Η δύναμη του cash rebate – Πώς θα αναπτυχθεί η οπτικοακουστική βιομηχανία

Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει με σχετική άνεση πως το ΕΚΟΜΕ – το Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας, όπως είναι ο πλήρης τίτλος του – είναι κάτι σαν τη Finos Film της δεκαετίας του ’60, τον Γιώργο Παπαλιό του λεγόμενου Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου στις αρχές της δεκαετίας του ’70 – ο παραγωγός ταινιών του Θόδωρου Αγγελόπουλου – αλλά και το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου μετά το ’80. Και όμως, το ΕΚΟΜΕ δεν είναι «κάτι σαν…» αφού δεν είναι ένας κλασικός χρηματοδότης.

Οπως επισημαίνει ο Διονύσης Σαμιώτης – ο παραγωγός της ταινίας «Ευτυχία» που έσπασε τα ταμεία τη φετινή σεζόν και ξεκινά μια νέα διαδρομή μετά την καραντίνα – «το ΕΚΟΜΕ, κυρίως λόγω του cash rebate, εξελίσσεται στον βασικό πυλώνα της Ελληνικής Οπτικοακουστικής Βιομηχανίας, αφού αποτελεί το βασικότερο κίνητρο προσέλκυσης ιδιωτικών κεφαλαίων». Αλλά, τι είναι το cash rebate; Ενα επενδυτικό κίνητρο που σύμφωνα με όλα τα δεδομένα των τελευταίων χρόνων φαίνεται πως λειτουργεί προσελκύοντας επενδυτές και κεφάλαια από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Σε απλά ελληνικά, το cash rebate δεν είναι τίποτα παραπάνω από «επιστροφή χρημάτων» στον παραγωγό.

Κίνητρα για ενίσχυση των οπτικοακουστικών έργων

Στο site του ΕΚΟΜΕ διαβάζω σχετικά: «Αρχικά η επιδότηση ανερχόταν στο 25% των επιλέξιμων δαπανών που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα, για κάθε δικαιούχο. Από τον Σεπτέμβριο του 2018, χάρη στην τροποποίηση του νόμου, το ποσοστό επιδότησης αυξήθηκε στο 35%. Η νέα νομοθεσία παρέχει ένα πιο ευέλικτο πλαίσιο για τις τηλεοπτικές σειρές (με κατώτερο όριο τα €30.000 ανά επεισόδιο) και ένα νέο σημείο εκκίνησης για τα ψηφιακά παιχνίδια (€60.000) ενώ η χρηματοδότηση πραγματοποιείται χωρίς πλαφόν. Επιπλέον, το Επενδυτικό Κίνητρο μπορεί να λειτουργήσει ως εγγύηση για τους παραγωγούς προκειμένου να δανειοδοτηθούν μέσω των ελληνικών τραπεζών».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Επενδύοντας στην οπτικοακουστική παραγωγή

Την Πέμπτη 28 Μαΐου 2020 παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο από τον υπουργό Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη το σχέδιο νόμου του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης «Επιτάχυνση και απλούστευση της ενίσχυσης οπτικοακουστικών έργων, ενίσχυση της Ψηφιακής Διακυβέρνησης και άλλες διατάξεις». Με το σχέδιο νόμου δίνονται επιπλέον κίνητρα για την ενίσχυση του τομέα οπτικοακουστικών έργων, όπως η αύξηση του cash rebate από 35% σε 40% επί των επιλέξιμων δαπανών της παραγωγής, καθώς και η διεύρυνση των δικαιούχων ενίσχυσης. Επιπλέον, η διαδικασία ελέγχου για το cash rebate συντομεύεται χρονικά σε πολύ σημαντικό βαθμό.

Με άλλα λόγια, με την τελευταία νομοθετική πρωτοβουλία το επενδυτικό κίνητρο του ΕΚΟΜΕ ενισχύεται έτι περαιτέρω. Και αυτή η επιλογή κάθε άλλο παρά τυχαία είναι καθώς αποτελούσε εξαρχής μια προτεραιότητα στην ατζέντα του Κυριάκου Πιερρακάκη και της ομάδας των συνεργατών του.

Το ενισχυμένο ποσοστό του ελληνικού cash rebate – που γίνεται απολύτως ανταγωνιστικό στον χώρο της διεθνούς οπτικοακουστικής βιομηχανίας – έρχεται να συνδυαστεί αρμονικά με την παρουσία του ίδιου του ΕΚΟΜΕ που μέσα από τις δραστηριότητές του διαμορφώνει για πρώτη φορά τoυς όρους και τις προϋποθέσεις για την ανάδυση μιας οργανωμένης αγοράς οπτικοακουστικών έργων στη χώρα μας – από τις τηλεοπτικές σειρές και τις ταινίες μέχρι τα videogames – με μετρήσιμη συμβολή στην ανάπτυξη.

