Προσφυγικό: Εμμένει στην σκληρή και αμφιλεγόμενη πολιτική της η κυβέρνηση παρά τις διεθνείς εκκλήσεις

Δεν κάνει βήμα πίσω στην πολιτική που ακολουθεί για τη διαχείριση του προσφυγικού η κυβέρνηση, βγάζοντας στον δρόμο χιλιάδες πρόσφυγες παρά τις διεθνείς ανησυχίες για την παύση παροχών στους πρόσφυγες.

Η κυβέρνηση επιλέγει να υιοθετεί λαϊκίστικες πολιτικές πως ανοίγοντας την πόρτα σε επιτήδειους για την εκμετάλλευση τούς και στη έκρηξη της μαύρης εργασίας, καθώς δεν κατάφερε να τους προστατεύσει και να προετοιμάσει την ομαλή ένταξη και ενσωμάτωσή τους στην κοινωνία.

Όπως άλλωστε ανέφερε και, κυνικά, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, «αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να δώσουμε περισσότερη προτεραιότητα στους πρόσφυγες απ’ ό,τι δίνουμε στους Έλληνες πολίτες. Αυτό είναι μία επιλογή» τονίζοντας μάλιστα πως είναι «συνειδητή».

Κραυγή αγωνίας από την Ύπατη Αρμοστεία

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) εκφράζει τη βαθιά ανησυχία της για την απόφαση της κυβέρνησης, που ξεκίνησε να υλοποιείται από χθες, 1η Ιουνίου, να αποχωρήσουν από το σύστημα υποδοχής περίπου 9.000 αναγνωρισμένοι πρόσφυγες. Τους επόμενους μήνες, ακόμα 11.000 πρόσφυγες θα πρέπει να μεταβούν από τη βοήθεια που λαμβάνουν ως αιτούντες άσυλο στο γενικό σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, μόλις αναγνωριστούν ως πρόσφυγες από τις ελληνικές αρχές ασύλου.

Με βάση τη νέα νομοθεσία, η οποία υιοθετήθηκε τον Μάρτιο του 2020, η περίοδος χάριτος για τους αναγνωρισμένους πρόσφυγες μειώνεται από τους έξι μήνες στις 30 ημέρες προκειμένου να μεταβούν από την παροχή οργανωμένης στέγασης και βασικής υποστήριξης στην ανεξάρτητη διαβίωση.

Είναι κατανοητός ο στόχος να διατεθούν περισσότεροι πόροι και θέσεις για τους αιτούντες άσυλο, καθώς το σύστημα υποδοχής της χώρας αντιμετωπίζει έλλειψη σε θέσεις στέγασης. Οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες πρέπει να αποδεσμεύσουν θέσεις στέγασης που είναι ιδιαίτερα αναγκαίες για τους αιτούντες άσυλο που περιμένουν σε συνωστισμένες δομές υποδοχής στα νησιά του Αιγαίου. Πάνω από 31.000 γυναίκες, άνδρες και παιδιά ζουν σε πέντε κέντρα υποδοχής στα νησιά με χωρητικότητα για λιγότερους από 6.000 ανθρώπους.

Ωστόσο, η Υ.Α. έχει εκφράσει επανειλημμένα την ανησυχία της για την πρόωρη παύση της παροχής βοήθειας σε πολλούς αναγνωρισμένους πρόσφυγες, προτού να έχουν αποτελεσματική πρόσβαση στην αγορά εργασίας και σε προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας, όπως προβλέπεται από την ελληνική νομοθεσία. Επίσης, η Υ.Α. έχει απευθύνει εκκλήσεις στην Ελλάδα να αυξήσει την εθνική ικανότητα υποδοχής σε δομές, διαμερίσματα, ξενοδοχεία αλλά και μέσω της παροχής μετρητών για την εξεύρεση στέγης.

