Ο Μπιλ Γκέιτς «δημιούργησε την Covid-19», θέλει «να ερημώσει την Γη», «να εμφυτεύσει ηλεκτρονικούς κοριούς στον πληθυσμό»: ψευδείς ισχυρισμοί όπως αυτοί αναπαράγονται εκατομμύρια φορές και γεμίζουν το Ίντερνετ.

Ο διάσημος αμερικανός δισεκατομμυριούχος έχει γίνει ο αγαπημένος στόχος των συνωμοσιολόγων, οι δημοσιεύσεις των οποίων αποκτούν αυξημένη δημοσιότητα χάρη στην πανδημία και διαδίδονται στο Ίντερνετ σε διάφορες εκδοχές.

Ένα είδος κούκλας βουντού

Ο συνιδρυτής της Microsoft που έγινε φιλάνθρωπος είναι «ένα είδος κούκλας βουντού πάνω στην οποία οι παντός είδους συνωμοσιολόγοι καρφώνουν» -εν είδει βελόνων- «τις διάφορες θεωρίες τους», εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ρόρι Σμιθ, διευθυντής έρευνας στην First Draft, δίκτυο μέσων ενημέρωσης που εκπονεί προγράμματα κατά της παραπληροφόρησης.

Είναι σαν ένα «σκιάχτρο», συμφωνεί η Γουίτνεϊ Φίλιπς του αμερικανικού πανεπιστημίου Σίρακιουζ, αναφερόμενη στον αμερικανό δισεκατομμυριούχο, ο οποίος διεξάγει εδώ και 20 χρόνια μέσω του Ιδρύματος Γκέιτς εκστρατείες εμβολιασμού και μάχης κατά των επιδημιών.

Ένα βίντεο στα αγγλικά που τον κατηγορεί, μεταξύ άλλων, ότι θέλει «να εξαλείψει το 15% του πληθυσμού» μέσω των εμβολίων και να εμφυτεύσει ηλεκτρονικούς κοριούς στους ανθρώπους, έχει συγκεντρώσει σχεδόν δύο εκατομμύρια θεάσεις στο YouTube μέσα σε λιγότερο από δύο μήνες.

Οι ισχυρισμοί αυτοί πολλαπλασιάσθηκαν μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου, επισημαίνει ο Ρόρι Σμιθ σε σημείο που, σύμφωνα με τους New York Times, η παραπληροφόρηση στα αγγλικά με στόχο τον Μπιλ Γκέιτς διαδίδεται πλέον ταχύτερα απ’ όλες τις ψευδείς πληροφορίες σχετικά με την Covid-19.

«Κερδοσκόπος»

Αυτές τις ψευδείς πληροφορίες τις συναντά κανείς σ’ όλο τον κόσμο και σε πολλές γλώσσες στo Facebook, το Twitter, το Instagram, το WhatsApp ή στις ιστοσελίδες συζήτησης 4chan, Reddit κά.

Το Γαλλικό Πρακτορείο έχει ήδη αποδομήσει τουλάχιστον 12 αναρτήσεις μέσων που έτυχαν ευρύτατης αναμετάδοσης στα αγγλικά, τα γαλλικά, τα ισπανικά, τα πολωνικά ή τα τσέχικα.

Με αναρτήσεις που περιέχουν παραθέσεις δηλώσεων και βίντεο που έχουν διαστρεβλωθεί και αναφέρονται εκτός κειμένου, φωτομοντάζ και ψευδείς περιλήψεις, τα μέσα αυτά τον κατηγορούν ότι θέλει να δώσει ένα δηλητηριασμένο εμβόλιο στους Αφρικανούς, ότι έχει προκαλέσει παράλυση σε εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά, ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας του ανήκει, ότι χρησιμοποιεί τον εγκέφαλό μας για να δημιουργήσει κρυπτονομίσματα ή ακόμη ότι είναι… σατανιστής.

Μολονότι πολλοί από τους ισχυρισμούς αυτούς κυκλοφορούσαν ήδη πριν από την πανδημία του νέου κορονοϊού, οι κατηγορίες με στόχο τον Μπιλ Γκέιτς έχουν ένα κοινό σημείο: τον μέμφονται ότι θέλει να αντλήσει κέρδος από την πανδημία, όπως ο «μαυραγορίτης» στον πόλεμο: είτε να καθυποτάξει τον κόσμο είτε να πλουτίσει πουλώντας εμβόλια.

«Αυτές οι θεωρίες (…) μπορούν να μειώσουν την εμπιστοσύνη των ανθρώπων στους οργανισμούς υγείας και να μειώσουν τα ποσοστά εμβολιασμού και αυτό είναι ανησυχητικό», συνεχίζει ο Σμιθ.

«Κάθε θεωρία συνωμοσίας οφείλει να ξεσκεπάζει τον ύστατο ενορχηστρωτή της», εξηγεί η ερευνήτρια Κίνγκα Πόλιντσουκ-Αλένιους σ’ ένα μπλογκ του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι.

«Επειδή επέκρινε την κυβέρνηση Τραμπ, επειδή είναι ένας μεγιστάνας της τεχνολογίας που έγινε φιλάνθρωπος, ένας ένθερμος υποστηρικτής και χρηματοδότης του εμβολιασμού, ο συνιδρυτής της Microsoft είναι ο τέλειος αποδιοπομπαίος τράγος μιας κρίσης, που αποτελεί διασταύρωση της τεχνολογίας και της ιατρικής επιστήμης», συνοψίζει.

