Πρόγραμμα SURE: Επιδότηση εργασίας με μειώσεις στους μισθούς 

Τη διεκδίκηση όσο το δυνατόν περισσότερων κονδυλίων επιδιώκει η κυβέρνηση από το πρόγραμμα SURE για τη στήριξη της απασχόλησης, ενόψει των αυριανών συζητήσεων στο Euro Working Group και των μεθαυριανών στο Eurogroup.

1,5 με 2,4 δισ. ευρώ

Σύμφωνα με τους ως τώρα υπολογισμούς από το πρόγραμμα Sure αντιστοιχούν στην Ελλάδα κονδύλια περίπου 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ, ωστόσο επιδίωξη της κυβέρνησης είναι το ποσό αυτό να ανέλθει στα 2,4 δισεκατομμύρια μέσω μόχλευσης.

Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, εκτιμάται ότι θα ζητήσει στην τηλεδιάσκεψη της Παρασκευής από το Eurogroup την άμεση υλοποίηση των πρόσφατων αποφάσεων για την ενίσχυση εργαζόμενων και επιχειρήσεων μέσω του Sure.

Στόχος της κυβέρνησης είναι από την 1η Ιουνίου να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το μέτρο της κρατικής επιδότησης των μισθών όσων βρεθούν σε εκ περιτροπής εργασίας ή μερική απασχόληση για να προλάβει μια εκρηκτική άνοδο της ανεργίας.

Ωστόσο, το τίμημα για τους εργαζόμενους που θα ενταχθούν στο καθεστώς επιδότησης της εργασίας τους από τα κονδύλια του προγράμματος Sure θα είναι εξίσου βαρύ και οι εργαζόμενοι θα κληθούν να πληρώσουν ακόμα μια φορά το μάρμαρο της κρίσης.

Το τίμημα για την στήριξη των μισθών με ευρωπαϊκά κονδύλια θα είναι η μείωση αυτών των μισθών σε σχέση με το επίπεδο των αμοιβών πριν από την πανδημία.

Γερμανικό μοντέλο περικοπής των αμοιβών

Η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην εφαρμογή του γερμανικού μοντέλου επιδότησης της μερικής απασχόλησης όπου το κράτος θα καλύπτει μέρος του μισθολογικού και ασφαλιστικού κόστους των εργαζομένων, οι οποίοι δεν θα απασχολούνται πλήρως αλλά εκ περιτροπής.

Με αυτή τη λογική, ο εργοδότης γλιτώνει το 50% του μισθολογικού κόστους, ενώ ο εργαζόμενος διατηρεί τη θέση του, λαμβάνοντας όμως χαμηλότερες αποδοχές.

Το πρόγραμμα όμως της κρατικής χρηματοδότησης αναμένεται να καλύπτει το 30%-60% της διαφοράς.

Το πώς ακριβώς θα δουλέψει αυτό το μοντέλο χρηματοδότησης των μισθών δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως. Θα χρειαστούν περαιτέρω διευκρινίσεις.

Τα 1000 γίνονται 800 και τα 800 γίνονται 640

Με τα ως τώρα δεδομένα ένας μισθωτός με πλήρη απασχόληση που είχε μηνιαίες αποδοχές 1.000 ευρώ, με την εκ περιτροπής εργασία θα λαμβάνει 500 ευρώ από τον εργοδότη.

Από τα υπόλοιπα 500 ευρώ το κράτος θα καλύπτει το 60%, δηλαδή 300 ευρώ. Έτσι, ο συγκεκριμένος εργαζόμενος θα λαμβάνει συνολικά 800 ευρώ, δηλαδή θα έχει μείωση 200 ευρώ στον μηνιαίο μισθό του.

Ένας άλλος εργαζόμενος με αποδοχές 800 ευρώ, που θα μπει σε καθεστώς μερικής απασχόλησης, θα παίρνει από τον εργοδότη 400 ευρώ.

Από το κράτος θα λαμβάνει άλλα 240 ευρώ από το κράτος, δηλαδή το 60% των υπόλοιπων 400 ευρώ, με αποτέλεσμα ο συνολικός μισθός του να διαμορφωθεί στα 640 ευρώ και να έχει απώλεια 160 ευρώ τον μήνα.

Πλαφόν 650 ευρώ

Επίσης εξετάζεται η επιβολή πλαφόν 650 ευρώ στο ποσό της επιδότησης από το κράτος για να συγκρατηθεί το δημοσιονομικό κόστος.