Βελτίωση υποδομών για την προσέλκυση ξένων παραγωγών

Αλλά, ας επιστρέψουμε τη σκυτάλη του λόγου στον παραγωγό Διονύση Σαμιώτη: «Το ΕΚΟΜΕ είναι κατά τη γνώμη μου η σημαντικότερη θεσμική παρέμβαση των τελευταίων δεκαετιών, στον τομέα της οπτικοακουστικής παραγωγής, χαίρομαι ιδιαίτερα που ακούω για βελτιωτικές ρυθμίσεις, όπως απλοποίηση των διαδικασιών, αύξηση του ποσοστού επιστροφής και ενεργοποίηση του Ταμείου Εγγυοδοσίας, για τη χρηματοδότησή του.

Πολλές ελληνικές ταινίες, αλλά και σειρές, δεν θα πραγματοποιούνταν χωρίς το συγκεκριμένο κίνητρο ή θα γίνονταν με πολύ χαμηλότερα budgets, κάτι που θα είχε ως συνέπεια σημαντικές εκπτώσεις στην ποιότητα και την εμπορικότητα των παραγωγών, αλλά και παραφωνίες στις εργασιακές σχέσεις.

Οσον αφορά την προσέλκυση ξένων παραγωγών, αυτό είναι κάτι που έχει μεν ξεκινήσει με πιο αργούς ρυθμούς, αλλά θα αυξηθεί όσο βελτιώνονται οι υποδομές και η ανάπτυξη δεξιοτήτων. Σε αυτή τη βελτίωση συμβάλλουν οι τοπικές παραγωγές, που είναι επίσης σημαντικές και για τη μελλοντική συντήρηση των υποδομών και τη διεύρυνση της εποχικότητας της απασχόλησης. Υποδομές σημαίνει σύγχρονο εξοπλισμό, logistics, know how και Studios, τα οποία όμως έχουν και πολλές δυσκολίες και ιδιαιτερότητες, που προκύπτουν από τον ανταγωνισμό γειτονικών χωρών, γι’ αυτό και οι υπέροχοι φυσικοί μας χώροι είναι, για την ώρα, το μεγάλο μας πλεονέκτημα.

Ασφαλώς και χρειάζονται και άλλα θεσμικά εργαλεία για την ανάπτυξη του οπτικοακουστικού χώρου και έχω επανειλημμένα μιλήσει για την ανάγκη ενός Εθνικού Σχεδίου. Να αναφέρω ενδεικτικά, την ανάγκη ενός κεντρικού ψηφιακού portal, για την προβολή του ελληνικού περιεχομένου, τη ριζική αναδιάρθρωση του ΕΚΚ στα πρότυπα του γαλλικού CNC, τη σύσταση κεντρικού Film Office, αλλά και Τοπικών Ταμείων προσέλκυσης παραγωγών, την ανάγκη προσαρμογής των προγραμμάτων σπουδών και σεμιναρίων βελτίωσης δεξιοτήτων, με προσαρμογή στη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, τη θεσμοθέτηση Ταμείου Αντασφάλισης, για την κάλυψη κινδύνων από την πανδημία, κ.λπ.».

Στάθηκε δίπλα στους παραγωγούς και τις παραγωγές

Από την πλευρά των στελεχών του ΕΚΟΜΕ με κάθε ευκαιρία επισημαίνεται ότι η δράση του Κέντρου «δεν περιορίζεται μόνο στα μέτρα ενίσχυσης του cash rebate και λειτουργίας του tax relief». Ιδιαίτερα, την περίοδο της καραντίνας όπου το ΕΚΟΜΕ στάθηκε δίπλα στους παραγωγούς και τις παραγωγές.

«Ο κορωνοϊός προκάλεσε μεγάλη καθίζηση στην παραγωγή το τελευταίο τρίμηνο και εμείς στηρίξαμε τον κλάδο έμπρακτα. Κρατήσαμε το ΕΚΟΜΕ ανοιχτό και πλήρως λειτουργικό ειδικά στο θέμα λειτουργίας του cash rebate και των επιτροπών του (υποδοχή αιτήσεων, εκκαθάριση έργων προς πληρωμή, επίσπευση διαδικασιών πληρωμών έργων κ.λπ.).

Συνεχίσαμε να δεχόμαστε έργα που έχουν ολοκληρώσει γυρίσματα για να μπουν στη διαδικασία του ελέγχου, ώστε να μην καθυστερήσει η διαδικασία πληρωμών τους και κρατάμε ανοιχτή επικοινωνία με τις εταιρείες παραγωγής για να αντιμετωπίζουμε τα πρακτικά προβλήματα που μπορεί να έχει δημιουργήσει το lockdown στην ολοκλήρωση των έργων τους. Επίσης, από την αρχή των μέτρων, ενημερώσαμε όλους τους συνεργάτες και θεσμικούς μας εταίρους στην Ελλάδα και το εξωτερικό ότι το χρηματοδοτικό κίνητρο λειτουργεί κανονικά (Μάρτιος – Απρίλιος – Μάιος) και βγάλαμε και σχετική ανακοίνωση για το θέμα (https://www.ekome.media/el/nea-gia-to-ekome/anakoinosi-apo-to-ekome/).

