Κοροναϊός: Ο φόβος των επιστημόνων για δυναμική επιστροφή της πανδημίας μέσα στο καλοκαίρι

Τα εισαγόμενα κρούσματα που θα περάσουν τα σύνορα της χώρας, όταν θα τεθεί σε εφαρμογή το σχέδιο «restart tourism» στις 15 Ιουνίου, είναι ακόμη μία δύσκολή εξίσωση που καλούνται να λύσουν οι επιδημιολόγοι και οι λοιμωξιολόγοι της χώρας. Και προειδοποιούν ότι πριν από το δεύτερο κύμα που αναμένεται το ερχόμενο φθινόπωρο και χειμώνα, πιθανόν να μεσολαβήσει μια ηπιότερη αναζωπύρωση εντός του καλοκαιριού.

«Δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχουμε εισαγόμενα κρούσματα. Πρόκειται για έναν κίνδυνο που τον γνωρίζουμε και εμείς και η πολιτική ηγεσία. Το ζητούμενο είναι πώς θα περιοριστεί το ρίσκο αυτό, ώστε να έχουμε όσο το δυνατόν λιγότερα» σημειώνει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας Λοιμώξεων ΕΚΠΑ και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Νίκος Σύψας.

Υπενθυμίζεται ότι η αρχική πρόταση των Ελλήνων ειδικών  ήταν να υποβάλλονται όλοι οι ταξιδιώτες σε τεστ, παρόλα αυτά η Ευρώπη υιοθέτησε ένα πιο «χαλαρό» άνοιγμα των συνόρων. Στο θέμα αναφέρθηκε χθες και ο καθηγητής Παθολογίας – Λοιμώξεων Σωτήρης Τσιόδρας, επικαλούμενος την πρόσφατη τοποθέτηση  του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC)  σημειώνοντας πως  δεν προτείνεται, καθώς μπορεί να δώσει μία ψευδή αίσθηση ασφάλειας σε όσους βγει αρνητικό στον ιό.

Υπό τα δεδομένα αυτά, όπως ανακοινώθηκε την περασμένη Τετάρτη, ο έλεγχος θα είναι δειγματοληπτικός και θα γίνεται κυρίως για επιδημιολογικούς σκοπούς, ενώ οι ταξιδιώτες δεν θα υποβάλλονται σε διαδικασία προληπτικής καραντίνας.

Αυστηροί κανόνες

Σε κάθε περίπτωση, όπως προσθέτει ο Σύψας, έχουν οριστεί αυστηροί κανόνες, η τήρηση των οποίων αναμένεται να περιορίσει σημαντικό τον κίνδυνο πιθανής επίπτωσης στην κοινότητα. «Η χρήση βιολογικών φίλτρων στα αεροπλάνα – που συγκρατούν τον ιό -, η υποχρεωτική χρήση μάσκας, και η απουσία χειραποσκευών στην καμπίνα πλην μιας μικρής τσάντας δημιουργούν ένα πλαίσιο μεγαλύτερης ασφάλειας. Και έπειτα εκτός από την κοινωνική αποστασιοποίηση και τα μέτρα υγιεινής εντός των ξενοδοχειακών μονάδων έχει συνταχθεί σχετικό πρωτόκολλο διαχείρισης πιθανού κρούσματος».

Ο ειδικός, αναλύοντας το σχέδιο που έχει καταρτιστεί, επισημαίνει ότι κομβικό ρόλο θα έχει ο γιατρός που θα συνεργάζεται με κάθε ξενοδοχειακή μονάδα ή κατάλυμα που θα είναι σε απευθείας σύνδεση με την τοπική υγειονομική μονάδα για τη διεξαγωγή μοριακού ελέγχου, εφόσον κριθεί απαραίτητο.

Παράλληλα, σε κάθε τουριστική περιοχή θα ορίζεται ένα ξενοδοχείο καραντίνας, για τη φιλοξενία κρουσμάτων. Ετσι, θα εξασφαλίζεται σε αυτό η απομόνωσή τους εφόσον τα συμπτώματα είναι ήπια ενώ στην περίπτωση υποψίας για επιδείνωση θα γίνεται εισαγωγή σε νοσοκομείο.

Μιλώντας στο in.gr o πρύτανης του ΕΚΠΑ, Θάνος Δημόπουλος και στο ερώτημα πότε θα έρθει το δεύτερο κύμα της πανδημίας στη χώρα μας, ο καθηγητής αιματολογίας – ογκολογίας υπογραμμίζει είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφθεί. «Πιθανό να γίνει όπως με τη γρίπη που ξεκινάει τον Οκτώβριο και κορυφώνεται τον Φεβρουάριο» τόνισε χαρακτηριστικά.

Ο Τάκης Παναγιωτόπουλος, μέλος της επιτροπής του Υπουργείου Υγείας και ομότιμος καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ) προειδοποιεί: «Μπορεί να πάει εξαιρετικά καλά το θέμα του κορονοαού αρκεί να εφαρμόζονται με συνέπεια τα ήπια μέτρα που έχουν δηλωθεί δηλαδή η απόσταση, η υγιεινή των χεριών κλπ. Διαφορετικά υπάρχουν μόνο δύο ενδεχόμενα: είτε μεγάλο κύμα, είτε lockdown».