Για παράδειγμα ένας μισθωτός με αποδοχές 1.500 ευρώ, με τη μετατροπή της θέσης σε μερικής απασχόλησης, θα παίρνει από τον εργοδότη το 50% του μισθού που αντιστοιχεί σε 750 ευρώ.

Από τα υπόλοιπα 750 ευρώ, το κράτος θα καλύπτει το 30%-60%, δηλαδή 215-450 ευρώ, άρα οι αποδοχές του εν λόγω εργαζομένου διαμορφώνονται από 965 έως 1.200 ευρώ.

Μεγαλύτερος μισθός μεγαλύτερο ψαλίδι

Οι εργαζόμενοι με υψηλότερες αποδοχές θα υποστούν ακόμα μεγαλύτερες απώλειες, καθώς εξετάζεται από την κυβέρνηση να τεθεί πλαφόν στο ύψος της κρατικής επιδότησης του μισθού αν η αναπλήρωση του μισθού από το κράτος υπερβαίνει τα 650 ευρώ.

Για παράδειγμα ένας εργαζόμενος με αποδοχές 2.500 ευρώ, που τίθεται σε εκ περιτροπής εργασία, θα παίρνει 1.250 ευρώ από τον εργοδότη του.

Η επιδότηση από το κράτος δεν θα είναι 750 ευρώ (60% του υπόλοιπου μισθού) αλλά 650 ευρώ, δηλαδή ο εργαζόμενος θα λαμβάνει συνολικά 1.900 ευρώ αντί 2.000 ευρώ, χάνοντας 600 ευρώ τον μήνα.

Δηλαδή ένας σχετικά καλός μισθός για τα σημερινά δεδομένα, όπως είναι αυτός των 1500 ευρώ θα ψαλιδιστεί κατά 300 έως και περισσότερα από 500 ευρώ κάτι που στην πράξη σημαίνει μειώσεις που μπορεί να φτάνουν έως και το 1/3 της προ κοροναϊού περιόδου του πλήρους μισθού.

Για δε μεγαλύτερους μισθούς της τάξης των 2000 ευρώ και πάνω, οι μειώσεις θα είναι ακόμα μεγαλύτερες φτάνοντας και ξεπερνώντας τα 600 ευρώ.

Εκτιμάται πάντως ότι από το πρόγραμμα Sure θα καλυφθούν πάνω από ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι που θα μπουν σε καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας μέχρι το τέλος του χρόνου.

Ωστόσο τα μηνύματα που φτάνουν από την αγορά είναι πως οι επιχειρήσεις που θέλουν να κάνουν μαζικά χρήση του προγράμματος Sure απασχολούν πολύ περισσότερους εργαζόμενους από τους υπολογισμούς του οικονομικού επιτελείου.

Μειώσεις μισθών και ανεργία

Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση στην πράξη θέτει το δίλημμα μειώσεις μισθών ή ανεργία.

Από εκεί και πέρα είναι μεγάλο θέμα είναι τι γίνεται με τις απολύσεις καθώς υπάρχει ο δίδυμος κίνδυνος της ταυτόχρονης έκρηξης ανεργίας και μειώσεων στους μισθούς.

Για το τοπίο που έρχεται στην αγορά εργασίας οι φόβοι εντείνονται. Είναι χαρακτηριστική η αποστροφή του υπουργού Εσωτερικών πως «στην Ελλάδα υπάρχει καπιταλισμός. Δεν μπορεί η κυβέρνηση να εγγυηθεί τίποτα για έναν ιδιώτη επιχειρηματία» ως απάντηση στο ερώτημα αν η κυβέρνηση εγγυάται την προστασία των εργαζομένων.

Καμία προστασία από απολύσεις

Η Έφη Αχτσιόγλου τόνισε ότι «σε όσες επιχειρήσεις είχαν κλείσει με κρατική εντολή όπως εστιατόρια, μπαρ, καφέ, κομμωτήρια, δεν υπάρχει καμία δέσμευση για μη απολύσεις από την ημέρα της επαναλειτουργίας τους».

Και πρόσθεσε πως «η δέσμευση των 45 ημερών αφορά μόνο τις επιχειρήσεις που είχαν θέσει οι ίδιες σε αναστολή τους εργαζόμενους. Η κυβέρνηση σκοπίμως αποσιωπά το μεγαλύτερο μέρος του προβλήματος, δηλαδή τις επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή, στις οποίες ο περισσότερος κόσμος εργάζεται με επισφαλείς συνθήκες».