Αυτό που δεν κάνει η Ευρωπαϊκή Ενωση…

Οι Ολλανδοί σταμάτησαν το πρωτάθλημά τους ύστερα από απόφαση της κυβέρνησής τους. Στην Ιταλία ένα γκάλοπ έδειξε ότι το 65% είναι κατά της επανέναρξης του Καμπιονάτο. Δεν έχω στοιχεία, αλλά υποθέτω πως σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες οι κυβερνήσεις δεν θα ήθελαν να ξαναπαιχτεί ποδόσφαιρο φέτος: η διοργάνωση των αγώνων απαιτεί σχέδιο, πρωτόκολλα, τεστ ανίχνευσης του ιού κ.τ.λ. Πιστεύω ότι οι κυβερνήσεις φοβούνται και την αρνητική επίπτωση που θα είχε το να ξεκινήσει ένα πρωτάθλημα και να νοσήσει ένας αθλητής: οι ηθικολόγοι θα φώναζαν ότι «για τις τηλεοράσεις και το στοίχημα μπαίνουν άνθρωποι σε κίνδυνο» κ.τ.λ. Δεν ξέρω τι νομίζει γενικά στην Ευρώπη η κοινή γνώμη, αλλά είναι εύκολο να σκεφτείς πως από τη στιγμή που σε αυτό τον κόσμο οι ευπαθείς ομάδες είναι μεγαλύτερες πληθυσμιακά από τους ποδοσφαιρόφιλους, οι δημοσκοπήσεις θα έδειχναν παντού λίγο – πολύ αυτό που κατέγραψαν στην Ιταλία. Αλλά οι χώρες δεν μπορούν να κυβερνούνται με δημοσκοπήσεις και οι κυβερνήσεις πρέπει να σκέφτονται πώς θα μάθουμε να ζούμε με τον ιό: καμία καραντίνα δεν μπορεί να κρατήσει για πάντα, ούτε αυτή των σπορ.

Εξαρτάται

«Είμαι εκ φύσεως αισιόδοξος άνθρωπος, επομένως θεωρώ πως υπάρχουν επιλογές που μας επιτρέπουν να ολοκληρώσουμε τα πρωταθλήματα και τα Κύπελλα σε κάθε χώρα. Ισως πρέπει να το κάνουμε χωρίς την παρουσία θεατών, αλλά το σημαντικότερο είναι να διεξαχθούν τα παιχνίδια. Σε μία τέτοια δύσκολη στιγμή, το ποδόσφαιρο θα φέρει χαρά στους ανθρώπους και μία αίσθηση επιστροφής στην ομαλότητα, έστω κι αν χρειαστεί όλοι να παρακολουθούμε τους αγώνες στην τηλεόραση» είπε σε μια πρόσφατη συνέντευξή του ο πρόεδρος της UEFA Αλεξάντερ Τσέφεριν. Οσο για το αν θα ολοκληρωθούν οι διοργανώσεις της UEFA τόνισε: «Εξαρτάται από το πότε θα επιστρέψουμε στη δράση. Αν συμβεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, τότε οι ευρωπαϊκές διοργανώσεις θα πραγματοποιηθούν παράλληλα. Δεν υπάρχει κάποιο deadline για τους τελικούς». Σεβαστά όλα. Και δείχνουν τη θέληση της UEFA να πάει κόντρα σε ένα ρεύμα φοβίας και απορίας που στην Ευρώπη έχει ήδη εγκατασταθεί ακόμα κι αν τα μέτρα χαλάρωσαν. Είναι ανάλγητη η UEFA «που δεν ακούει τον φόβο του κοσμάκη;». Συγχωρήστε μου τη χρήση του φρικτού αυτού υποκοριστικού, αλλά σε κάθε συζήτηση με λαϊκίστικη βάση είναι απαραίτητο.

Χρόνος

Για να γίνει κατανοητό τι θα γίνει, πρέπει να δούμε πώς ξεκίνησαν όλα. Τι έκανε πρώτα από όλα η UEFA αυτό τον καιρό; Κέρδισε χρόνο. Οποιος την κατηγορεί ας σκεφτεί λίγο τι θα συνέβαινε, αν δεν έπαιρνε όσες πρωτοβουλίες πήρε. Για την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία θα ήταν πανεύκολο στις 27 Μαρτίου, όταν και έγινε η πρώτη της σύσκεψη με τις λίγκες και τις ομοσπονδίες, να ανακήρυττε τη λήξη όλων των πρωταθλημάτων, την αναβολή του Euro και το τέλος της σεζόν. Η ίδια είναι δεδομένο ότι θα πάθαινε μια κάποια ζημιά, αλλά ο κουμπαράς της έχει πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ – το πρόβλημά της θα ήταν αντιμετωπίσιμο. Σε αυτή την περίπτωση θα έμεναν μόνες οι λίγκες να διαχειριστούν τα δικά τους προβλήματα και χωρίς την ομπρέλα της UEFA θα επικρατούσε κανονικά ο νόμος της ζούγκλας: ο δυνατότερος θα κατασπάραζε τον λιγότερο ισχυρό. Ακόμα κι αν η UEFA ζητούσε ανακηρύξεις πρωταθλητών με βάση την υπάρχουσα τρέχουσα βαθμολογία θα πήγαινε στράφι η προσπάθεια όσων παιδεύονται να αποφύγουν υποβιβασμούς ή όσων προσπαθούν να ανεβούν κατηγορία. Κυρίως θα διαλύονταν τα εργασιακά δικαιώματα των ποδοσφαιριστών καθώς αν δεν λέγεσαι Μέσι, Ρονάλντο, Νεϊμάρ κ.τ.λ. δεν έχεις ποτέ το πάνω χέρι σε μια διαπραγμάτευση συμβολαίου με μια ομάδα – αν αυτή δεν σε χρειάζεται καλοκαιριάτικα θα πράξει και αναλόγως. Φυσικά θα είχαμε και χρεοκοπίες ποδοσφαιρικών εταιρειών: θα προέκυπτε σε πολλές χώρες ένα αληθινό χάος.