«Ασφαλώς πάμε καλά και έχουμε λίγα κρούσματα αλλά δεν τελειώσαμε με την πανδημία. Η διευθύντρια Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) δήλωσε ότι είναι θέμα χρόνου του δεύτερο κύμα της πανδημίας, το οποίο, όπως ο ίδιος σημείωσε, μπορεί να είναι και προ του φθινοπώρου. Το γεγονός του καλοκαιριού και οι υψηλές θερμοκρασίες ευνοούν την μικρή κυκλοφορία του ιού ωστόσο είναι σε κυκλοφορία» υπογράμμισε ο ίδιος.

Ο ίδιος εξέφρασε την ανησυχία του για το γεγονός πως υπάρχει μια διάχυτη χαλάρωση πλέον.

Τα τέσσερα χρώματα

Στην Ελλάδα την 1η Ιουνίου θα ανοίξουν κατασκηνώσεις, κάμπινγκ και ξενοδοχεία, 12μηνης λειτουργίας και στις 15 Ιουνίου ανοίγουν όλα τα υπόλοιπα καταλύματα ενώ ενεργοποιείται το πρώτο στάδιο απελευθέρωσης των πτήσεων, αρχικά μόνο από το «Ελ.Βενιζέλος», με την 1η Ιουλίου να σηματοδοτεί την απελευθέρωση των πτήσεων σε όλα τα αεροδρόμια της χώρας.

Στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας έχουν ήδη καταρτίσει έναν «χάρτη» με τέσσερα βασικά χρώματα – το κόκκινο, το πορτοκαλί, το πράσινο και το κίτρινο – με το καθένα από αυτό να αντικατοπτρίζει την κατάταξη της χώρας ανάλογα με τα κρούσματα και τα θύματα κοροναϊού.

Τα χρώματα των χωρών θα αποτελούν και οδηγό για τους ειδικούς για τον αριθμό των ελέγχων. Έτσι σε πτήση από «πράσινη» χώρα θα γίνονται ένας ή δύο έλεγχοι ανά 150 επιβάτες, αριθμός που θα αυξάνει στους 5-10 για τις πτήσεις από «κίτρινες» χώρες» και θα φτάνει έως και 75 για αεροπλάνα που θα φτάνουν στην Ελλάδα από «κόκκινες» χώρες.

Την ίδια στιγμή, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας (EASA) εξέδωσε οδηγίες για την νέα πραγματικότητα στα ταξίδια με αεροπλάνο σύμφωνα με τις οποίες οι ταξιδιώτες θα πρέπει να φοράνε μάσκα συνεχώς, στα αεροδρόμια θα πρέπει να υπάρχουν ειδικοί θάλαμοι για τη διαχείριση ύποπτων κρουσμάτων κοροναϊού και ο αποχαιρετισμός θα πρέπει να γίνεται εκτός των αεροδρομίων.

Για την άφιξη στο αεροδρόμιο και τα check in

– Όποιος έχει συμπτώματα ή έχει έρθει σε επαφή με ασθενή με Covid-19 δεν θα πρέπει να εμφανίζεται στο αεροδρόμιο

– Στα αεροδρόμια θα μπαίνουν μόνο οι εργαζόμενοι και όσοι πρόκειται να ταξιδέψουν, με ελάχιστες εξαιρέσεις γεγονός που σημαίνει ότι οι αποχαιρετισμοί θα γίνονται εκτός αεροδρομίων

– Όσοι ταξιδεύουν θα πρέπει να πλένουν συχνά τα χέρια τους και να φοράνε μάσκες με την εξαίρεση των παιδιών ηλικίας κάτω των 6 ετών και όσων έχουν ιατρικούς λόγους που δεν τους επιτρέπουν να φοράνε μάσκες.

– Όσοι φταρνίζονται και δεν χρησιμοποιούν τους σωστούς κανόνες θα μπορούν να απομακρύνονται από τα αεροδρόμια ή και να τους επιβάλλονται πρόστιμα από τις κατά τόπους αρχές

– Η απόσταση ασφαλείας ορίζεται στο 1,5 μέτρο ενώ θα πρέπει να υπάρχουν σημάδια στο πάτωμα που θα βοηθούν τους ταξιδιώτες

– Στα αεροδρόμια θα πρέπει να υπάρχουν ειδικοί θάλαμοι για τη διαχείριση επιβατών με πυρετό μεγαλύτερο των 38 βαθμών Κελσίου. Ωστόσο στις οδηγίες επισημαίνεται ότι η θερμομέτρηση δεν θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματικό μέτρο για τον εντοπισμό ασθενών με κορωνοϊό αλλά συστήνεται για να αποθαρρύνει ασθενείς από το να ταξιδεύουν αλλά για να ενισχύει το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών

– Οι εργαζόμενοι στα αεροδρόμια θα πρέπει να φορούν μάσκες αλλά και να δίνουν μάσκες σε όσους επιβάτες δεν διαθέτουν. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, και η χρήση πλέξιγκλας σε γραφεία check in

