Όταν πριν από μερικά χρόνια, συγκεκριμένα με την έναρξη της οικονομικής κρίσης, και ειδικά με τα δραματικά γεγονότα του 2015, κάποιοι μιλούσαν για τη νέα Μεταπολίτευση, δεν μπορούσαν να φανταστούν όσα γίνονται εν έτει 2020.

Τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται για τη χώρα θα έλεγε κανείς ότι συνιστούν την αρχή μιας νέας, μεγάλης περιπέτειας για όλους. Δημιουργούνται οι συνθήκες για την πραγματική νέα Μεταπολίτευση της Ελλάδας, καθώς πρόκειται για την πιο μεγάλη ανατροπή των τελευταίων 40 ετών.

Κι αν η πτώση της Χούντας αποτέλεσε την αρχή της λεγόμενης Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας, η κρίση του κοροναϊού συνιστά τη μεγάλη ρωγμή, μια νέα εποχή που ξημερώνει.

Μια εποχή που φαντάζει άσχημη, δυστοπική καθώς οι σχεδιασμοί γίνονται χωρίς συγκεκριμένες σταθερές και με μια κοινωνία η οποία μόλις εξήλθε από την πρωτοφανή δεκαετή κρίση.

Ο παλιός κόσμος πεθαίνει, ο νέος αργεί να γεννηθεί και στο λυκόφως αυτό εμφανίζονται τα τέρατα», έγραφε ο Γκράμσι.

Η Ελλάδα βαδίζει σε αχαρτογράφητα νερά, ειδικά στον τομέα της οικονομίας. Όμως, κανείς δεν μπορεί να μη δει και τις μεγάλες ανατροπές που έρχονται τόσο στην κοινωνία όσο και στο πολιτικό σύστημα.

Από την ερχόμενη Δευτέρα εισερχόμαστε σε μια πρωτοφανή αλλαγή στη ζωή μας, στην καθημερινότητά μας. Οι πολίτες, κουρασμένοι από την καραντίνα των 40 και πλέον ημερών, με τις αντοχές να μην υπάρχουν πια και με τα οικονομικά δεδομένα να έχουν αλλάξει ριζικά, καλούνται να προσαρμοστούν στην πιο δύσκολη φάση της περιπέτειας που ζούμε.

Τεράστιες τεχνικές δυσκολίες

Σκεφτείτε μόνο όσα έχουν να γίνουν:

1.     Τεράστιες ουρές παντού. Σε εμπορικά καταστήματα, στις δημόσιες υπηρεσίες, στα εστιατόρια και τις ταβέρνες, σε κάθε μαγαζί μικρό ή μεγάλο που θα πρέπει να υποδεχθεί και να εξυπηρετήσει τους πελάτες του. Στα κομμωτήρια, τα φαρμακεία, τις σχολές οδήγησης, στα υποθηκοφυλακεία, τα ασφαλιστικά ταμεία, τις τράπεζες αναμένονται τεράστιες ουρές.

2.     Συνωστισμός ακόμη και στην είσοδο των σχολείων όπου οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να δίνουν οδηγίες συνέχεια, να προσαρμόσουν τις τάξεις όπως ορίζει ο νόμος, να προσέχουν τα παιδιά αν τηρούν τα υγειονομικά πρωτόκολλα.

3.     Πώς θα μπορέσουν οι πολίτες να προσαρμοστούν σε μια οδηγία που λέει ότι θα μπορεί να πηγαίνει σε μια ταβέρνα, να κάθεται σε απόσταση από το άλλο τραπέζι, να είναι μόνο τέσσερα άτομα και να πρέπει να φύγει στις 12 τα μεσάνυχτα το αργότερο;

4.     Απίστευτο θεωρείται και το γεγονός ότι πρέπει οι επιχειρήσεις να λειτουργούν με τη λογική του αριθμού των ατόμων ανά 10 τ.μ.