Χωρίς δίχτυ ασφαλείας

Το να αναγκάζονται οι άνθρωποι να αποχωρήσουν από τη στέγασή τους χωρίς να υπάρχει ένα δίχτυ ασφαλείας, ούτε μέτρα για να εξασφαλιστεί η αυτάρκειά τους μπορεί να οδηγήσει πολλούς στη φτώχεια και την αστεγία. Οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες που πλήττονται άμεσα δεν έχουν ένα σταθερό εισόδημα, υπάρχουν πολλές οικογένειες με παιδιά σε σχολική ηλικία, μονογονεϊκές οικογένειες, επιζήσαντες και επιζήσασες βίας καθώς και άλλες περιπτώσεις ανθρώπων με ιδιαίτερες ανάγκες. Η συνεχιζόμενη πανδημία του COVID-19 και τα μέτρα για τη μείωση της εξάπλωσής της έχουν δημιουργήσει επιπλέον προκλήσεις, περιορίζοντας τη δυνατότητα των ανθρώπων να μετακινηθούν και να βρουν εργασία ή στέγη.

Το να μετατίθεται ένα πρόβλημα από τα νησιά στην ενδοχώρα δεν είναι λύση. H Ύπατη Αρμοστεία έχει απευθύνει έκκληση στις αρχές για την εφαρμογή μιας σταδιακής προσέγγισης και να δοθεί μεγαλύτερο περιθώριο για την παράταση της βοήθειας σε ευάλωτους ανθρώπους που δεν μπορούν να αποχωρήσουν σε αυτό το στάδιο.

Η ένταξη των προσφύγων είναι μια διαδικασία που απαιτεί ειλικρινείς προσπάθειες από τους πρόσφυγες προκειμένου να γίνουν αυτάρκεις και να συνεισφέρουν στην κοινωνία υποδοχής τους. Ταυτόχρονα, είναι κρίσιμης σημασίας η αποτελεσματική πρόσβαση στα εθνικά συστήματα και προγράμματα ένταξης που παρέχουν μαθήματα γλώσσας, επαγγελματική κατάρτιση και πρόσβαση σε επ’ αμοιβή εργασία.

Τα εμπόδια

Οι πρόσφυγες είναι επιλέξιμοι για πολλά εθνικά προγράμματα, όπως το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα ή το Επίδομα Στέγασης καθώς και άλλες παροχές προς τους πλέον ευάλωτους. Στην πράξη, ωστόσο, οι πρόσφυγες αντιμετωπίζουν εμπόδια στο να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτή τη στήριξη. Η Ύπατη Αρμοστεία έχει προτείνει συγκεκριμένα μέτρα στις ελληνικές αρχές και συνεργάζεται με την κυβέρνηση για να προωθήσει την αποτελεσματική ένταξη των αναγνωρισμένων προσφύγων.

Μεταξύ των ανθρώπων που προβλέπεται να αποχωρήσουν από τη στέγασή τους αυτή τη στιγμή είναι 4.000 πρόσφυγες που διαμένουν στο πρόγραμμα στέγασης ESTIA, το οποίο διαχειρίζεται η Υ.Α. με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι κανόνες και τα κριτήρια επιλεξιμότητας του προγράμματος καθορίζονται από την ελληνική κυβέρνηση. Η Ύπατη Αρμοστεία υλοποιεί το πρόγραμμα ESTIA σε όλη την Ελλάδα σε συνεργασία με δήμους και ΜΚΟ, ενώ έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες από κοινού για να ενισχυθεί η ένταξη και να ενδυναμωθούν οι πρόσφυγες προκειμένου να συμμετέχουν στην κοινωνική ζωή των κοινοτήτων υποδοχής τους. Το πρόγραμμα ESTIA παρέχει ασφαλή και αξιοπρεπή στέγαση σε διαμερίσματα σε 22.700 ευάλωτους αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες.

Το πρόγραμμα HELIOS

Η Ύπατη Αρμοστεία καλωσορίζει το πρόγραμμα ένταξης HELIOS, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και υλοποιείται από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ), σε συντονισμό με τις ελληνικές αρχές. Το πρόγραμμα HELIOS μπορεί να γεφυρώσει σημαντικά κενά αλλά χρειάζεται ευελιξία για να καλυφθεί ένας μεγάλος αριθμός προσφύγων που αποχωρούν τώρα από τις δομές στέγασής τους.

Παραμένουμε στη διάθεση των ελληνικών αρχών για να συνεχίσουμε τη στήριξή μας προκειμένου να βρεθούν λύσεις και να αντιμετωπιστεί η περίπλοκη αυτή κατάσταση, διασφαλίζοντας ότι οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες λαμβάνουν επαρκή στήριξη στη συνεχιζόμενη μετάβασή τους προς την αυτονόμηση.

