Κοροναϊός : Ξεκίνησε η πανδημία νωρίτερα από ό,τι νομίζουμε;

Τον χειμώνα που μας πέρασε, πολλοί ήταν αυτοί που αρρώστησαν με λοιμώξεις του αναπνευστικού και συμπτώματα που προσομοιάζουν με αυτά του κοροναϊού.

Αυτό έχει οδηγήσει πολύ κόσμο να θεωρεί πως ίσως νόσησε με κοροναϊό τον χειμώνα και άρα ο ιός βρίσκεται ανάμεσά μας πολύ νωρίτερα από ό,τι πιστεύεται.

Ο έμπειρος ιατρικός συντάκτης του BBC, Φέργκους Ουόλς, εξηγεί τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό.

Το χρονοδιάγραμμα

Υπενθυμίζεται καταρχάς ότι η Κίνα ανέφερε για πρώτη φορά πολλά κρούσματα στις 31 Δεκεμβρίου 2019, αλλά αργότερα παραδέχτηκε στον ΠΟΥ ότι κάποιοι από αυτούς τους ασθενείς είχαν συμπτώματα από τις 8 Δεκεμβρίου.

Σύμφωνα, όμως, με μη δημοσιευμένα κυβερνητικά στοιχεία τα οποία είχε δημοσιεύσει αποκλειστικά η South China Morning Post, το πρώτο κρούσμα στην Ουχάν ίσως είχε εντοπιστεί από τις 17 Νοεμβρίου.

Μέχρι στιγμής, δεν έχει βρεθεί ο «ασθενής μηδέν», ο πρώτος άνθρωπος που μολύνθηκε με τον νέο κοροναϊό.

Στη συνέχεια, μια έρευνα υποστήριξε ότι κοροναϊός ίσως ήδη είχε έρθει από τον Δεκέμβριο στην Ευρώπη. Συγκεκριμένα, ένα νοσοκομείο κοντά στο Παρίσι έκανε εξετάσεις ξανά σε παλιά δείγματα από ασθενή πνευμονίας, τα οποία βρέθηκαν θετικά με τον κοροναϊό.

Είναι εύλογο, λοιπόν, πολλοί να αμφισβητούν το επίσημο «χρονικό» των γεγονότων.

Ο Άντι Γκιλ, κιθαρίστας και συνιδρυτής της μπάντας Gang of Four, γύρισε από περιοδεία στην Κίνα στις 23 Νοεμβρίου 2019 και αρρώστησε τον Δεκέμβριο με συμπτώματα παρόμοια με αυτά του Covid-19. Πέθανε στο νοσοκομείο St Thomas την 1η Φεβρουαρίου. Οι γιατροί θεωρούσαν ότι ίσως είχε προσβληθεί από τον νέο κοροναϊό, αλλά οι ημερομηνίες δεν έβγαζαν νόημα.

Η σύζυγος του Άντι, Κάθριν Μάγιερ, ανακάλυψε ότι ο μανάτζερ της περιοδείας είχε επίσης αρρωστήσει με μόλυνση του αναπνευστικού. Και ο πατριός της Κάθριν απεβίωσε στις 22 Δεκεμβρίου.

Θα μπορούσαν να είχαν πεθάνει από κοροναϊό; Η απάντηση είναι ναι, σύμφωνα με τον καθηγητή Τομ Σόλομον, διευθυντή στο UK Emerging Infections Research Unit του πανεπιστημίου του Λίβερπουλ.

Ποιος κοροναϊός;

Πολλοί Βρετανοί αρρώστησαν βαριά τον χειμώνα που πέρασε με βήχα και απώλεια της όσφρησης και της γεύσης.

Βέβαια, θα μπορούσαν να είχαν νοσήσει από έναν άλλον κοροναϊό, τον OC43, ο οποίος έχει παρόμοια συμπτώματα με τον Covid-19 και προκαλεί επίσης λοίμωξη του αναπνευστικού.

Ο ΟC43 προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας, με συνεχείς επαναλοιμώξεις κατά τη διάρκεια της ζωής του ατόμου, όπως και άλλοι κοροναϊοί. Ο συγκεκριμένος κοροναϊός δεν παρακολουθείται επίσημα από τις υγειονομικές αρχές.

Οι έρευνες που έχουν γίνει

Την εβδομάδα της 23ης Μαρτίου, ανάμεσα σε δείγματα αίματος που έχει στην κατοχή του ο οργανισμός δημόσιας υγείας της Αγγλίας (Public Health England), το 1,5%  το 1,5% των δειγμάτων αυτών από το Λονδίνο είχαν αντισώματα στον Covid-19. Σημειώνεται ότι τα δείγματα αυτά προέρχονται και από εθελοντές ή δότες αίματος.