5.     Τεράστιες τεχνικές δυσκολίες στη λειτουργία της Δικαιοσύνης όπου ουσιαστικά θα υπολειτουργεί.

6.     Χάος αναμένεται να επικρατήσει στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Ακόμη και η αύξηση των δρομολογίων δεν μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση καθώς ξέρουμε όλοι πώς είναι τα λεωφορεία και τα τρόλεϊ. Ακόμη και στα βαγόνια του μετρό και των τρένων θα είναι πολύ δύσκολη η διαδικασία. Εκτός φυσικά κι αν στην κυβέρνηση ελπίζουν ότι ο φόβος θα αποτρέπει τους πολίτες από το να χρησιμοποιούν τα ΜΜΜ.

7.     Πώς θα μπορέσει να ελεγχθεί η κατάσταση στις Εκκλησίες; Για ποια ατομική προσευχή μπορούμε να μιλάμε όταν θα εισρεύσουν από τις πρώτες ημέρες εκατοντάδες πιστοί και κανείς δεν θα μπορεί να τους περιορίζει;

8.     Πως θα ελεγχθεί η κίνηση στις παραλίες όπου χιλιάδες θα πηγαίνουν για να κάνουν μπάνιο, ενώ οι οργανωμένες πλαζ παραμένουν κλειστές;

9.     Ούτε φυσικά μπορεί κανείς να ελέγξει πώς θα προσαρμοστούν θερινοί κινηματογράφοι, πάρκα αναψυχής και παιδότοποι, μικρά καταλύματα και ξενοδοχεία.

Κι αν όλα αυτά είναι τεχνικά ζητήματα και δυσκολίες που ενδεχομένως να ξεπεραστούν με μεγάλη προσπάθεια, αυτό που κανείς δεν μπορεί να εκτιμήσει τώρα είναι η οικονομική καταστροφή.

Η κυβέρνηση ουσιαστικά αποφάσισε αυτή τη μερική επιστροφή στην κανονικότητα γιατί δεν μπορούσε να διατηρεί την οικονομία σε διαρκές lockdown.

Οι εισηγήσεις οικονομολόγων και κορυφαίων οικονομικών παραγόντων της χώρας, ήταν σύμφωνα με πληροφορίες, ότι πρέπει να αρχίσει να λειτουργεί η αγορά γιατί οι εξελίξεις θα ήταν ακόμη χειρότερες αν συνεχιζόταν το «πάγωμα» της δραστηριότητας.

Ισορροπία τρόμου

Η κυβέρνηση κινήθηκε σ’ αυτή τη λεπτή κόκκινη γραμμή ανάμεσα στα επιδημιολογικά στοιχεία και το φόβο μιας έξαρσης της νόσου, και στην επιστροφή στη νέα κανονικότητα.

Και δεν πρόκειται για ελληνική… πατέντα. Ολες οι χώρες που πλήττονται από τον κοροναϊό επιθυμούν να επιστρέψει η οικονομία και η κοινωνία στη… ρουτίνα των προηγούμενων μηνών.

Από την άλλη, κανένα πολιτικό σύστημα δεν θα μπορούσε να αντέξει περαιτέρω την καραντίνα των πολιτών. Η αποθέωση για την έγκαιρη παρέμβαση που αποσόβησε το σενάριο των εκατοντάδων ή και χιλιάδων νεκρών, μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε αποδοκιμασία και σε οργή.

Στο Μέγαρο Μαξίμου αντιλήφθηκαν ότι δεν είναι δυνατόν να μη χαλαρώσουν τα μέτρα, ειδικά τώρα που ο καιρός βοηθά στον περιορισμό της νόσου και η κοινωνική αποστασιοποίηση των τελευταίων εβδομάδων είχε ικανοποιητικά αποτελέσματα.

Η επόμενη ημέρα

Το πρόβλημα βρίσκεται στην επόμενη ημέρα για την οικονομία και την κοινωνία. Αλλά και στο γεγονός ότι δεν έχει υπάρξει στην ιστορία σε παγκόσμιο επίπεδο, ανάλογη εμπειρία ώστε να σχεδιαστούν και συγκεκριμένες πολιτικές αντιμετώπισης της κρίσης.

