Έργα αντίδοτο στην επερχόμενη ύφεση

Στη χώρα μας ορισμένα πράγματα δεν εξηγούνται εύκολα και ενδεχομένως ξεφεύγουν από το πεδίο του αυστηρού ορθολογισμού. Ας πάρουμε το παράδειγμα μιας εταιρείας -μεσαίου μεγέθους- που συμμετέχει σε δύο ξεχωριστά projects  με το ίδιο αντικείμενο – Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων-  το ένα στη Δυτική Ελλάδα και το άλλο, στη Θράκη.

Το έργο σε πόλη της Θράκης ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2019 και σήμερα βρίσκεται στη φάση των πρώιμων χωματουργικών έργων. Από την άλλη μεριά το έργο που αφορά το σύνολο μιας περιφερειακής ενότητας στη Δυτική Ελλάδα ξεκίνησε ένα μήνα αργότερα – τον Μάρτιο του 2019- και σύμφωνα με τα δεδομένα της εξέλιξης των εργασιών υπολογίζεται να παραδοθεί έτοιμο με το κλειδί στο χέρι μέσα στον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

Με άλλα λόγια, η μέρα με τη νύχτα. Στη μια περίπτωση, έχουμε παρατεταμένο σπριντ και στην άλλη ρυθμούς χελώνας… Αλλά, ας μείνουμε για λίγο στα δεδομένα. Το έργο στη πόλη της Θράκης γίνεται με τον πατροπαράδοτο τρόπο της Ελλάδας των εργολάβων, ενώ το έργο στην Περιφερειακή Ενότητα της Δυτικής Ελλάδας γίνεται με την μέθοδο των ΣΔΙΤ. Προσοχή, επαναλαμβάνω το βασικό στοιχείο: Και στις δύο περιπτώσεις συμμετέχει η ίδια εταιρεία!

Οι αποφάσεις της Δημόσιας Διοίκησης

Το τι κάνει μια ιδιωτική επιχείρηση και με ποιους ρυθμούς «τρέχει» τα projects της έργα είναι δική της, αποκλειστικά και μόνο, υπόθεση και στους μόνους που οφείλει να δώσει εξηγήσεις είναι εκείνοι με τους οποίους προσυπέγραψε το ένα ή το άλλο έργο.  Το δικό μας ενδιαφέρον είναι για τις επιλογές και τις αποφάσεις της δημόσιας διοίκησης. Και από την εξέταση αυτών των επιλογών και αποφάσεων προκύπτουν ορισμένα ενδιαφέροντα ερωτήματα. Για παράδειγμα, γιατί η πολιτική ηγεσία δεν ακολουθεί την επιτυχημένη συνταγή των ΣΔΙΤ όταν γνωρίζει από πρώτο χέρι ότι τα έργα τελειώνουν στην ώρα τους, έχουν υψηλά ποιοτικά στάνταρ κατασκευής και διαχείρισης της λειτουργίας τους, δεν επιτρέπουν την απαξίωση τους με το πέρασμα του χρόνου και το κυριότερο, δεν έχουν δημοσιονομικό κόστος. Με άλλα λόγια, τα έργα ΣΔΙΤ από την στιγμή που μεταφέρουν το ρίσκο στην πλευρά του ιδιωτικού τομέα δεν επιβαρύνουν το δημόσιο έλλειμμα ή χρέος.

Η δημοσιονομική ουδετερότητα των ΣΔΙΤ αναγνωρισμένη από την ΕΛΣΤΑΤ και την EUROSTAT αποτελεί ένα ανταγωνιστικό συγκριτικό πλεονέκτημα ιδιαίτερα στις δύσκολες μέρες όπου η απειλή της τρομακτικής ύφεσης είναι προ των πυλών. Άρα, οποιοδήποτε αναπτυξιακή και επενδυτική πρωτοβουλία δεν επιβαρύνει τον δημοσιονομικό λογαριασμό και επιτυγχάνει να λειτουργήσει ως επιταχυντής για νέες δουλειές, εισοδήματα και θέσεις εργασίας θα πρέπει να αγκαλιάζεται από την Κυβέρνηση αλλά και τους φορείς της Αυτοδιοίκησης, είτε στο επίπεδο της Περιφέρειας, είτε στο επίπεδο των Δήμων.

Και για να λέμε τα πράγματα όπως έχουν η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει δείξει τον δρόμο και σε κάθε ευκαιρία στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού υπενθυμίζουν την βασική κυβερνητική επιλογή για τα ΣΔΙΤ την ίδια ώρα που Περιφερειάρχες συνεχίζουν να «μουρμουράνε»,  πιέζοντας υπογείως  για κονδύλια του Προγράμματος Δημοσίων Έργων. Το γιατί είναι εύκολα αντιληπτό…

Και όμως αν το έργο της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων  στη Περιφερειακή Ενότητα της Δυτικής Ελλάδας μπορούσε με ένα μαγικό ραβδάκι να πολλαπλασιαστεί παράγοντας έργα σε πάνω από 20 ή και 30 Περιφερειακές Ενότητες ο οικονομικός και κοινωνικός αντίκτυπος θα επέτρεπε διαφορετικές σκέψεις και προσεγγίσεις σε σχέση με την επερχόμενη ύφεση.

Έτσι, όταν ακουστεί ξανά το αίτημα Περιφερειαρχών ή και Δημάρχων για ενισχυμένα κονδύλια από το ΠΔΕ η απάντηση είναι μία και μόνη: ΣΔΙΤ παντού και γρήγορα! Και η απάντηση πέραν της προφανούς οικονομικής αναγκαιότητας έχει να κάνει και με μια πολιτική- ιδεολογική βάση όπου για έργα δημοσίου συμφέροντος ένα σημαντικό κομμάτι του ρίσκου περνάει στον ιδιώτη επιχειρηματία, ενώ την ίδια στιγμή επιτυγχάνεται και η μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων και κοινοτικών πόρων.