Καθώς χρειάζεται τουλάχιστον δύο εβδομάδες για να αναπτύξει αντισώματα ο ανθρώπινος οργανισμός, αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι που παρείχαν αυτά τα δείγματα είχαν νοσήσει στις αρχές Μαρτίου.

Πρόκειται για χρονική περίοδο μόλις μια εβδομάδα μετά τον εντοπισμό του πρώτου κρούσματος κοροναϊού στη Βρετανία. Οι δότες αίματος πρέπει να είναι υγιείς για τουλάχιστον δύο εβδομάδες, οπότε ίσως είχαν μολυνθεί με κοροναϊό ακόμα νωρίτερα και ήταν απλά ασυμπτωματικοί.

Δυστυχώς, δεν υπάρχουν σχέδια να ελεγχθούν οι δωρεές αίματος του Ιανουαρίου ή του Φεβρουαρίου, κάτι που θα έδειχνε περισσότερα στοιχεία για την κυκλοφορία του κοροναϊού στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Διαφωτιστική είναι και μια έρευνα που έγινε με ακτινογραφίες θώρακος για τον εντοπισμό καρκίνου του πνεύμονα. Στην έρευνα αυτή, συμμετείχαν 6.500 άτομα από το Λονδίνο, τα οποία έκαναν ακτινογραφία μεταξύ του Νοεμβρίου του 2019 και του Μαρτίου του 2020.

Οι ερευνητές σκοπεύουν να χρησιμοποιούν τα δεδομένα που έχουν στη διάθεσή τους για να δουν αν υπήρχαν σημάδια κοροναϊού στις ακτινογραφίες.

Τα υγιή πνευμόνια εμφανίζονται μαύρα στις ακτινογραφίες καθώς μέσα τους έχουν μόνο αέρα. Αντιθέτως, αν έχουν μολυνθεί με κοροναϊό, το χρώμα των πνευμόνων θολώνει.

Βέβαια, και άλλες ασθένειες του αναπνευστικού μπορούν να εμφανίζονται έτσι σε ακτινογραφίες οπότε θα είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κάποιος τον κοροναϊό από μία απλή γρίπη.

Επιπλέον, ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Νότινγχαμ έχουν αρχίσει να αναλύουν δείγματα από ασθενείς με πνευμονικά προβλήματα από τον Ιανουάριο.

Σύμφωνα με τον καθηγητή μοριακής βιολογίας, Τζόναθαν Μπελ: «Το νωρίτερο που μπορέσαμε να εντοπίσουμε τον ιό ήταν η Τρίτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου».

Γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πότε άρχισε η πανδημία του κοροναϊού

Πολλοί είναι οι ασθενείς που παραπονιούνται ότι είχαν κοροναϊό μεταξύ του Νοεμβρίου και του Ιανουαρίου, επειδή τα συμπτώματά τους προσομοίαζαν με αυτά του Covid-19. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται από τα εργαστηριακά δείγματα.

Αν ο κοροναϊός ήταν παρών στο Ηνωμένο Βασίλειο νωρίτερα από ό,τι νομίζεται, θα άλλαζε τις μέχρι στιγμής γνώσεις μας για την ταχύτητα που εξαπλώνεται η ασθένεια και για το πότε ήταν καλύτερο να επιβληθεί το lockdown.

Συνήθως οι επιδημίες αρχίζουν σε μικρή κλίμακα, αλλά χωρίς μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης μπορούν να διπλασιάζονται κάθε δύο με τρεις μέρες.

Αν υπολογιστεί λανθασμένα η αρχή μιας επιδημίας, τότε και οι υπολογισμοί για τον αριθμό των μολύνσεων θα είναι επίσης λανθασμένοι. Ακόμα πιο δύσκολο κάνει τον υπολογισμό το γεγονός ότι πολλοί φορείς του ιού ήταν ασυμπτωματικοί.

Οι χώρες που εφάρμοσαν αυστηρά περιοριστικά μέτρα και έκαναν μαζικά τεστ από νωρίς, βγήκαν από την καραντίνα με λιγότερους θανάτους από άλλες.

Με τα τεστ αντισωμάτων να γίνονται πιο ευρέως διαδεδομένα, ο κόσμος θα μπορεί να ελέγξει αν είχε μολυνθεί στο παρελθόν με τον κοροναϊό. Όμως, αυτά τα τεστ δεν θα μπορέσουν να πουν σε κάποιον πότε ακριβώς είχε μολυνθεί.