Απειλές και αποτροπή: Μια εισβολή, μια πανδημία και ένας αθεράπευτος γείτονας

Των Αλέξανδρου Π. Μαλλιά *  

και Γιώργου Χατζηθεοφάνους**

Την εβδομάδα αυτή κλείνουν δύο μήνες ακριβώς. Η Ελλάδα απέδειξε ότι διαθέτει πραγματική ηγεσία, κυβέρνηση με ισχυρή πολιτική βούληση, αξιόλογο βαθμό πολιτικής και κοινωνικής συνοχής και αξιοσημείωτη-για να μην πούμε πρωτοφανή- εσωτερική νομιμοποίηση. Ο κύριος Πρωθυπουργός  έλαβε μέσα στην ίδια εβδομάδα (1 και 7 Μαρτίου) καταλυτικές αποφάσεις που αφορούσαν σε δύο εντελώς διαφορετικού μεγέθους και χαρακτήρα απειλές.

Αλ. Μαλλιάς

Γ. Χατζηθεοφάνους

Την οργανωμένη από την Τουρκία  απόπειρα προσβολής  των χερσαίων συνόρων μας στο  Έβρο και την  οικουμενική πανδημία του κορωνοϊού.

Ο Εβρος

Ξεκινάμε με τον Έβρο: Η αποφασιστικότητα , οι επιχειρησιακές και οι  οργανωτικές δυνατότητες  και αποτρεπτικές ικανότητες της Ελλάδος σε συνδυασμό με την ομοψυχία και  την ισχυρή  βούληση που αναδείχθηκαν στον Έβρο κυρίως αλλά και στα νερά του  Αιγαίου , κατίσχυσαν των απειλών ,των προπαγανδιστικών ψευδών και της αλαζονείας.  Η παρερμηνεία της  επί μακρόν τακτικής του κατευνασμού οδήγησε την Άγκυρα σε εσφαλμένη εκτίμηση.

Μας υποτίμησε. Φάνηκε επίσης καθαρά ότι η ελληνικές αρχές  διέθεταν  αξιόπιστη  πληροφόρηση( intelligence)  και έγκαιρη ενημέρωση  για τις προθέσεις και  τις ενέργειες της Τουρκίας. Δεν είναι αντιληπτό δια γυμνού  οφθαλμού.  Στο θέατρο των επιχειρήσεων δείχνουμε τώρα  σαν να είμαστε ένα βήμα μπροστά από την Τουρκία.

Στην  Άγκυρα άλλωστε παρά τις συνεχείς μαζικές  εκκαθαρίσεις στο στράτευμα και στο τουρκικό σύστημα εθνικής ασφάλειας , ολοένα και περισσότεροι χαμηλόφωνα επικρίνουν  τις κινήσεις του Προέδρου Ερντογάν ( Συρία, Λιβύη) ως  επικίνδυνες για την Τουρκία  και  τυχοδιωκτικές. Η αποφασιστικότητα ,η  αποτελεσματικότητα και η πάνδημη  εσωτερική στήριξη  της  στάσης μας  στον  Έβρο και στο Αιγαίο ενδυναμώνουν   την αντίληψη  (perception), κυρίως  όμως  το πραγματικό επίπεδο των αποτρεπτικών δυνατοτήτων της Ελλάδος.

Επιβάλλουν στην ηγεσία της εξ ανατολών γείτονος να αναλογισθεί ότι πρέπει  εκ νέου να υπολογίσει το τρομακτικό κόστος μίας στρατιωτικής επιχείρησης. Αυτό είναι το μεγαλύτερο όφελος της δικής  μας στάσης και συμπεριφοράς στον Έβρο αλλά και πρόσφατα στο Αιγαίο.

Τονώθηκε η αυτοπεποίθηση στις δικές μας δυνατότητες, ενώ πολλαπλασιάστηκαν  τα ερωτηματικά  για τις πραγματικές δυνατότητες της άλλης πλευράς.

Η πανδημία

Ερχόμαστε τώρα  στην αντιμετώπιση της πανδημίας: Δεν χρειάζονται οι δημοσκοπήσεις για να το αντιληφθούμε. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, έχοντας ταυτόχρονα ως μέτρο σύγκρισης την εικόνα πολιτικών και πολιτειών που ολιγώρησαν, εμπιστεύτηκε τον  συνδυασμό του ανθρώπινου και ζεστού προσώπου της επιστημονικής γνώσης με την αποτελεσματικότητα  και τις δυνατότητες των πολιτικών θεσμών και των υποδομών   ενός  κράτους που πολλοί πολίτες του αμφισβητούσαν.

Η Κυβέρνηση ενήργησε έγκαιρα και ορθά. Ας μεταφερθούμε στο χρόνο λήψης της κρίσιμης απόφασης με τις σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις σε μια Ελλάδα που προσπαθούσε να ορθοποδήσει  μετά από μια οδυνηρή και ταπεινωτική  οικονομική κρίση. Καθένας μπορεί να αντιληφθεί πως ήταν μια αφάνταστα  δύσκολη απόφαση.

