«Ένας δρόμος υψηλής ευημερίας και ανάπτυξης είναι εφικτός!»

Το 2017 – πριν 3 σχεδόν χρόνια- κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο The MIT Press  στις ΗΠΑ ένα βιβλίο – προϊόν συλλογικής προσπάθειας με σαφέστατα ελληνικό ενδιαφέρον. Τίτλος του βιβλίου, Beyond Austerity: Reforming the Greek Economy. Λίγους μήνες αργότερα, το βιβλίο κυκλοφορεί και στα ελληνικά από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Στο μπλε εξώφυλλο, ο τίτλος τραβάει αμέσως την προσοχή.

Πέρα από τη Λιτότητα. Και από κάτω, ο υπότιτλος: Για μια νέα δυναμική στην ελληνική οικονομία. Το εξώφυλλο που παραπέμπει στο απέραντο μπλε του Αρχιπελάγους και στο ταξίδι μιας ολόκληρης χώρας που αναζητά τον νέο προορισμό της συμπληρώνεται από τα ονόματα των επιμελητών του συλλογικού τόμου: Δημήτρης Βαγιανός, Νίκος Βέττας, Κώστας Μεγήρ, Χριστόφορος Πισσαρίδης. Οι «4» υπογράφουν και τον πρόλογο.

Διάβασα τον πρόλογο και συγκράτησα στη σκέψη μου τις τελευταίες γραμμές και το περιεχόμενο τους. Στις διαδηλώσεις της αντι-παγκοσμιοποίησης σε αρκετές πρωτεύουσες της Δύσης οι συμμετέχοντες – κυρίως μέλη οργανώσεων της άκρας Αριστεράς- φώναζαν το σύνθημα: Ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός!

Οι επιμελητές -όλοι τους εξέχοντα μέλη της διεθνούς ακαδημαϊκής κοινότητας- επιλέγουν να αντιπαραθέσουν ένα δικό τους σύνθημα: Ένας δρόμος υψηλής ευημερίας και ανάπτυξης είναι εφικτός!

Τα ονόματα των επιμελητών έπαιξαν δυνατά στα media με αφορμή την απόφαση της κυβέρνησης να συγκροτήσει μια Επιτροπή για την εκπόνηση του νέου Σχεδίου Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία. H Επιτροπή, όπως επισημάνθηκε από αρκετές πλευρές, «αποτελείται από οικονομολόγους που συνδυάζουν επιστημονική εξειδίκευση, διεθνή καταξίωση, γνώση της αγοράς και εμπειρία σε θέματα σχεδιασμού οικονομικής πολιτικής».

Πρόεδρος είναι ο Χριστόφορος Πισσαρίδης (καθηγητής του LSE και Πανεπιστημίου Κύπρου, Βραβείο Nobel Οικονομικών 2010) και αναπληρωτής του ο Νίκος Βέττας (γενικός διευθυντής ΙΟΒΕ, καθηγητής ΟΠΑ). Λοιπά μέλη της με συντονιστικό ρόλο είναι οι Δημήτρης Βαγιανός (καθηγητής στο LSE) και Κωσταντίνος Μεγήρ (καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Yale).

Από τον πρόλογο στον συλλογικό τόμο του 2017 συγκρατώ ένα χρήσιμο απόσπασμα: «(…) η μετουσίωση των απαραίτητων μεταρρυθμιστικών τομών σε ένα συνεκτικό πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής απαιτεί κατάλληλη προτεραιοποίηση, εξειδίκευση και αμοιβαία διασύνδεση.

H επιτυχής εφαρμογή στην πράξη πολλών δομικών μεταρρυθμίσεων διευκολύνεται επίσης ιδιαίτερα όταν το μακροοικονομικό και το επενδυτικό περιβάλλον σταδιακά βελτιώνονται. Αιτία είναι ότι τότε δημιουργείται ο απαραίτητος χώρος ώστε να λειτουργήσουν τα οικονομικά κίνητρα, για τις κοινωνικές ομάδες και τις επιχειρήσεις που επηρεάζονται, και να εκδηλωθεί μια νέα δυναμική για επενδύσεις.

O σχετικός κίνδυνος είναι, βέβαια, ότι χωρίς σταθερή πολιτική καθοδήγηση και κοινωνική συναίνεση μια βραχυχρόνια αύξηση των εισοδημάτων μπορεί να παρερμηνευθεί ως έλλειψη ανάγκης για τομές στη δομή της οικονομίας και λόγος για εφησυχασμό.

Σε κάθε περίπτωση, η μακροοικονομική πολιτική, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, είναι σημαντικό να διαμορφώνεται σε συσχέτιση και με τις μεταρρυθμίσεις, την εφαρμογή των οποίων ενδέχεται να επηρεάζει».

Η στενή διασύνδεση των μεταρρυθμίσεων κάτω από σταθερή πολιτική καθοδήγηση με την αναπτυξιακή προοπτική αποτελεί το σημείο κλειδί για την επιτυχία οποιουδήποτε προγράμματος στην οικονομία. Μια επισήμανση που φαίνεται να αποτελεί κοινό τόπο ανάμεσα στους οικονομολόγους, στους επιχειρηματίες και τους μάνατζερς αλλά και στα πολιτικά στελέχη που παίζουν ρόλο στη διαμόρφωση και την εφαρμογή δημόσιων αναπτυξιακών πολιτικών.

Υ.Γ: Όποιοι έχουν χρόνο και διάθεση ο πρόλογος είναι εδώ: http://legacy.cup.gr/Files/files/PEK_LITOTHTA-5.pdf