“Θα περάσει και χωρίς εμβόλιο”, δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ την περασμένη εβδομάδα. “Θα φύγει και ας ελπίσουμε ότι δεν θα το ξαναδούμε ποτέ, απλώς πρέπει να περάσει λίγος καιρός”.

Η προσωπική επιμονή του Τραμπ ότι το εμβόλιο δεν είναι απαραίτητο στη μάχη απέναντι στον κοροναϊό, έχει κάνει τους Αμερικανούς ειδικούς να πιστεύουν ότι οι πολίτες των ΗΠΑ θα αργήσουν να αποκτήσουν πρόσβαση στο εμβόλιο, όταν αυτό εντέλει αναπτυχθεί, παρά την πρωτοποριακή δουλειά που γίνεται αυτή τη στιγμή σε εργαστήρια της χώρας.

Η προσέγγιση της κυβέρνησης Τραμπ στο ζήτημα της έρευνας από τα εμβόλια, ουσιαστικά αποκλείει τη χώρα από τις αυξανόμενες παγκόσμιες προσπάθειες κατά του κοροναϊού, εγείροντας ερωτήματα για το κατά πόσον το εγχείρημα κινδυνεύει αν χάσει την αμερικανική υποστήριξη.

Οι επιστήμονες σε όλο τον κόσμο πιστεύουν ότι η ανθρωπότητα θα καταφέρει να αναπτύξει πολλαπλά εμβόλια για την ασθένεια σε χρόνο – ρεκόρ. Έχοντας ήδη αναλάβει διεθνείς μάχες απέναντι στον Έμπολα, τον Ζίκα και τον HIV, οι παγκόσμιες υποδομές για την ανάπτυξη πολύπλοκων πρότζεκτ ανοσίας και εμβολιασμού είναι πλέον πιο καλά προετοιμασμένες από ποτέ, με τους Αμερικανούς ειδικούς να παίζουν σημαντικό ρόλο.

Γυρίζει την πλάτη του στις παγκόσμιες προσπάθειες

Ωστόσο, ακόμη και τη στιγμή που τα ερευνητικά εργαστήρια στις ΗΠΑ προχωρούν σε κλινικές δοκιμές των υποψήφιων εμβολίων και οι φαρμακευτικές εταιρείες αναδιοργανώνουν τα εργοστάσιά τους στη χώρα ώστε να είναι έτοιμα για τη μαζική παραγωγή τους, η κυβέρνηση γυρίζει την πλάτη της στην παγκόσμια συνεργασία κατά της ασθένειας.

Την περασμένη εβδομάδα, οι ΗΠΑ δεν παρευρέθηκαν σε μια εικονική παγκόσμια σύνοδο η οποία συγκέντρωσε περισσότερα από 8 δισ. δολάρια για την ανάπτυξη εμβολίου.

Αντ’ αυτού, ο Τραμπ, ο οποίος εδώ και χρόνια διασπείρει επικίνδυνα ψεύδη για τους εμβολιασμούς, έχει επιστρατεύσει τον γαμπρό του, Τζάρεντ Κούσνερ, και άλλους για να προωθήσουν την ιδέα ενός εμβολίου. Το σχέδιο έχει πάρει την κωδική ονομασία Operation Warp Speed , δηλαδή “Επιχείρηση ταχύτητα του φωτός”.

Οι λεπτομέρειες του σχεδίου δεν έχουν ανακοινωθεί, ωστόσο ο Λευκός Οίκος έχει βάλει στόχο την απόκτηση 100 εκατομμυρίων δόσεων εμβολίου μέχρι το Φθινόπωρο, πράγμα που ένας Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής χαρακτήρισε “εξαιρετικά φιλόδοξο”, ενώ οι επιστήμονες αρνούνται να μπουν στη διαδικασία να το σχολιάσουν.

Πηγή ανησυχίας για όλο τον πλανήτη

Ο Στίβεν Μόρισον, επικεφαλής του παγκόσμιου προγράμματος υγείας στο Κέντρο Στρατηγικής και Διεθνών Σπουδών, σημείωσε ότι ο Λευκός Οίκος δείχνει ότι δεν έχει την παραμικρή πρόθεση να συμμετάσχει στην επόμενη εικονική παγκόσμια σύνοδο για τα εμβόλια, η οποία έχει οριστεί για τις 4 Ιουνίου.