– Το προσωπικό ασφαλείας μπορεί να φορά και ασπίδες προσώπου ενώ οι δίσκοι που χρησιμοποιούνται για τη συλλογή των αντικειμένων κατά τη διάρκεια των ελέγχων θα πρέπει να απολυμαίνονται συχνά

Για την επιβίβαση και την αποβίβαση
– Ο EASA προτείνει περιορισμό στον αριθμό των χειραποσκευών για να γίνεται πιο γρήγορα η επιβίβαση αλλά και για να περιορίζονται οι κίνδυνοι μόλυνσης

– Στην είσοδο των αεροσκαφών συστήνεται να υπάρχει αυτόματος μηχανισμός για αντισηπτικά αλλά και χαλί εμποτισμένο με αντισηπτικό

– Θα πρέπει να υπάρχουν περισσότερα διαθέσιμα λεωφορεία στις περιπτώσεις που είναι απαραίτητη η χρήση τους για την επιβίβαση

Για την αποβίβαση και τη συλλογή αποσκευών

– Προτείνεται η απλοποίηση των διαδικασιών ελέγχου αλλά και ο ανασχεδιασμός των χώρων για τους μετανάστες

– Όσοι επιβάτες παίρνουν τις αποσκευές τους θα πρέπει να αποχωρούν το συντομότερο δυνατόν από το αεροδρόμιο.

Ποιες χώρες παίρνουν τουριστικό «διαβατήριο» για την Ελλάδα

Το αργότερα μέχρι το τέλος του μήνα οι λοιμωξιολόγοι αναμένεται να έχουν δώσει τις εισηγήσεις τους έτσι ώστε να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις, για το αν οι πολίτες των συγκεκριμένων χωρών θα μπορέσουν να επισκεφθούν στις 15 Ιουνίου την Ελλάδα.

Στην λίστα που έχει στα χέρια της η επιστημονική ομάδα του υπουργείου Υγείας μετέχουν 20 χώρες που έχουν σχεδόν τα ίδια επιδημιολογικά χαρακτηριστικά με την Ελλάδα. Πρόκειται για την Γερμανία, την Κύπρο, το Ισραήλ, την Κίνα, την Ιαπωνία, την Αυστραλία, την Νορβηγία, τη Δανία, την Αυστρία, την Βουλγαρία, την Σερβία, την Ρουμανία, την Αλβανία, την Βόρεια Μακεδονία, την Βοσνία, την Κροατία, την Πολωνία, την Ουγγαρία, την Σλοβακία και την Τσεχία.

Ασπίδα στα νησιά

Την ίδια ώρα, το υπουργείο Υγείας επιχειρεί να στήσει «υγειονομική ασπίδα» στη νησιωτική χώρα, εξασφαλίζοντας όσο το δυνατόν περισσότερες κλίνες για τη νοσηλεία περιστατικών με Covid-19  αλλά και την εγκατάσταση 20 νέων αναλυτών τεστ ώστε να υπάρχει η δυνατότητα ταχείας ανάλυσης των δειγμάτων και έκδοσης των αποτελεσμάτων.

Αναγνωρίζοντας άλλωστε έγκαιρα τις περιορισμένες υγειονομικές δυνατότητες, σε νοσοκομεία μεγάλων νησιών – όπως είναι η Κρήτη, η Σάμος, η Ρόδος και η Ζάκυνθος – έγινε εντατική προσπάθεια δημιουργίας νέων κλινών ΜΕΘ κατά τους περασμένους μήνες και υπό την απειλή του SARS-CoV-2.

Παρ’ όλα αυτά, ο προβληματισμός είναι εντονότερος για τα μικρά και απομονωμένα νησιά, όπου εντοπίζονται ακόμη πιο σημαντικές ελλείψεις στις υγειονομικές δομές τόσο σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό όσο σε εξοπλισμό. Το κενό αυτό, σύμφωνα με τον Σύψα, θα επιχειρηθεί να καλυφθεί με τις πλωτές ομάδες του ΕΟΔΥ και τις αεροδιακομιδές.

Εν τω μεταξύ, τόσο ο διευθυντής του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ Ρόμπερτ Ρέντφιλντ όσο και η διευθύντρια του αντίστοιχου Ευρωπαϊκού Κέντρου (ECDC) Αντρέα Αμον, εκτιμούν ότι είναι πολύ πιθανό ένα δεύτερο επιδημικό κύμα της νόσου Covid-19 φέτος το φθινόπωρο και τον χειμώνα.

Μάλιστα, όπως σημείωσε χαρακτηριστικά η Αμον, «το ερώτημα είναι πότε και πόσο μεγάλο θα είναι το δεύτερο κύμα», όχι αν θα υπάρξει. Και πρόσθεσε ότι σήμερα η ανοσία του πληθυσμού σε διάφορες χώρες κινείται μεταξύ του 2% και του 14% και στην Ευρώπη συνολικά, ίσως, βρίσκεται γύρω στο 10%. «Πράγμα που αφήνει ακόμη το 85% έως 90% του πληθυσμού ευάλωτο».