Είναι η στιγμή της απόλυτης ανθρώπινης μοναξιάς για κάθε πολιτικό ηγέτη. Σε εξαιρετικές καταστάσεις  άλλωστε αναδεικνύονται οι ηγεσίες και  απογυμνώνονται οι λαϊκιστές, οι δημαγωγοί, οι αυταρχικοί και οι αλαζόνες.

Μετά από τη δεκαετή  απαξίωση και τα πρωτοσέλιδα  ταπεινωτικά σχόλια για τη χώρα μας τους πολιτικούς και τον λαό της ,τώρα φαίνεται να  κερδίζουμε  μία μεγάλη μάχη ζωής, αξιοπρέπειας, κύρους, εμπιστοσύνης και αυτοπεποίθησης.

Τα καταφέρνουμε στα δύσκολα αντιμετωπίζοντας μία πανδημική κρίση. Την μεγαλύτερη σήμερα παγκόσμια απειλή. Τα καθημερινά θετικά δημοσιεύματα πολλαπλώς ενισχύουν την  αξιοπιστία της χώρας μας. Η Ελλάδα αναδεικνύεται και πάλι ως πρότυπο, με την επικράτηση της αρμονίας του «μέτρου».

Δεν είναι καιρός για εφησυχασμό. Παρά τις μεγάλες δυσκολίες και την αβεβαιότητα στο διεθνές και ευρωπαϊκό περιβάλλον που θα βρούμε μπροστά  μας, μπορούμε με εμπιστοσύνη στην Πολιτεία, στην Πόλι, στην Πολιτική και στους Πολίτες να δώσουμε την μάχη για την επόμενη ημέρα. Είναι ήδη εδώ. Ο κόσμος αλλάζει με ρυθμούς που προκαλούν ζάλη. Κάθε ανάλυση στη βάση των δήθεν δεδομένων ακόμη και του πρόσφατου παρελθόντος είναι παρακινδυνευμένη. Η γεωπολιτική ρυμουλκείται από την οικονομία, η οποία όμως είναι συνάρτηση της εξέλιξης και των δυσανάγνωστων συνεπειών της πανδημίας.

Η παγκόσμια απειλή  με την μορφή της πανδημίας του κορωνοϊού υπό κανονικές συνθήκες  θα μπορούσε να αποτελέσει τον καταλύτη για την επικράτηση σύνεσης  και περισυλλογής στην ηγεσία της γειτονικής Τουρκίας.

Να κάνει και εκείνη τώρα  το δικό της προβληματικό   τουλάχιστον   απολογισμό και μία  σύγκριση με τη γειτονική της  Ελλάδα στα δύο αυτά μέτωπα. Άλλωστε οι αρμόδιες αρχές μας και το ΝΑΤΟ είναι σε θέση να  αξιολογήσουν   τις  επιπτώσεις της  πανδημίας  στην  τρέχουσα επιχειρησιακή ικανότητα των ενόπλων δυνάμεων της Τουρκίας. Σημειωτέον ότι ένα από τα πρώτα μέτρα που ελήφθησαν  στην Άγκυρα ήταν με  εντολή του Υπουργού  Άμυνας να απαγορευθεί η  δημοσίευση συναφών ειδήσεων.

Η Τουρκία δεν αλλάζει

Δεν  τρέφουμε  αυταπάτες. Η Τουρκία , ο αθεράπευτος γείτονας μας, κόμπαζε όσο  η Ελλάδα έμοιαζε να ακολουθεί πολιτική κατευνασμού στο πλαίσιο της λεγόμενης «στρατηγικής ψυχραιμίας», παρά  την σοβαρότητα  των  καθημερινών   αεροναυτικών  τουρκικών   επιχειρήσεων  στο Αιγαίο και στην Μεσόγειο.

Οι σοβαρές επιπτώσεις της πανδημίας και στην Τουρκία-όπως άλλωστε και σε άλλες χώρες- ενδέχεται να αναβάλουν την μαζική εκδήλωση  της προσχεδιασμένης έντασης-με πρόθεση δημιουργίας τετελεσμένων –  στο Αιγαίο και στην Μεσόγειο. Ο  Πρόεδρος κύριος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι καθόλα προβλέψιμος. Θα εξακολουθήσει  να  αμφισβητεί τα κυριαρχικά μας δικαιώματα , να απειλεί και  να προκαλεί . Δεν έχει μάλλον   αντιληφθεί  ότι   απέναντί του έχει σήμερα  μία  αλλαγμένη Ελλάδα.

Ένα  γείτονα ο οποίος διαθέτει  ισχυρή πολιτική βούληση και εσωτερική νομιμοποίηση, αυτοπεποίθηση, ικανότητες, ηθικό και ετοιμότητα. Μόνο έτσι άλλωστε εξασφαλίζεται η ενίσχυση της αποτροπής που σημαίνει υποστήριξη των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.

Είναι η μόνη στρατηγική και η βέλτιστη επιλογή  που υποστηρίζει και εξασφαλίζει την ειρήνη.

*Ο Αλέξανδρος Μαλλιάς είναι πρέσβης ε.τ.      

 ** Ο Γιώργος Χατζηθεοφάνους είναι υποστράτηγος ε.α.