Στόχος να κλείσουν 60 δομές της ηπειρωτικής χώρας

Στη συνολική στρατηγική για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος, με βασικές προτεραιότητες τη φύλαξη των θαλάσσιων και χερσαίων συνόρων, τη μείωση των ροών, την αποσυμφόρηση των νησιών, τον διαχωρισμό αιτούντων άσυλο από τους οικονομικούς μετανάστες, καθώς και τη σημαντική μείωση του αριθμού των δομών φιλοξενίας στην ηπειρωτική Ελλάδα, αναφέρθηκε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης.

Μιλώντας στον «ΣΚΑΪ 100,3» για τη διαχείριση του μεταναστευτικού, ο κ. Μηταράκης επισήμανε ότι «στρατηγική μας προτεραιότητα είναι ο γρήγορος διαχωρισμός αυτών που δικαιούνται προσφυγικού προφίλ από τους παράνομα εισελθόντες οικονομικούς μετανάστες, ήδη στο τελευταίο τρίμηνο τριπλασιάσαμε τις αποφάσεις ασύλου και θα επιδώσουμε 40.000 αποφάσεις τις επόμενες εβδομάδες». Όπως τόνισε ο υπουργός, από το σύνολο των 92 δομών που υπάρχουν στην ενδοχώρα, στόχος μας είναι να κλείσουμε τουλάχιστον 60 δομές της ηπειρωτικής Ελλάδος μέχρι τέλος του έτους».

Ο κ. Μηταράκης παρουσίασε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν βγει με άσυλο 60.000 άτομα. Από τα 60.000 άτομα αυτά, τα 58.500 έχουν μόνα τους εγκατασταθεί, έχουν βρει δουλειά, έχουν αποκτήσει τη δυνατότητα να συντηρούν τον εαυτό τους. Τα υπόλοιπα 1.500 άτομα βρίσκονται ακόμα σε ένα μεταβατικό πρόγραμμα ενίσχυσης ενοικίου που υπάρχει, το πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ, πρόγραμμα στο οποίο έχουν πρόσβαση αυτή τη στιγμή οι 11.000 που βγαίνουν από τις δομές. Πρόγραμμα που περιλαμβάνει επιδότηση ενοικίου και εκμάθηση Ελληνικών» είπε.

Απαντώντας σε ερώτηση για την αισθητή μείωση των μεταναστευτικών ροών τους τελευταίους μήνες, ο κ. Μηταράκης σημείωσε πως «χάρη στη διαρκή παρουσία του Πολεμικού Ναυτικού και του Λιμενικού, οι βάρκες που ξεκινούν από την Τουρκία, τελικά γυρίζουν και δεν προσπαθούνε να περάσουν τη μέση γραμμή». Αποτέλεσμα, όπως ανέφερε, είναι, «ειδικά μετά τα έκτακτα μέτρα του ΚΥΣΕΑ, να έχουμε περιορίσει πάνω από 90% τις ροές στη χώρα μας και πλέον να είναι η εξαίρεση η άφιξη μιας βάρκας, παρά ο καθημερινός κανόνας όπως είχαμε ζήσει τα τελευταία πολλά χρόνια».

Στο πόδι οι κάτοικοι του Ωραιόκαστρου

Στο ενδεχόμενο δημιουργίας δομής φιλοξενίας για ασυνόδευτα προσφυγόπουλα αντιδρούν οι κάτοικοι του Ωραιόκαστρου.

Τη συγκεκριμένη δομή προγραμματίζει να λειτουργήσει μη κυβερνητική οργάνωση που ανήκει στην Εκκλησία (όχι στην Μητρόπολη Νεαπόλεως – Σταυρουπόλεως, όπου υπάγεται το Ωραιόκαστρο) σε ακίνητο που έχει μισθώσει από ιδιώτη επί της οδού Παύλου Μελά στο Παλαιόκαστρο.

Σύμφωνα με πληροφορίες του GRTimes.gr, η δομή θα είναι περιορισμένης χωρητικότητας (30 έως 40 παιδιών), ενώ θα φιλοξενήσει προσφυγόπουλα ηλικίας 8 έως 12 ετών.