Τα δεδομένα, δυστυχώς που πέφτουν στο τραπέζι δεν είναι καθόλου καλά.

Χιλιάδες επιχειρήσεις κι εργαζόμενοι έχουν πληγεί και τα 600άρια και 800άρια μοιάζουν με τσιρότο σε μια τεράστια πληγή.

Η ανεργία στην Ελλάδα αναμένεται να αυξηθεί πάνω 6 ποσοστιαίες μονάδες και οι άνεργοι να προστεθούν στις στρατιές εκείνων που ζουν με το επίδομα του ΟΑΕΔ.

Στις ΗΠΑ πάνω από 26 εκατ. πολίτες ζητούν επίδομα ενώ και στη Γερμανία η ανεργία έχει εκτιναχθεί σε πρωτοφανή για τα δεδομένα της χώρας επίπεδα.

Στη χώρα μας η ύφεση στο καλύτερο σενάριο θα είναι στο 4% και στο χειρότερο μπορεί να υπερβεί και το 15%, κάτι που σημαίνει τεράστιες απώλειες στο εισόδημα όλων μας και πισωγύρισμα της οικονομίας η οποία στηρίζεται κατά κύριο λόγο στις υπηρεσίες.

Και κατεστραμμένη οικονομία σημαίνει φτωχοποίηση, χειροτέρευση των κοινωνικών δεικτών, κοινωνικός αυτοματισμός, αναταραχή, πολιτικοί τριγμοί.

Κανείς, επομένως δεν μπορεί να μιλά για κανονικότητα, απλά για μια νέα πραγματικότητα που μπορεί να κρίνει το μέλλον της χώρας.

Δύσκολοι μήνες

Το καλοκαίρι αναμένεται δύσκολο, όμως, το φθινόπωρο και ο χειμώνας του 2020 ίσως είναι πιο άσχημες οι εξελίξεις διότι τότε θα φανεί η πραγματική ζημιά στην οικονομία, στην τσέπη του καθενός μας, από την απώλεια της τουριστικής σεζόν.

Πολλοί βλέπουν στην κρίση ευκαιρίες, και δεν έχουν άδικο. Πολλά καλά μπορούμε να εξάγουμε από την περιπέτεια του κοροναϊού.

Από τη ραγδαία αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, επομένως και την αύξηση των φορολογικών εσόδων, μέχρι την εφαρμογή του e-gov που σημαίνει χιλιάδες εργατοώρες κέρδος.

Όμως, η νέα, άγνωστη πραγματικότητα που ξετυλίγεται μπροστά μας, έχει πολλές προκλήσεις που θα κληθούμε όλοι να αντιμετωπίσουμε. Και οι πολίτες, αλλά και το σύνολο του πολιτικού συστήματος που πρέπει να βρει τις λύσεις και να τις εφαρμόσει, προς όφελος της κοινωνίας.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι φουντώνουν τα σενάρια περί πρόωρων εκλογών ως μέσο «αναβάπτισης» της κυβέρνησης η οποία θα πρέπει να πάρει δύσκολες αποφάσεις το επόμενο διάστημα.

Και γιατί όχι, οι κάλπες μπορούν να λειτουργήσουν και ως μέσο αναβάπτισης και της αντιπολίτευσης, όποια κι αν είναι αυτή, προκειμένου να επιτελέσει το θεσμικό της ρόλο.

Η πατρίδα, όλοι μας, καλούνται να αναμετρηθούμε με το άγνωστο. Και η επόμενη ημέρα, αυτή που ξεκινά από τη Δευτέρα, θα είναι σίγουρα πολύ δυσκολότερη από τις ημέρες της καραντίνας, της απόστασης από τους δικούς μας ανθρώπους, της κοινωνικότητάς μας.

Headlines