Συνεργασία

Τι πέτυχε ήδη η UEFA; Η απόφαση της αναβολής του τέλους (αντί μιας de facto απόφασης ματαίωσης της σεζόν) δημιούργησε την υποχρέωση της συνεργασίας ανάμεσα στις ομάδες. Είναι δεδομένο ότι τίποτα δεν θα κριθεί με βιαστικές ψηφοφορίες: όλοι είναι υποχρεωμένοι να προσπαθήσουν να βρουν μια λύση πριν κατεβάσουν ρολά. Κάποιες χώρες σεβάστηκαν τους ποδοσφαιριστές (Αγγλία), κάποιες δημιούργησαν ταμεία αλληλεγγύης (Γερμανία), κάποιες συζητούν τι θα κάνουν (Ιταλία, Ισπανία) και κάποιες συμφώνησαν να σταματήσουν δείχνοντας όμως σεβασμό στο ποδόσφαιρο (Βέλγιο, Σκωτία κ.τ.λ.). Σε κάποιες χώρες μπορεί να μην υπάρξει ένα ομαλό τέλος των πρωταθλημάτων – οι Ιταλοί π.χ. σκέφτονται να γίνουν ματς μόνο στον Νότο και οι Αγγλοι να χρησιμοποιηθεί για το φινάλε μόνο το Λονδίνο, ώστε να μην υπάρξουν επικίνδυνες μετακινήσεις. Οπως και να έχει είναι προτιμότερος ο προβληματισμός από τη διάλυση μιας σεζόν, χωρίς μάλιστα να υπάρχει και εικόνα του τι μπορεί να γίνει στην επόμενη.

Οδηγός

Η UEFA δεν ήθελε βιαστικές αποφάσεις, γιατί ήθελε χρόνο και η ίδια. Η φετινή πανδημία θα δημιουργήσει δεδομένα σε μια επόμενη κρίση: αν δεν βρεθεί εμβόλιο για να ξεμπλέξουμε με τον ιό, πρέπει να μάθουμε να ζούμε μαζί του. Η UEFA, βλέποντας τι συμβαίνει φέτος, αποκτά κι έναν οδηγό για ό,τι μπορεί να συμβεί την επόμενη χρονιά. Οφειλε φέτος να δείξει υπομονή για να δει το σύνολο του (καταστροφικού) έργο κι όχι απλά την αρχή του. Με την τακτική της η UEFA θα γνωρίζει πια και τον χρόνο που χρειάζεται μια πιθανή επανέναρξη και τις συνθήκες με τις οποίες αυτή μπορεί να γίνει: δεν θα μείνουν αναπάντητες απορίες, αλλά θα υπάρχουν μόνο δεδομένα και βεβαιότητες. Ισως να μην είναι δυνατόν να ξαναπαιχτεί ποδόσφαιρο χωρίς εμβόλιο, αλλά δεν μπορεί μια τόσο μεγάλη βιομηχανία θεάματος να στηριχτεί σε εικασίες.

Αποζημίωση

Χρόνο χρειάζεται η UEFA και για κάτι ακόμα πιο σπουδαίο: για να βρει τα κριτήρια του πώς θα γίνει ο επιμερισμός της αποζημίωσης. Η UEFA έχει το τεράστιο ποσό των 600 εκατομμυρίων ευρώ στο ταμείο της για να το διαθέσει με σκοπό να σώσει λίγκες και ομάδες από τη χρεοκοπία. Χωρίς να έχει χρόνο για να κάνει πράξη το σχέδιο, θα λειτουργούσε ως ένα είδος φιλόπτωχου οργανισμού: δεν είναι ό,τι καλύτερο. Η UEFA ξέρει ότι η επανέναρξη των πρωταθλημάτων θα έχει ως συνέπεια μικρότερες ζημιές και ευκολότερη επούλωση των πληγών. Δεν θέλει να σκορπίσει τα 600 εκατ. που έχει, αλλά να δημιουργήσει ένα αληθινό πρόγραμμα αντιμετώπισης κάθε μελλοντικού κραχ. Θέλει π.χ. να δώσει ένα τεράστιο μπόνους σε όποιον πληρώσει με υποβιβασμό αυτή την ανώμαλη εξέλιξη και θέλει και άλλα πολλά. Δεν θέλει τις αποφάσεις της να τις υπαγορεύσουν οι κυβερνήσεις (γιατί τα χρήματα είναι δικά της) και δεν θέλει να κάνει και γκάλοπ. Προτιμά να σχεδιάζει και να πράττει. Ο,τι π.χ. δεν κάνει η Ευρωπαϊκή μας Ενωση, που όλο ψάχνεται…