Ωστόσο, το ενδεχόμενο έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση των κατοίκων του οικισμού, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η λειτουργία του κέντρου θα υποβαθμίσει την περιοχή.

Σε επιστολή τους οι κάτοικοι, τονίζουν μάλιστα ότι τίθεται… ζήτημα προσωπικής ασφάλειας των περιοίκων και των περιουσιών τους, αναφέροντας ότι είναι καταγεγραμμένα πολλά επεισόδια κλοπών, βιασμών, σωματικών βλαβών και άλλων αξιόποινων πράξεων σε δομές φιλοξενίας προσφύγων και μάλιστα μεταξύ και ανηλίκων, όπως μεταδίδει το grtimes.

Εστία… μόλυνσης

Οι κάτοικοι αναφέρουν επίσης ότι θα δημιουργηθεί εστία μόλυνσης σε μία πυκνοκατοικημένη περιοχή και σε απόσταση μόλις λίγων μέτρων από κατοικίες, καταστήματα, σχολεία και από το παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής.

Τέλος, υποστηρίζουν ότι οι συνθήκες που προαναφέρουν ότι θα διαμορφωθούν με τη λειτουργία της δομής θα υποβαθμίσουν την περιοχή και συνεπακόλουθα θα οδηγήσουν σε μείωση της αξίας των ακινήτων τους.

Οι κάτοικοι που δηλώνουν ότι δεν υποκινούνται από κανένα προσωπικό ή πολιτικό συμφέρον, ζητούν από τους αποδέκτες της επιστολής να επιληφθούν του θέματος και να συμβάλει από τη θέση του ώστε να αποτραπεί η υλοποίηση του κέντρου στον συγκεκριμένο χώρο, αλλιώς, όπως τονίζουν, θα προχωρήσουν οι ίδιοι σε κάθε νόμιμη ενέργεια, ακόμα και προσφεύγοντας στη Δικαιοσύνη.

Να σημειωθεί, πάντως, ότι ανάλογη δομή στα όρια του δήμου Ωραιοκάστρου, χωρητικότητας 30 παιδιών, λειτουργεί από το 2009 η ΜΚΟ Άρσις, χωρίς να έχει σημειωθεί το παραμικρό πρόβλημα.

Μηνυτήρια αναφορά για βίαιες, παράνομες επαναπροωθήσεις

Ακόμα μια μηνυτήρια αναφορά κατέθεσε το Παρατηρητηρίου Ρατσιστικών Εγκλημάτων στο Τμήμα Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας ΓΑΔΘ αναφορικά με την έκθεση της διεθνούς οργάνωσής Border Violence Monitoring Network με μέλη στην Ελλάδα τις οργανώσεις Mobile Info Team και Wave Thessaloniki, η οποία αφορά τεκμηριωμένες καταγγελίες συνεχόμενων και παράνομων συλλογικών επαναπροωθήσεων μεταναστών και προσφύγων, οι οποίες καταστρατηγούν τόσο το άρθρο 5 παρ. 2 του Συντάγματος όσο και τη διεθνή νομοθεσία γύρω από την υποχρέωση των κρατών να εξετάζουν τα αιτήματα ασύλου.

Οι συγκεκριμένες καταγγελίες, που συνοδέυονται και από φωτογραφικό υλικό, αφορούν βία, ταπεινωτική μεταχείριση ως και βασανιστήρια, κλοπές προσωπικών αντικειμένων και την παράνομη επαναπροώθηση τουλάχιστον 194 μετανάστών/προσφύγων από το προσφυγικό camp στα Διαβατά και από το προαναχωρησιακό κέντρο στο Παρανέστι Δράμας και έλαβαν χώρα από τις 30 Μαρτίου ως τις 28 Απριλίου 2020. Η αναφερόμενη πρακτική είναι φυσικά παράνομη, όχι μόνο γενικότερα, αλλά και κατα την περίοδο του Μαρτίου του 2020 όπου η χώρα μας “ανέστειλε” το δικαίωμα των μεταναστών στο να καταθέσουν αίτημα ασύλου, χωρίς να της παρέχεται ωστόσο καμία τέτοια δυνατότητα στα πλαίσια της διεθνούς νομοθεσίας.