«Σταρ»

Ακριβέστερα ο Γκέιτς «δεν έγινε τώρα ο σταρ των συνωμοσιών, είναι ήδη από καιρό», διευκρινίζει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Σιλβέν Ντελουβέ, ερευνητής στην κοινωνική ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο της Ρεν.

Ο Μπιλ Γκέιτς είχε ήδη κατηγορηθεί πως βρισκόταν πίσω από την επιδημία του ιού Ζίκα ή ότι είναι… ερπετό, υπενθυμίζει αυτός ο ειδικός στις θεωρίες συνωμοσίας.

Εξαιτίας όμως της σημερινής πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης, ο συνιδρυτής της Microsoft σπάει τα κοντέρ.

«Το γεγονός δεν προκαλεί έκπληξη, δεδομένου ότι ενσαρκώνει από πολλές απόψεις τη δημόσια υγεία με τα προγράμματα που έχει αναπτύξει σε όλον τον κόσμο», λέει ακόμη ο Ρόρι Σμιθ.

Καθώς συμμετέχει σε πολυάριθμα ανθρωπιστικά προγράμματα -ιδιαίτερα στην Αφρική, όπου οι ψευδείς πληροφορίες για τον Μπιλ Γκέιτς είναι ιδιαίτερα πολλές–, είναι χρηματοδότης ιδιωτικών επιχειρήσεων και δεύτερος μεγαλύτερος χρηματοδότης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το Ίδρυμα Γκέιτς χρησιμεύει ως θερμοκήπιο πολλών από τις φήμες που έχουν στόχο τον δισεκατομμυρούχο.

Επίσης αποτελεί εδώ και καιρό στόχο της εχθρότητας των πολέμιων των εμβολίων, που είναι ήδη πολύ δραστήριοι στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης και αυξάνονται σε περιόδους επιδημίας.

Ανάμεσα στις θεωρίες που είναι πολύ της μόδας περιλαμβάνεται η «πληροφορία» πως αυτός είναι που δημιούργησε τον ιό.

Η «απόδειξη»; Κατέχει το «δίπλωμα ευρεσιτεχνίας» για τον ιό και είχε «προβλέψει την επιδημία» σε ένα συνέδριο το 2015.

Ποια είναι η πραγματικότητα; Ένα ερευνητικό ινστιτούτο, το οποίο είχε λάβει κεφάλαια από το Ίδρυμα Γκέιτς, είχε καταθέσει αίτηση ευρεσιτεχνίας για έναν ζωικό κορονοϊό.

Και, όπως είχε κάνει και ένα μέρος της επιστημονικής κοινότητας, ο Μπιλ Γκέιτς είχε ήδη εκφράσει τα τελευταία χρόνια την ανησυχία του για την πιθανότητα μιας πανδημίας.

Πέραν των πολιτικών διαχωρισμών

Αυτούς τους ψευδείς ισχυρισμούς, οι οποίοι υπερβαίνουν τους πολιτικούς διαχωρισμούς, συμμερίζονται επίσης γνωστές προσωπικότητες, όπως η γαλλίδα ηθοποιός Ζουλιέτ Μπινός.

Ο Μπιλ Γκέιτς, επικριτής του Ντόναλντ Τραμπ, δέχθηκε τα πυρά της ιέρειας των υπερσυντηρητικών Λόρα Ίνγκραχαμ, η οποία τον κατηγόρησε ότι με τα εμβόλια θέλει «να παρακολουθεί» τους ανθρώπους.

Απόδειξη της δημοτικότητας αυτών των θεωριών είναι το γεγονός ότι τις ξαναβρίσκει κανείς στην άλλη πλευρά της πολιτικής σκακιέρας, στον Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ, ανιψιό του δημοκρατικού πρώην προέδρου, ο οποίος τάσσεται κατά του Τραμπ και κατά των εμβολίων.

Σχηματικά, ο πλούτος του και το γεγονός ότι είναι μια φυσιογνωμία των γιγάντων της τεχνολογίας τον καθιστά «υποχρεωτικά ύποπτο» για την άκρα αριστερά, ενώ ταυτόχρονα το γεγονός ότι είναι παράλληλα μια διεθνής προσωπικότητα με επιρροή τον καθιστά ενσάρκωση του «κοσμοπολιτισμού», τον οποίο μισεί η άκρα δεξιά, εξηγεί ο Σιλβέν Ντελουβέ.

Εντούτοις η αποδόμηση των ψευδών πληροφοριών «δεν σημαίνει πως είναι όλοι καλοί», λέει επίσης υπενθυμίζοντας πως μπορεί να υπάρχουν τεκμηριωμένα και θεμιτά ερωτηματικά, για παράδειγμα για τη χρήση προσωπικών δεδομένων από τους τεχνολογικούς ομίλους ή τις κυβερνήσεις.

Επιπλέον το Ίδρυμα έχει αποτελέσει στόχο επικρίσεων για έλλειψη διαφάνειας στη διαχείρισή του ή για τις επιλογές του για χρηματοδοτήσεις, για παράδειγμα από την έγκυρη επιστημονική επιθεώρηση The Lancet,

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP

Headlines