Γερμανική επίδειξη ισχύος απέναντι στην ΕΚΤ;

Το θέμα που κυριαρχεί στα σχόλια του γερμανικού Τύπου είναι η απόφαση του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου για το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2015.

Ωστόσο να ξεκινήσουμε με ένα σχόλιο της Süddeutsche Zeitung για την πολύπαθη Ιταλία που μετά από τόσο καιρό χαλάρωσε τα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας από τον κορωνοϊό.

Η εφημερίδα υπογραμμίζει: «Το τραύμα των προηγούμενων εβδομάδων θα μείνει για καιρό. Τώρα οι αριθμοί επιβεβαιώνουν μια δραματική αύξηση των θανάτων με αφορμή τον κορωνοϊό. Στο Μπέργκαμο και τα περίχωρα πέθαναν στην πρώτη φάση της κρίσης έξι φορές περισσότεροι άνθρωποι από ό,τι συνήθως. Επιπλέον 568%, απίστευτο να το φανταστεί κανείς. Ίσως οφείλεται σε αυτό το βαθύ τραύμα που δεν εναντιώθηκαν ποτέ οι Ιταλοί στα σκληρά μέτρα της κυβέρνησης. Αντίθετα τα υπέμειναν καρτερικά. Φυσικά η ανησυχία για την οικονομία είναι μεγάλη. Ποτέ όμως δεν στάθηκε στη ζυγαριά απέναντι στη ζωή. Απέναντι σε καμία ζωή, ακόμα και του ανήμπορου και του άρρωστου. Και ίσως και αυτό να αποτελέσει ένα θεμέλιο για το μέλλον».

Μια ιστορική δικαστική απόφαση

Το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας απεφάνθη χθες ότι ο τρόπος με τον οποίο ελήφθη το 2015 η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) να θεσπίσει το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων στις δευτερογενείς αγορές (PSPP) προκειμένου να αποφευχθεί ένας αποπληθωρισμός δεν έγινε βάσει του δικαίου της ΕΕ καθώς επίσης ότι ήρθε σε αντίθεση και με το γερμανικό Σύνταγμα.

Η απόφαση αυτή σχολιάζεται εκτενώς στον γερμανικό Τύπο. Το Spiegel επιγράφει σχόλιό του «Η παράξενη επίδειξη ισχύος των δικαστών του Συνταγματικό Δικαστηρίου» και παρατηρεί: «Η απόφαση μοιάζει με γροθιά. Σε τελική ανάλυση η ΕΚΤ με την έκδοση ομολόγων κράτησε χαμηλά τα επιτόκια τα προηγούμενα χρόνια και την οικονομία ζωντανή και πρόσφατα, με αφορμή την κρίση εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού και τη φοβερή κατάρρευση της οικονομίας από τον Β‘ Παγκόσμιο Πόλεμο, θέσπισε ένα παρόμοιο πρόγραμμα. Γιατί, θα μπορούσε να διερωτηθεί κανείς, το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο ειδικά τώρα, τορπιλίζει αυτά τα σημαντικά μέτρα βοήθειας;».

Και το άρθρο συνεχίζει: «Αυτή η κατηγορία όμως δεν έχει βάση. Είναι υποχρέωση των δικαστών να εξετάζουν τις συνταγματικές προσφυγές και το γεγονός ότι η απόφαση εκδόθηκε τώρα είναι καθαρή σύμπτωση. Κι όμως αυτή η απόφαση δεν προκαλεί σύγχυση μόνο εκ πρώτης όψεως, όπως δήλωσε όταν την ανακοίνωνε ο πρόεδρος του δικαστηρίου Φόσκουλε, αλλά και εκ δεύτερης όψεως. Κυρίως το αιτιολογικό της απόφασης φαντάζει περίεργο. Οι δικαστές επιρρίπτουν στους κεντρικούς τραπεζίτες, ότι δεν σκέφθηκαν αρκετά τις παράπλευρες συνέπειες του προγράμματος αγοράς ομολόγων και ότι δεν έκαναν προβλέψεις για τις οικονομικές συνέπειες, τι σημαίνουν δηλαδή τα πολύ χαμηλά επιτόκια για τους επενδυτές, τους ιδιοκτήτες ακινήτων, τους καταθέτες, τις επιχειρήσεις. Σαν να μην ήταν γνωστά όλα αυτά εδώ και χρόνια και σαν να μην είχαν ευρέως συζητηθεί από τα μέλη του συμβουλίου της ΕΚΤ. Συνέχεια ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, αλλά και οι διοικητές των εθνικών κεντρικών τραπεζών, όπως ο Γερμανός Γενς Βάιντμαν καταδείκνυαν τις συνέπειες και είχαν έντονες αντιπαραθέσεις πάνω σε αυτή τη βάση».

«Αμφιλεγόμενη, ευρωσκεπτικιστική απόφαση που προκαλεί σύγχυση»

H Welt γράφει για το ίδιο θέμα: «Πολλοί πολίτες εδώ στη χώρα θα αισθανθούν δικαιωμένοι με την κριτική τους απέναντι στην ΕΚΤ. Αλλά ας μη βιαστούν να πανηγυρίσουν. Εάν η ΕΚΤ δεν είναι πλέον διαθέσιμη ως πυροσβέστης, αυτόματα θα αυξάνεται η πίεση στις εθνικές κυβερνήσεις, όπως στη Γερμανία, την Ολλανδία ή τη Φιλανδία να δεχθούν άμεσους τρόπους για τη μεταφορά κεφαλαίων. Τώρα Ρώμη, Παρίσι και Μαδρίτη με μια φωνή ζητούν τα κορωνοoμόλογα, αργότερα μπορεί να είναι τα ομόλογα για το κλίμα και κάποια στιγμή θα έρθουν και τα ευρωομόλογα».

H Zeit στη διαδικτυακή της σελίδα σχολιάζει: «Το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε εν μέρει αντισυνταγματική την αγορά ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αυτή η δικαστική απόφαση δεν προοιωνίζει το τέλος της Νομισματικής Ένωσης. Έστω αυτό. Το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο αφήνει αρκετά παραθυράκια ανοιχτά για να συνεχιστεί το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων. Αυτό όμως είναι και το μόνο θετικό που μπορεί να πει κανείς για αυτή την αμφιλεγόμενη οικονομικά και ευρωσκεπτικιστική απόφαση που προκαλεί σύγχυση».

Μαρία Ρηγούτσου