Στις 11 Μαΐου 1960 ο εγκληματίας πολέμου Άντολφ Άιχμαν, που είχε καταφύγει με πλαστή ταυτότητα στην Αργεντινή, απάγεται από ομάδα των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών έπειτα από πολυετή επιχείρηση αναζήτησης.

Δέκα ημέρες αργότερα, ναρκωμένος και ντυμένος με στολή της αεροπορικής εταιρείας El Al, μεταφέρεται από πράκτορες της Μοσάντ στο Ισραήλ.

Εμπνευστής της «Τελικής Λύσης», του σχεδίου της εξόντωσης των Εβραίων κατά το Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Άιχμαν θα δικαστεί και θα εκτελεστεί διά απαγχονισμού το 1962, σε ηλικία 56 ετών.

«Εγκληματίας πολέμου συλλαμβάνεται από τους Ισραηλινούς»

Οι δυνάμεις ασφαλείας προχώρησαν στη «σύλληψη ενός από τους μεγαλύτερους ναζί εγκληματίες πολέμου και θα δικαστεί σύντομα από ισραηλινό δικαστήριο», ανακοινώνει στις 23 Μαΐου 1960 ο τότε πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπεν Γκουριόν.

«Ο άνθρωπος της Τελικής Λύσης… βρίσκεται στη φυλακή», «Εγκληματίας πολέμου συνελήφθη από τους Ισραηλινούς»: ο Τύπος ομόφωνα χαιρετίζει το ισραηλινό εγχείρημα.

Το όνομα του Άιχμαν και στοιχεία για το φρικιαστικό του ρόλο στον εκτοπισμό των Εβραίων σε στρατόπεδα συγκέντρωσης της Ανατολικής Ευρώπης εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της Δίκης της Νυρεμβέργης (1945-1946).

«Ένας Γερμανός που σκότωσε έναν Εβραίο έξι εκατομμύρια φορές» συνοψίζει ο νομπελίστας συγγραφέας Ελί Βίζελ, επιζήσας τους Άουσβιτς.

Ο πρώην αρχηγός της υποδιεύθυνσης IV, τμήμα B.4 της Γκεστάπο, επιφορτισμένος με το εβραϊκό ζήτημα, εξαφανίστηκε μετά την πτώση του Τρίτου Ράιχ, αφού φρόντισε να καταστρέψει τα έγγραφα για τις δραστηριότητές του, καθώς και τις φωτογραφίες που θα επέτρεπαν την αναγνώρισή του.

Το κεφάλαιο Αργεντινή

Επιχείρηση αναζήτησης ξεκινά ήδη από το 1945, από μέλη της εβραϊκής κοινότητας, ιδιαίτερα τον Σιμόν Βίζενταλ, το γνωστό «διώκτη των ναζί», επίσης επιζήσαντα στρατοπέδου συγκέντρωσης.

Το 1957, χάρη στον εισαγγελέα του γερμανικού κρατιδίου της Έσσης Φριτς Μπάουερ, οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες μαθαίνουν ότι ο Άχιμαν κρύβεται στην Αργεντινή με το όνομα Ρικάρντο Κλέμεντ.

Θα χρειαστούν περισσότερα από δύο χρόνια έρευνας για να εντοπιστεί η κατοικία του, χωρίς ηλεκτρικό και ύδρευση, στη συνοικία του Σαν Φερνάρντο, στην περιφέρεια του Μπουένος Άιρες.

Κατά τη διάρκεια ειδικής αποστολής το 1960, οι ισραηλινοί πράκτορες, εφοδιασμένοι με φωτογραφίες του, θα βεβαιωθούν ότι ο Ρικάρντο Κλέμεντ είναι ο άνθρωπός τους.

Παρακολουθώντας τον, ο Τζβι Αχαρόνι, πράκτορας της Μοσάντ, βρίσκεται ακριβώς πίσω του σε λεωφορείο.

«Η παρόρμηση να σκύψω και να τον στραγγαλίσω ήταν ακατανίκητη… αλλά ήξερα ότι έπρεπε να δικαστεί και όχι να δολοφονηθεί, για χάρη αυτών που σκότωσε» θα δηλώσει αργότερα στο AFP.

Θρίλερ

Με την έγκριση του Μπεν Γκουριόν, η επιχείρηση θα ενορχηστρωθεί μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια από τον αρχηγό της Μοσάντ, Ισερ Χαρέλ, και θα εφαρμοστεί από τον Ραφί Εϊτάν.