Συνεργαστήκαμε με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και τις επαγγελματικές ενώσεις αλλά και το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης με το υπουργείο Πολιτισμού για να προτείνουμε λύσεις για την επανέναρξη των γυρισμάτων. Συνεργαζόμαστε με την PACT και άλλες επαγγελματικές ενώσεις για τη δημιουργία ειδικού προγράμματος κατάρτισης και εκπαίδευσης επαγγελματιών. Μιλάμε με τις ενώσεις των Animators/Game Developers στην Ελλάδα για να στηρίξουμε τις δράσεις τους και να ενισχύσουμε την παρουσία τους στο εξωτερικό. Δεν χάσαμε ούτε μία μέρα από την υλοποίηση των δύο μεγάλων μας έργων: σύσταση και υλοποίηση του Εθνικού Δικτύου Film Offices και του Εθνικού Αποθετηρίου Οπτικοακουστικών Αρχείων. Ειδικά το θέμα των Film Offices το έχουμε πολύ ψηλά στην ατζέντα μας, γιατί η λειτουργία τους είναι κομβική για την ανάπτυξη της τοπικής αγοράς σε επίπεδο Περιφέρειας και Δήμων μέσα από το άνοιγμα των παραγωγών και τη διευκόλυνση των γυρισμάτων».

Πομποί δημιουργικών ιδεών, συνεργειών, αλλαγών, προοπτικών

Με λίγα λόγια, το ΕΚΟΜΕ κράτησε τη φλόγα αναμένη Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Κέντρου Πάνος Κουάνης προδιαγράφει το πλαίσιο για την επόμενη μέρα: «Καθώς αίρονται τα περιοριστικά μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας στη χώρα μας, θα πρέπει να προνοήσουμε ώστε να έχουν δημιουργηθεί όλες οι αναγκαίες προϋποθέσεις για την ανάκαμψη του οπτικοακουστικού κλάδου στην Ελλάδα, με τη δημιουργία ενός πιο ανταγωνιστικού και σύγχρονου μοντέλου λειτουργίας, εναρμονισμένου με τα διεθνή πρότυπα.

Το επόμενο διάστημα αναμένεται η συνέχιση των πρωτοβουλιών και των δράσεων του ΕΚΟΜΕ που στοχεύουν στην περαιτέρω ενίσχυση του κλάδου αλλά και στην ανάκαμψη της παραγωγής, ειδικότερα μέσω της προσέλκυσης ξένων παραγωγών στην Ελλάδα.

Στο ΕΚΟΜΕ, εργαζόμαστε όλοι προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς αντιμετωπίζουμε το ευρύτερο οπτικοακουστικό οικοσύστημα, ως ένα ενιαίο και ανοιχτό περιβάλλον όπου συναντιούνται όλες οι δημιουργικές και παραγωγικές δυνάμεις του οπτικοακουστικού κλάδου (κινηματογράφος, τηλεόραση, μυθοπλασία, ντοκιμαντέρ, κινούμενο σχέδιο, ψηφιακό παιχνίδι).

Κεντρικός μας στόχος είναι να δημιουργήσουμε όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις ώστε ο οπτικοακουστικός κλάδος να είναι ένας από τους κεντρικούς πυλώνες οικονομικής ανάπτυξης της χώρας, με την εισροή κεφαλαίων και την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων, την ενίσχυση της εγχώριας επιχειρηματικότητας και απασχόλησης.

Τώρα, περισσότερο από ποτέ, είναι αναγκαίο να γίνουμε πομποί δημιουργικών ιδεών, συνεργειών, αλλαγών, προοπτικών, με στόχο να αναδείξουμε την Ελλάδα ως τον ομορφότερο και ασφαλέστερο προορισμό στην Ευρώπη για την υλοποίηση μιας οπτικοακουστικής παραγωγής!».

Κυριάκος Πιερρακάκης

Υψηλότερο κίνητρο, απλούστερη διαδικασία

«Η βιομηχανία των οπτικοακουστικών μέσων είναι ένα φυσικό πλεονέκτημα για τη χώρα μας το οποίο αργήσαμε να εκμεταλλευτούμε στον βαθμό που θα έπρεπε. Η χώρα μπορεί και πρέπει να προσελκύσει επενδύσεις οι οποίες θα μεταφραστούν σε χιλιάδες θέσεις εργασίας. Και για να το πετύχουμε – χτίζοντας πάνω σε όσα έχουν ήδη επιτευχθεί – πρέπει να κινηθούμε σε δυο άξονες: υψηλότερο κίνητρο, απλούστερη διαδικασία. Ετσι, στο σχέδιο νόμου που θα έρθει προς ψήφιση το αμέσως επόμενο διάστημα αυξάνουμε το cash rebate στο 40% των επιλέξιμων δαπανών και μειώνουμε τη γραφειοκρατία του ΕΚΟΜΕ».

Ο Κυριάκος Πιερρακάκης είναι υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης