούτε πώς μπορεί να περιοριστεί. Ακόμα.

Ας αφήσουμε, λοιπόν, τις θεωρίες κι ας επικεντρωθούμε σε βασικά προβλήματα: Στα νοσοκομεία που χρειάζονται ενίσχυση και στην ανυπακοή μας, που πρέπει να τιθασεύσουμε. Η εναλλακτική είναι πολύ, πολύ μακάβρια.