“Η επιλογή των ΗΠΑ για τις τελευταίες συναντήσεις – δηλαδή η επιλογή τους να μην παρακολουθήσουν και να μην συμμετέχουν – συνοδεύεται από τις συζητήσεις που έχουν ξεκινήσει και αφορούν την μοναχική τους προσέγγιση στο θέμα. Φαίνεται πως παίρνουν τον δρόμο του δόγματος “Πρώτα η Αμερική”, αναφέρει.

“Ο κίνδυνος που προκύπτει, είναι το ενδεχόμενο ρωγμών στις παγκόσμιες προσπάθειες εξαιτίας της απουσίας των ΗΠΑ, που μπορεί να οδηγήσει σε εντάσεις, αβεβαιότητες και ανασφάλεια. Αυτός είναι ο κίνδυνος”.

“Και αν δημιουργηθούν ρωγμές στο οικοσύστημα, δεν είναι αυτό κάτι που μας καθυστερεί; Δεν κάνει πολύ πιο δύσκολη την προσπάθεια για λύσεις αποτελεσματικές και καθολικές;”, προειδοποιεί.

Οι αμερικανικές προσπάθειες

Στο εσωτερικό δύο εργαστηρίων υψίστης ασφαλείας, στα αντίθετα άκρα της πολιτείας της Πενσιλβάνια, οι επιστήμονες ακολουθούν δύο εντελώς διαφορετικά, αλλά εξίσου υποσχόμενα, μονοπάτια, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη εμβολίου για τον κοροναϊό.

Στο Κέντρο για την Έρευνα των Εμβολίων, στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, μια ομάδα με επικεφαλής τον διευθυντή Πολ Ντούπρεξ, μπολιάζει γενετικά με πρωτεΐνες του κοροναϊού το εμβόλιο για την ιλαρά, προκειμένου να δημιουργήσει ένα προϊόν που θα μπορεί να παραχθεί γρήγορα σε εκατοντάδες εκατομμύρια δόσεις.

“Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος ύπαρξής μας ως ιολόγους”, τονίζει ο Ντούπρεξ. “Διδάσκω στους μαθητές μου εδώ και χρόνια για τις ασθένειες που εμφανίζονται και επανεμφανίζονται – για τον Έμπολα, τον ιό του Δυτικού Νείλου, την γρίπη των πτηνών, την ιλαρά, την παρωτίτιδα και τα λοιπά. Ωστόσο, όταν βρίσκεσαι εν μέσω μιας πανδημίας ενός νέου ιού που μεταδίδεται ταχύτατα από άτομο σε άτομο, τα πράγματα είναι διαφορετικά”.

Την ίδια στιγμή, στο Ινστιτούτο Wistar του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, μια ομάδα υπό τη διοίκηση του Ντέιβιντ Γουίνερ χρησιμοποιεί τεχνολογία DNA για να δημιουργήσει ένα υποψήφιο εμβόλιο με αρκετά απομακρυσμένη ημερομηνία λήξης και ανθεκτικότητα στη θερμοκρασία, ώστε να μπορεί να διανεμηθεί πιο γρήγορα σε όλο τον κόσμο.

Αισιόδοξοι οι Αμερικανοί επιστήμονες

Η ομάδα του Πίτσμπουργκ ετοιμάζεται τώρα να κάνει τις πρώτες δοκιμές σε ανθρώπους. Η ομάδα της Φιλαδέλφεια έχει ήδη χορηγήσει δόσεις του υποψήφιου εμβολίου σε περίπου 40 άτομα, μετά από τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα που παρατηρήθηκαν σε ποντίκια, κουνέλια, ινδικά χοιρίδια και πρωτεύοντα θηλαστικά. Υπάρχουν καλοί λόγοι να ελπίζουμε σε θετικά αποτελέσματα.

“Το σύνολο των αποτελεσμάτων της δουλειάς μας σε αυτές τις δοκιμές μας κάνει αισιόδοξους για την ανοσοαπόκριση” των συμμετεχόντων στο υποψήφιο εμβόλιο, όπως σημείωσε ο Γούινερ σρ συνέντευξή του στον Guardian. Το εργαστήριό του αναμένεται να δημοσιοποιήσει τα πρώτα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών τον Ιούνιο.

