Ο ταύρος του Φιντέλ

Οτι ο Φιντέλ Κάστρο υπήρξε επαναστάτης ουδείς μπορεί να το αμφισβητήσει.

Σύμφωνα μάλιστα με τον δικό του ορισμό ότι «επαναστάτης είναι εκείνος που κάνει την επανάσταση» πρέπει να θεωρηθεί και επιτυχημένος.

Το 1967 λοιπόν αποφάσισε να μετατρέψει την Κούβα σε χώρα παραγωγό γάλακτος. Μόλις είχε πουλήσει τα δικαιώματα της αυτοβιογραφίας του (που τελικά δεν έγραψε ποτέ…) στον οίκο Φελτρινέλι και είχε πάρει προκαταβολή ένα εκατομμύριο δολάρια.

Τότε αγόρασε στον Καναδά έναν ταύρο ράτσας Χόλσταϊν που θεωρείται κορυφαίος στην αναπαραγωγή και ονομαζόταν Ροζαφέ.

Ο στόχος ήταν να τον διασταυρώσει με αγελάδες ράτσας Σεμπού, τις μόνες που αντέχουν το τροπικό κλίμα, ώστε να δημιουργηθεί μια νέα ράτσα. Σύμφωνα με τον Κάστρο που είχε εν τω μεταξύ γίνει ειδικός στο ζήτημα, η νέα αυτή ράτσα θα μπορούσε να παράγει έως εξήντα λίτρα γάλα την ημέρα.

Κάλεσε έναν από τους καλύτερους άγγλους γενετιστές για να του αναπτύξει το σχέδιό του. Ο Αγγλος του είπε ότι τέτοια διασταύρωση δεν μπορεί να γίνει. Ο Κάστρο τον κατηγόρησε για πράκτορα της CIA και τον απέλασε από την Κούβα.

Το σχέδιο κατέληξε σε φιάσκο – η Κούβα έχασε περίπου το 1/3 των αγελάδων της… Συμπέρασμα; Ο Κάστρο μπορεί να ήταν ένας επιτυχημένος επαναστάτης αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι σκάμπαζε από γενετική. Καλώς ή κακώς, η γενετική είναι υπόθεση ειδικών.

Μισό αιώνα αργότερα, η πανδημία του κορωνοϊού στην Ελλάδα αντιμετωπίστηκε επιτυχώς επειδή ο Μητσοτάκης δεν μιμήθηκε τον Κάστρο. Η κυβέρνησή του προσέφυγε στους ειδικούς και ακολούθησε τις εισηγήσεις τους.

Μεταξύ μας, δεν ανακάλυψε την Αμερική. Αυτή είναι πλέον η πάγια μέθοδος διακυβέρνησης σε όλο τον δυτικό κόσμο. Οι πολιτικοί παίρνουν τις αποφάσεις αλλά οι ειδικοί εισηγούνται ποιες αποφάσεις να πάρουν.

Η μέθοδος δεν είναι καν καινούργια. Για την ακρίβεια ανάγεται στον Διαφωτισμό ή ακόμη παλιότερα στην εποχή που η επιστήμη διαχωρίστηκε από τη θρησκεία.

Εκτοτε γνωρίζουμε ότι η επιστήμη δεν έχει Θεό, ούτε πρόσημο, ούτε χρώμα, ούτε πατρίδα. Κι ότι τα επιστημονικά δεδομένα ισχύουν αδιαμφισβήτητα.

Αν έξω κάνει 32 βαθμούς Κελσίου, τότε κάνει την ίδια ζέστη για όλους. Αν το ρολόι δείχνει 18.30, τότε είναι 18.30. Και για τους αριστερούς και για τους δεξιούς και για τους Ολυμπιακούς και για τους Παναθηναϊκούς και για τους πλούσιους και για τους προλετάριους.

Οι μέθοδοι της ιατρικής, οι νόμοι της φυσικής ή οι κανόνες της γενετικής ισχύουν και στην Κούβα και στον Καναδά και σε κάθε μητρόπολη του καπιταλισμού ή του σοσιαλισμού.

Περιέργως ακούγονται ακόμη διαφορετικές απόψεις.

Πιστεύουν ότι «έχει χρεοκοπήσει η τεχνοκρατική διαχείριση των κοινωνιών» και γι’ αυτό «δεν θέλουμε Τσιόδρες να κυβερνούν την κοινωνία» (Ν. Φίλης, 25/5).

Δεν ξέρω πού έχει χρεοκοπήσει η τεχνοκρατική διαχείριση. Αλλά δεν γνωρίζω καμία δυτική δημοκρατία της οποίας η διακυβέρνηση να μην περιέχει ισχυρή δόση τεχνοκρατικής γνώσης. Να μη χρησιμοποιεί δηλαδή Τσιόδρες.

