Ο τουρισμός «παίρνει εξιτήριο» την 1η Ιουλίου – Τα μεγάλα διλήμματα και τα στοιχήματα

Τα βαριά της όπλα καλείται να ρίξει η κυβέρνηση στο θέμα του τουρισμού, την ώρα που χιλιάδες εργαζόμενοι και επιχειρηματίες του κλάδου βρίσκονται σε «αναμμένα κάρβουνα» για μία τουριστική περίοδο που το σίγουρο είναι ότι θα αποδώσει πολύ λιγότερα κέρδη.

Με τις αποφάσεις αυτής της εβδομάδας, οι Βρυξέλλες ουσιαστικά πέταξαν στα χέρια των κρατών – μελών τη διαχείριση της – ούτως ή άλλως – περιορισμένης τουριστικής σεζόν. Η Ελλάδα καλείται να βγάλει το φίδι από την τρύπα, με την κυβέρνηση να αντιδρά θετικά στις κατευθυντήριες γραμμές για τον τουρισμό που παρουσίασε η Κομισιόν, αντιμετωπίζοντας ωστόσο το σχέδιο για το άνοιγμα των συνόρων και την απελευθέρωση των μετακινήσεων με ισχυρές επιφυλάξεις.

Το Σάββατο αναμένεται να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις για τον τουρισμό μεταξύ του πρωθυπουργού και των αρμόδιων υπουργών. Πτυχές του κυβερνητικού σχεδίου έχουν διαρρεύσει, με κύριο στόχο να αποτελεί το άνοιγμα της χώρας σε τουρίστες από την 1η Ιουνίου.

Οι βασικοί άξονες στους οποίους βασίζεται το πολύπλοκο αυτό σχέδιο, με επιμέρους οδηγίες για παραλίες, ξενοδοχεία, λιμάνια, αεροδρόμια και οδικές μεταφορές, είναι οι εξής:

• τα υγειονομικά πρωτόκολλα
• τα ταξιδιωτικά πρωτόκολλα
• τα θέματα που αφορούν τα εργασιακά
• τα θέματα που έχουν να κάνουν με τη στήριξη της οικονομίας εκεί που θα υπάρξει πτώση τζίρου

Ωστόσο, τα τεστ που ζητά η κυβέρνηση σε όλους τους ταξιδιώτες από το εξωτερικό και οι διακρατικές συμφωνίες που επιθυμεί να συνάψει «σκοντάφτουν» πάνω στις οδηγίες της Ε.Ε., αλλά και στις αντιδράσεις κρατών – μελών της.

Τα στοιχήματα του τουρισμού

Η χώρα μας θέλει και πρέπει να προσεγγίσει όσο το δυνατόν περισσότερους ξένους επισκέπτες, καθώς ο τουρισμός είναι ο «πνεύμονας» της ελληνικής οικονομίας.

Χαρακτηριστικό ήταν το σχόλιο του Κυριάκου Μητσοτάκη στην παγκόσμια σύνοδο της διεθνούς συμβουλευτικής εταιρείας Boston Consulting Group (BCG): «Θέλουμε ένα μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς από μια πολύ μικρότερη πίτα. Η ευρωπαϊκή πίτα του τουρισμού θα είναι πολύ μικρότερη αλλά φέτος το καλοκαίρι θέλουμε ένα μεγαλύτερο μερίδιο».

Καθοριστικό ρόλο θα παίξουν οι διακρατικές συμφωνίες στις οποίες προχωρά η Αθήνα με τη Βουλγαρία, την Αυστρία, το Ισραήλ και την Κύπρο. Επίσης, σε αυτές συμπεριλαμβάνονται και άλλες χώρες που δείχνουν ότι έχουν αντιμετωπίσει καλύτερα τον κοροναϊό, όπως είναι η Δανία, η Νορβηγία, η Τσεχία και η Αυστραλία.

Γίνεται προσπάθεια δηλαδή μέσω των διακρατικών συμφωνιών να δημιουργηθούν ασφαλείς διάδρομοι ώστε να προσελκύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους τουρίστες αυτό το καλοκαίρι στη χώρα μας.

Τέλος, στοίχημα και «αγκάθι» ταυτόχρονα αποτελεί η λειτουργία των ξενοδοχείων. Οι ιδιοκτήτες τους θα πρέπει να υιοθετήσουν μία σειρά από πρωτόγνωρα μέτρα, τα οποία θα κάνουν δύσκολη τη λειτουργία τους, τη στιγμή που ήδη έχουν χάσει ένα μεγάλο κομμάτι της πίτας των επισκεπτών.

Στο σχέδιο της Κομισιόν, προβλέπονται ειδικά πακέτα ενίσχυσης ρευστότητας σε τουριστικές επιχειρήσεις.

Η κυβέρνηση μελετά επίσης το ενδεχόμενο να ανακοινώσει ξεχωριστό πακέτο οικονομικών μέτρων στήριξης για όσα ξενοδοχεία ή ενοικιαζόμενα καταλύματα επιλέξουν να ανοίξουν κανονικά μετά την 1η Ιουλίου – κρατώντας το προσωπικό τους. Στο τραπέζι του υπουργείου Οικονομικών βρίσκονται εξάλλου και η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση και στον τουρισμό, μείωση ή και προσωρινή αναστολή του τέλους διαμονής στα ξενοδοχεία και προσωρινή μείωση του συντελεστή ΦΠΑ για τις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες.