Παγκόσμιο πρόβλημα με παγκόσμια λύση

Ενώ η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει διαχωρίσει τη θέση της από τις διεθνείς προσπάθειες, τα αμερικανικά εργαστήρια, οι φαρμακευτικές εταιρείες και τα ιδρύματα που βρίσκονται στη χώρα, ε εμπλέκονται πλήρως στη συλλογική μάχη, σε σύνδεση με ξένους ομόλογούς τους που κάνουν αντίστοιχη δουλειά.

“Πρόκειται για ένα πραγματικά διεθνές πρόβλημα, ένα διεθνές παζλ που πρέπει να φτιάξουμε όλοι μαζί”, τονίζει ο Ντούπρεξ.

Άλλωστε, ο κοροναϊός είναι από τη φύση του παγκόσμιο πρόβλημα. Ακόμη και αν έχουμε αποτελεσματικά εμβόλια, αυτά ενδέχεται να μην προσφέρουν ανοσία για πολλά χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι αν ο ιός δεν νικηθεί παντού, δεν θα έχει νικηθεί πουθενά.

Στην καλύτερη περίπτωση, η ευρεία παραγωγή εμβολίου θα συμβεί σε 12 – 18 μήνες από τώρα, αναφέρουν οι επιστήμονες. Ο ΠΟΥ κάνει λόγο για οκτώ υποψήφια εμβόλια σε στάδιο κλινικών δοκιμών, ενώ ακόμη 100 βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε προ-κλινικό στάδιο.

“Δεν είναι αντίστοιχη περίπτωση με το AIDS ή τη φυματίωση”, σημειώνει ο Πολ Ράιντερ, επιφανής ερευνητής χημικός που εργάζεται σε φαρμακοβιομηχανία και διδάσκει στο Πρίνστον. “Πρόκειται για μια περιοχή στην οποία πολλαπλά εμβόλια θα είναι επιτυχή, ασφαλή και αποτελεσματικά”.

“Ωστόσο, η παρασκευή εμβολίου παίρνει χρόνο και δεν είναι απλή διαδικασία”, συνεχίζει. “Θα χρειαστούμε τέσσερα ή πέντε αποτελεσματικά εμβόλια που θα παράγονται σε όλα τα σχετικά εργοστάσια στον κόσμο για να τα καταφέρουμε”.

Ο Τραμπ δυναμιτίζει την προσπάθεια

Ωστόσο, ο Τραμπ έχει επιτεθεί σε κεντρικούς διεθνείς παίκτες σε αυτή την προσπάθεια, συμπεριλαμβανομένων του ΠΟΥ και της Κίνας, η οποία διαθέτει τέσσερα υποψήφια εμβόλια σε στάδιο κλινικών δοκιμών, σε σχέση με τα τρία που αναπτύσσονται αυτή τη στιγμή από εταιρείες που συνδέονται με τις ΗΠΑ.

Ο Μόρισον τονίζει ότι ο Τραμπ φαίνεται να απευθύνεται στους εκλογείς του, στέλνοντας το μήνυμα ότι “αναλαμβάνουμε δράση μόνοι μας, δεν στηριζόμαστε σε άλλους, θα τα καταφέρουμε πρώτοι και καλύτερα από τον ανταγωνισμό μας”.

“Αυτό που βλέπουμε είναι μια ιδεολογική προσέγγιση στην κρίση, η οποία θέτει την υγειονομική ασφάλεια στο επίκεντρο”, προειδοποιεί ο Μόρισον. “Δεν έχουμε δει κάτι αντίστοιχο και με τέτοιους όρους μέχρι σήμερα”.

Παράλληλα, οι ΗΠΑ έχουν να αντιμετωπίσουν ένα διπλό πρόβλημα: Από τη μία πλευρά, είναι πρακτικά αδύνατον να παραχθούν αμέσως οι 33 εκατομμύρια δόσεις που απαιτούνται για την πλήρη εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού, γεγονός που σημαίνει ότι θα χρειαστεί να εκπονηθεί σχέδιο εμβολιασμού κατά προτεραιότητα. Από την άλλη, η χώρα διαθέτει ένα ευρύ αντιεμβολιαστικό κίνημα, και είναι άγνωστο το συνολικό ποσοστό των πολιτών που θα αρνηθεί τη χορήγηση εμβολίου.

Πηγή: www.theguardian.com

Headlines