Και λογικά. Το 2015, για παράδειγμα, όλοι οι Τσιόδρες της εποχής έλεγαν πως με την πολιτική που ακολουθούσε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα έσπαγε τα μούτρα της.

Και τι συνέβη; Εσπασε τα μούτρα της. Η πολιτική κι η διακυβέρνηση μιας χώρας δεν ασκούνται αφηρημένα, ούτε στο κενό.

Ολοι θα συμφωνήσουμε άλλωστε πως κι ο τελευταίος πολίτης όταν είναι άρρωστος καταφεύγει σε έναν επαγγελματία γιατρό. Ούτε σε κομπογιαννίτες, ούτε σε ξεματιάστρες, ούτε σε κοινωνικούς αγωνιστές.

Για ποιο λόγο ο ίδιος πολίτης θα πρέπει να εμπιστεύεται κομπογιαννίτες, ξεματιάστρες ή κοινωνικούς αγωνιστές όταν έχει πρόβλημα με την οικονομία, το Ασφαλιστικό, την εκπαίδευση ή το δημόσιο χρέος;

Ακόμη και στα πιο σκληρά κομμουνιστικά καθεστώτα και μετά από ανυπολόγιστες ανθρωπιστικές καταστροφές, από τη σοβιετική Ρωσία έως τη μαοϊκή Κίνα, έχει αναγνωριστεί πως η διακυβέρνηση δεν είναι απλώς ζήτημα πολιτικής βούλησης, επιθυμίας ή ιδεολογικής επιλογής. Είναι σε μεγάλο βαθμό μια άσκηση τεχνικής κι επιστημονικής επάρκειας.

Πώς λοιπόν θα είχε διαχειριστεί η κυβέρνηση επιτυχώς την πανδημία αν δεν είχε στηριχτεί στην επιστημοσύνη μιας επιτροπής ειδικών; Αλλωστε ακόμη κι αν οι ειδικοί διαφωνούν κάποια στιγμή μεταξύ τους κάπου καταλήγουν μέσα από διάλογο και ανταλλαγή επιχειρημάτων αλλά σε μια κοινή επιστημονική βάση.

Ηλπιζα ότι έπειτα από δέκα χρόνια οικονομικής κρίσης και μερικούς μήνες κορωνοϊού όλα αυτά θα αποτελούσαν κοινό τόπο. Φαίνεται πως όχι.

Προ ημερών, οι ειδικοί γιατροί στους οποίους η πολιτεία έχει αναθέσει τη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης θεώρησαν ότι πρέπει να ανοίξουν τα σχολεία. Οι συνδικαλιστές εκπαιδευτικοί από την πλευρά τους είχαν διαφορετική άποψη αλλά για δικούς τους λόγους.

Η κυβέρνηση συντάχθηκε με τους γιατρούς κι όχι με τους συνδικαλιστές. Κι όπως προκύπτει έως τώρα οι εξελίξεις μάλλον δικαιώνουν τους γιατρούς.

Θα πήγαινα ένα βήμα παραπάνω τον συλλογισμό μου λέγοντας ότι δεν γίνεται να υπάρξει αποτελεσματική διακυβέρνηση χωρίς ισχυρή τεχνοκρατική διάσταση. Χωρίς δηλαδή εξειδικευμένη γνώση των πραγμάτων και των θεμάτων.

Σε μια κοινωνία με όλο και πιο σύνθετα προβλήματα μόνο ένας ακραίος λαϊκισμός μπορεί να ισχυριστεί ότι για όλα υπάρχει κάποια απλή και εύκολη λύση. Την οποία φυσικά ούτε κατά διάνοια μπορεί να εφαρμόσει όταν του δοθεί η ευκαιρία.

Σήμερα όποιος επισκεφτεί την Κούβα μπορεί να δει το άγαλμα του ηρωικού ταύρου Ροζαφέ – σε φυσικό μέγεθος!..

Δεν ξέρω πότε και υπό ποιες συνθήκες αποχαιρέτησε τη γη της Επανάστασης για τον παράδεισο των ταύρων.

Μπορεί η Κούβα να μην έγινε ποτέ γαλακτοπαραγωγός χώρα αλλά είμαι βέβαιος ότι ακόμη και στις πιο αντίξοες γι’ αυτόν τροπικές συνθήκες ο ταύρος του Φιντέλ έπραξε μέχρι τέλους και με αυταπάρνηση το επαναστατικό καθήκον του.