«Όταν μου εμπιστεύτηκαν αυτήν την αποστολή, ήξερα ότι θα μπούμε στην ιστορία του Ισραήλ και της ανθρωπότητας».

Η απαγωγή ορίστηκε για τις 11 Μαΐου.

Επικεφαλής τμήματος στα εργοστάσια Mercedes-Benz, ο πρώην συνταγματάρχης των ναζί επιστρέφει κάθε βράδυ στο σπίτι του της οδού Γκαριμπάλντι από τον ίδιο δρόμο, την ίδια ώρα.

Λίγο μετά τις 10:05 ο Άιχμαν συλλαμβάνεται καθώς κατεβαίνει από το λεωφορείο.

Αντιστέκεται, καλεί σε βοήθεια.

Τον ρίχνουν σε ένα αυτοκίνητο και τον σκεπάζουν με μια κουβέρτα.

«Μου φάνηκε ότι είχε περάσει ένας αιώνας» θα πει αργότερα ο Τζβι Αχαρόνι.

Μέσα στο αυτοκίνητο ο Άιχμαν θα πει στα γερμανικά στους διώκτες του: «Έχω αποδεχθεί τη μοίρα μου».

Μεταφέρεται σε έπαυλη που έχει νοικιαστεί για την περίσταση, δένεται στο κρεβάτι, με τα μάτια δεμένα.

«Αποκάλυψα τα μάτια του και έλεγξα τα σημάδια του. Όταν βεβαιώθηκα ότι ήταν αυτός, έσφιξα το χέρι του συντρόφου μου και του είπα ότι η αποστολή μας εξετελέσθη» θα δηλώσει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ραφί Εϊτάν.

Στις 20 Μαΐου η ομάδα της Μοσάντ τον μεταφέρει στο Ισραήλ με πλαστό ισραηλινό διαβατήριο, με το ναυλωμένο αεροπλάνο που μετέφερε την ισραηλινή αντιπροσωπεία που συμμετείχε στους εορτασμούς της 150ής επετείου της ανεξαρτησίας της Αργεντινής.

Η κοινοτοπία του κακού

Στις 11 Απριλίου 1961 ο Άντολφ Άιχμαν, που βαρύνεται με 15 κατηγορητήρια, προσάγεται στο δικαστήριο της Ιερουσαλήμ, ενώπιον του οποίου θα καταθέσουν 111 μάρτυρες κατηγορίας.

Φορώντας μαύρο κοστούμι, σκούρα γραβάτα, λευκό πουκάμισο και μεγάλα κοκάλινα γυαλιά, ο κατηγορούμενος, με γκρίζα μαλλιά, φαλακρό μέτωπο και σφιγμένα χείλη, εισήλθε στις 9 στο γυάλινο κουβούκλιο που προοριζόταν γι΄αυτόν, σύμφωνα με τηλεγράφημα του Γαλλικού Πρακτορείου.

Σύμφωνα με τον Χαΐμ Γκούρι, η δίκη θα δώσει πρώτη φορά την ευκαιρία στους επιζήσαντες της γενοκτονίας να ακουστούν.

Περίπου 450 ξένοι δημοσιογράφοι και εκατό παρατηρητές και διπλωμάτες παρακολουθούν τις συνεδριάσεις.

Στο πλευρό του Χαΐμ Γκούρι, οι συγγραφείς Ελί Βίζελ, Γιόζεφ Κέσελ, Ροζέ Βαγιάν και Χάνα Αρεντ καλύπτουν τη δίκη.

H αμερικανίδα φιλόσοφος θα εκδώσει το 1963 το βιβλίο που θα γίνει σημείο αναφοράς: «Ο Άιχμαν στην Ιερουσαλήμ» , δοκίμιο για την κοινοτοπία του κακού.

Ο Άντολφ Άιχμαν καταδικάζεται σε θάνατο στις 15 Δεκεμβρίου για εγκλήματα κατά του εβραϊκού λαού, κατά της ανθρωπότητας και για εγκλήματα πολέμου.

Στις 29 Μαΐου 1962 η έφεσή του απορρίπτεται από το Ανώτατο Δικαστήριο.

Εκτελείται διά απαγχονισμού τα μεσάνυχτα της 31ης Μαΐου.

Η τέφρα του σκορπίζεται στη θάλασσα, έξω από τα χωρικά ύδατα του Ισραήλ.

(Πηγή πληροφοριών: ΑΠΕ – ΜΠΕ)

Headlines