Οι δυσκολίες

Εντούτοις, το κυβερνητικό σχέδιο για τον τουρισμό έρχεται αρκετές φορές σε αντίθεση με τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Οι πληροφορίες κάνουν λόγο πως κανένας τουρίστας δεν θα γίνεται δεκτός στη χώρα, αν δεν έχει κάνει και δεν φέρει μαζί του το τεστ για τον κοροναϊό, πρόταση στην οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λέει «όχι». Σοβαρός κίνδυνος δημιουργείται και από το γεγονός ότι τα αεροπλάνα θα είναι γεμάτα.

Επιπλέον, η Κομισιόν θέτει ως προϋπόθεση ο τουριστικός προορισμός να έχει νοσοκομείο που θα μπορεί να διαχειριστεί ύποπτα κρούσματα κοροναϊού ή κρούσμα θετικό στον κοροναϊό. Kάτι που προβληματίζει ξενοδόχους και ανθρώπους του τουρισμού σε μικρά ελληνικά νησιά.

«Τα ξενοδοχεία δεν είναι νοσοκομεία» επιμένουν στην κυβέρνηση και μελετούν το σχέδιο που θα περιορίσει τους κινδύνους για επισκέπτες και εργαζομένους στον τουρισμό.

Δημιουργούνται συνεπώς εύλογα ερωτήματα: Θα ζητά η Αθήνα τεστ από τους ταξιδιώτες; Ποιος θα πληρώνει το κόστος που φτάνει μέχρι τα 100 ευρώ ανά άτομο; Τι θα γίνει όμως εάν ένας επιβάτης παρουσιάσει συμπτώματα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του;

Χωρίς απάντηση παραμένει και το ερώτημα του πότε θα μπορούμε να ταξιδέψουμε. Και μπορεί η Ελλάδα να βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση λόγω των χαμηλών κρουσμάτων κοροναϊού και του επιδημιολογικού της προφίλ – ωστόσο εκπρόσωποι του κλάδου επιμένουν πως τίποτα ακόμη δεν έχει «κλειδώσει» παρά τις συστάσεις της Κομισιόν για να ανοίξουν σταδιακά τα σύνορα μεταξύ των χωρών μελών.

Δύσκολα επίσης θα γίνουν δεκτοί τουρίστες από πληγείσες από τον κοροναϊό χώρες όπως η Βρετανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία και η Σουηδία. Αυτές οι χώρες όμως τροφοδότησαν με πολλούς τουρίστες την Ελλάδα τα προηγούμενα χρόνια.

Αντιδράσεις

Αντιδράσεις δεν υπάρχουν μόνο από την ελληνική κυβέρνηση και τους φορείς της χώρας μας στο σχέδιο της Κομισιόν, αλλά και από άλλες χώρες και εταιρείες.

Το θέμα των voucher απογοήτευσε αρκετούς, καθώς η Επιτροπή δεσμεύτηκε απλά να  υπενθυμίσει στις χώρες πως αποτελεί υποχρέωσή τους να διασφαλίσουν το δικαίωμα του καταναλωτή να ζητήσει επιστροφή χρημάτων σε περίπτωση που ακυρώθηκε η πτήση του, ενώ για τα voucher επισήμανε πως πρέπει να αποτελούν προαιρετική επιλογή και να γίνουν απλά πιο ελκυστική επιλογή για τους καταναλωτές.

Οι αεροπορικές εταιρείες της Ευρώπης μίλησαν για «έλλειψη ηγεσίας και σαφήνειας» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ισχυρές αντιδράσεις στις διακρατικές συμφωνίες – στις οποίες ελπίζει η Ελλάδα – παρουσίασε η Ιταλία. «Δεν θα αποδεχθούμε διμερείς συμφωνίες εντός της ΕΕ που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προνομιακούς τουριστικούς διαύλους», διεμήνυσε ο Κόντε απευθυνόμενος σε δημοσιογράφους. «Αυτό θα μας έθετε εκτός της ΕΕ και κάτι τέτοιο δεν θα το επιτρέψουμε ποτέ».

«Too little, too late» λένε οι ευρωπαίοι τουριστικοί πράκτορες, οι οποίοι εκφράζουν τη λύπη της για την έλλειψη φιλοδοξίας και ηγεσίας της τελευταίας, όσον αφορά την ανάληψη συγκεκριμένων δράσεων.

Ο πρόεδρος της ECTAA, Πάβελ Νιεβιαντόμσκι, σημειώνει μεταξύ άλλων ότι «οι αρχές που τίθενται στις συστάσεις είναι πολύ αξιέπαινες, αλλά σε τι ωφελούν, αν δεν απαιτείται από τα κράτη μέλη να τις ακολουθήσουν; Σήμερα έχουμε ήδη ένα συνονθύλευμα διαφορετικών πρωτοβουλιών σε ολόκληρη την Ευρώπη, όπως διαφορετικά είδη voucher, παρατεταμένες περιόδους για την επιστροφή χρημάτων, σχήματα επιστροφών που χρηματοδοτούνται από το κράτος κλπ.. Τα κράτη μέλη είναι τρία βήματα μπροστά από την Επιτροπή. Η πρόταση είναι ευπρόσδεκτη, αλλά είναι πολύ λίγη και έρχεται πολύ αργά».