Πρόδρομος Τσινικόρης: Ο πολιτισμός που παράγουμε είναι η ιστορία που γράφουμε ως κοινωνία

Η επιστροφή στην νέα κανονικότητα μετά τον κορωνοϊό έφερε μαζί της και διαφορετικές φωνές για την ενίσχυση των διαφορετικών τομέων που πλήγηκαν στη διάρκεια της καραντίνας.  Μία από αυτήν, για το κίνημα «Support the art workers». Καλλιτέχνες, άνθρωποι των τεχνών και των γραμμάτων, εργαζόμενοι στον χώρο του πολιτισμού αλλά κι απλοί φίλοι του συγκεκριμένου τομέα, ήρθαν κοντά, ζητώντας την προστασία των εγχώριων πολιτιστικών αγαθών. Με επίσημες ανακοινώσεις της συντονιστικής ομάδας και διαδικτυακές δράσεις, συμμετέχουν στον δημόσιο διάλογο για το μέλλον του πολιτισμού και διεκδικούν λύσεις για τα προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί χρόνια στον κλάδο.

«Τα Νέα» μίλησαν με τον Πρόδρομο Τσινικόρη, σκηνοθέτη και δραματουργό και μέλος της συντονιστικής ομάδας του κινήματος για τα ζητήματα που τους απασχολούν αλλά και για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι καλλιτέχνες στην μετα-κορωνοϊό εποχή.

Support art workers λοιπόν. Γιατί εν μέσω πανδημίας που όλοι οι κλάδοι της οικονομίας έχουν γονατίσει, οι καλλιτέχνες κάνουν κίνημα και ζητούν την υποστήριξη;

Οι χώροι πολιτιστικών εκδηλώσεων ήταν οι πρώτοι που γονάτισαν και ένιωσαν τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, όταν ήδη από τα τέλη Φεβρουαρίου και πριν από το επίσημο κλείσιμό τους στις 12 Μαρτίου έβλεπαν τα έσοδα τους να μειώνονται κατακόρυφα.  Ουσιαστικά ήταν οι πρώτες επιχειρήσεις που κλείσανε και προβλέπεται να είναι οι τελευταίες που θα ανοίξουν. Οπότε το κατά γενική ομολογία ελλιπές πρόγραμμα των 15 εκατομμυρίων, που ανακοίνωσε η κυβέρνηση στις αρχές Απριλίου, σε συνδυασμό με την απουσία του τομέα του πολιτισμού από την παρουσίαση του «Οδικού Χάρτη Εξόδου» στα τέλη του ίδιου μήνα είναι αυτά που ουσιαστικά πυροδότησαν τη γέννηση του κινήματος των #SupportArtWorkers. Η κρίση του covid-19 αποκάλυψε με τον πιο σκληρό τρόπο την επισφάλεια και τις χρόνιες παθογένειες στον χώρο του πολιτισμού, οπότε οι εργαζόμενοι του, αντιμέτωποι με πολλές ανησυχίες για την μελλοντική τους επιβίωση, αποφάσισαν να συσπειρωθούν για τη  διεκδίκηση μέτρων που θα διασφαλίσουν μακροπρόθεσμα μια αξιοπρεπή διαβίωση.

Κάποιοι λένε πως ο πολιτισμός σε τέτοιες εποχές αποτελεί πολυτέλεια. Εσύ τι νομίζεις;

Νομίζω πως θα έπρεπε να αποφεύγουμε τέτοιου τύπου συζητήσεις που θέτουν διχαστικά ψευδοδιλλήματα: «Τι είναι αναγκαίο και τι πολυτέλεια; Τι μπορεί να μείνει και τι μπορεί να φύγει;». Κατά την σχεδόν 45ήμερα καραντίνα δεν ξέρω κανέναν άνθρωπο που να μην πήρε έμπνευση, κουράγιο και δύναμη παρακολουθώντας μια ταινία, διαβάζοντας ένα βιβλίο, ακούγοντας μουσική. Μπορεί τα κέρδη που αποφέρει ο πολιτισμός, ως κλάδος της οικονομίας, όντως να μη συγκρίνονται με άλλους τομείς, αλλά η υπεραξία που δημιουργεί, σε σχέση με το πώς σκεφτόμαστε, πως συμπεριφερόμαστε και πως συνυπάρχουμε με τους άλλους, είναι ανεκτίμητη. Οπότε για μένα ο πολιτισμός που παράγουμε είναι η ιστορία που γράφουμε ως κοινωνία.

Τι δυσκολίες αντιμετωπίζουν οι καλλιτέχνες μετά τον κορωνοϊό;

Αν δεν υπάρξει στήριξη από την πολιτεία, οι περιορισμοί ως προς την προσέλευση του κοινού θα αναγκάσουν πολλούς πολιτιστικούς χώρους δυστυχώς να βάλουν λουκέτο. Δεν αναφέρομαι μόνο σε μικρούς, εναλλακτικούς, υπόγειους χώρους, αλλά και σε πχ. θέατρα των 100 – 150 θέσεων, τα οποία δε θα μπορέσουν να συνεχίσουν να λειτουργούν με μια πληρότητα της τάξης του 40%, σε συνδυασμό με αυξημένα έξοδα για απολυμάνσεις, αντισηπτικά κτλ.  Επιπλέον, δεν κινδυνεύουν μόνο οι καλλιτέχνες να χάσουν το αντικείμενο εργασίας τους, αλλά και όλοι οι εργαζόμενοι του μηχανισμού, από τεχνικούς και ταμίες μέχρι ταξιθέτες, συνεργεία καθαρισμού κτλ.  Ακόμα και δημοσιογράφοι του πολιτιστικού μπορεί να βρεθούν στην ανεργία από τη στιγμή που δεν θα έχουν κάτι για να γράψουν.

Τι χρειάζεται να γίνει για την επανεκκίνηση του κλάδου;

Αν επαληθευτούν οι προειδοποιήσεις των επιδημιολόγων για επανεμφάνιση του ιού το φετινό φθινόπωρο / χειμώνα η επανεκκίνηση του κλάδου θα καθυστερήσει. Για αυτό είναι επιτακτική ανάγκη να συζητηθούν τα αιτήματα που εξέφρασαν τα διάφορα σωματεία και η πρωτοβουλία των #SupportArtWorkers και να σχεδιαστεί από το Υπουργείο ένα μακροχρόνιο πρόγραμμα που θα αποτελέσει δίκτυ ασφαλείας για όλους τους εργαζόμενους που βρέθηκαν και θα βρεθούν σε δεινή οικονομική θέση.

Η κρατική βοήθεια μπορεί να είναι η λύση σε όλα τα (χρόνια) προβλήματα του χώρου;

Η εμπειρία μας έχει δείξει πως η απόλυτη απουσία κρατικής βοήθειας – στήριξης, όπως στην περίπτωση αναστολής των επιχορηγήσεων θεάτρου και χορού, από το 2011 μέχρι το 2017, απλώς διογκώνει τα προβλήματα του χώρου και οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερα φαινόμενα αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας. Άλλωστε η πανδημία ανέδειξε παγκόσμια για ακόμα μια φορά, ότι η αγορά δε ρυθμίζεται πάντα από μόνη της και πως η κρατική παρέμβαση είναι απολύτως αναγκαία τελικά σε όλους τους τομείς: και στον Πολιτισμό και στην Εκπαίδευση και στην Υγεία.