«Ενα τεστ θα προβλέπει ποιος θα νοσήσει βαριά» – Η σπουδαία ανακάλυψη του Κέιμπριτζ

ΛΟΝΔΙΝΟ. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ Γιάννη Ανδριτσόπουλο

Ενα πρωτοποριακό τεστ που, εάν κριθεί επιτυχημένο, θα αποτελέσει σημαντικό όπλο στη μάχη κατά του κορωνοϊού, αναπτύσσουν επιστήμονες του Κέιμπριτζ. Οπως εξηγεί, μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο Κρις Σμιθ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας του φημισμένου βρετανικού πανεπιστημίου, το τεστ θα προβλέπει ποιος θα νοσήσει βαριά εάν προσβληθεί από τον ιό και ποιος θα περάσει την ασθένεια ελαφρά ή χωρίς συμπτώματα. Οι επιστήμονες φιλοδοξούν να ανακαλύψουν τι είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους πιο ευάλωτους στον COVID-19. Σύμφωνα με τον διάσημο καθηγητή Ιολογίας του Κέιμπριτζ, όποιος κάνει το τεστ θα μαθαίνει εάν πρέπει να προφυλάσσεται περισσότερο όσο διαρκεί η πανδημία ή, αντίστοιχα, εάν δεν κινδυνεύει ιδιαίτερα, ακόμη και αν κατατάσσεται στις ομάδες «υψηλού κινδύνου».

Ποιος είναι ο στόχος του τεστ που αναπτύσσει η ομάδα σας;

Το εύρος της δριμύτητας των συμπτωμάτων του νέου κορωνοϊού είναι τεράστιο: άλλοι δεν εκδηλώνουν συμπτώματα καθόλου, μερικοί έχουν ασήμαντα συμπτώματα, κάποιοι νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση και άλλοι πεθαίνουν. Το πρόβλημα είναι ότι δεν ξέρουμε εκ των προτέρων τι από αυτά θα συμβεί στον καθένα. Ως εκ τούτου, ένας πολύ μεγάλος αριθμός ανθρώπων παίρνει πολλές προφυλάξεις χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο. Αντιστοίχως, κάποιοι δεν γνωρίζουν ότι διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο, με αποτέλεσμα να μην προφυλάσσονται. Θα ήταν πολύ χρήσιμο να μπορούσαμε να προβλέψουμε ποιος είναι πιθανό να νοσήσει σοβαρά προτού κολλήσει κορωνοϊό ή έστω στο πρώτο στάδιο της ασθένειας. Τότε, θα μπορούσαμε να παρέμβουμε, διασφαλίζοντας ότι το άτομο αυτό δεν θα μολυνθεί, ή θα ανακόπταμε την εξέλιξη της νόσου, αντί να περιμένουμε να αρρωστήσει βαριά για να προσπαθήσουμε να του σώσουμε τη ζωή, όπως συμβαίνει τώρα.

Πώς θα λειτουργεί το τεστ;

Εικάζουμε ότι υπάρχει ένας συγκεκριμένος τύπος ανθρώπων ή τρόπου ζωής ή γενετικών χαρακτηριστικών ή ένας συνδυασμός όλων αυτών που διαμορφώνει το πόσο κινδυνεύει κάποιος. Μια σειρά χημικών δεικτών που συνθέτουν αυτό το προφίλ ενδέχεται να αποτυπώνονται στο αίμα, τα ούρα, ακόμη και στην αναπνοή μας. Εάν μπορέσουμε να εντοπίσουμε αυτούς τους «βιοδείκτες» και να αποδείξουμε ότι προβλέπουν με ακρίβεια τη δριμύτητα της νόσου, θα έχουμε στα χέρια μας ένα δυνητικά πολύ ισχυρό τεστ που θα δείχνει εάν κάποιος διατρέχει υψηλό ή χαμηλό κίνδυνο.

Τι είναι το «μοριακό αποτύπωμα», στην ανάλυση του οποίου εστιάζεται η έρευνά σας;

Στο Κέιμπριτζ έχουμε μια πολύ μεγάλη δεξαμενή δειγμάτων από ασθενείς με κορωνοϊό. Θα στείλουμε δείγματα από πολλές εκατοντάδες ανθρώπους στο Πανεπιστήμιο Murdoch της Δυτικής Αυστραλίας με το οποίο συνεργαζόμαστε και θα τα αναλύσουμε για να διαπιστώσουμε εάν εμφανίζεται επαναλαμβανόμενα ένα σύνολο διάφορων χημικών ουσιών σε άτομα που παρουσιάζουν ήπια συμπτώματα και σε άτομα που νοσούν σοβαρά. Κατόπιν, θα μετρήσουμε τα επίπεδα αυτών των χιλιάδων χημικών ουσιών στο αίμα, στα ούρα και αλλού και θα τα συσχετίσουμε τόσο μεταξύ τους όσο και με τη δριμύτητα της νόσου. Αν το κάνουμε αυτό αρκετές φορές, θα καταφέρουμε να εστιάσουμε σε εκείνες τις χημικές ουσίες που έχουν προγνωστικές ιδιότητες και να δημιουργήσουμε ένα μοριακό αποτύπωμα που θα μας λέει πόσο κινδυνεύει κάποιος από τον κορωνοϊό.

Ποιοι θα μπορούν να κάνουν το τεστ;

Στο πρώτο στάδιο θα εξετάζουμε ασθενείς με κορωνοϊό, αλλά δεν αποκλείεται να επεκταθούμε και σε ανθρώπους που δεν έχουν νοσήσει. Ορισμένοι θεωρούνται άτομα υψηλού κινδύνου επειδή είναι 70 ή 80 ετών και απομονώνονται στο σπίτι τους, ενώ βιολογικά είναι πολύ νεότεροι και δεν κινδυνεύουν ιδιαίτερα. Αν εντοπίσουμε αυτούς τους ανθρώπους, θα τους πούμε ότι στην πραγματικότητα ο κίνδυνος που διατρέχουν είναι πολύ χαμηλός και ίσως δεν χρειάζεται να λαμβάνουν ακραία μέτρα προστασίας. Προφανώς βρισκόμαστε ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Αλλά φιλοδοξία μας είναι να είμαστε σε θέση να πληροφορούμε με ακρίβεια τους πολίτες για το πόσο πραγματικά κινδυνεύουν.

Είναι αλήθεια ότι ελάχιστοι από αυτούς που μολύνονται με κορωνοϊό αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας;

Ναι. Περισσότερο από το 80% των ανθρώπων που μολύνονται είναι μια χαρά και εμφανίζουν ασήμαντα συμπτώματα. Περίπου ένας στους πέντε εκδηλώνει πιο σοβαρά συμπτώματα και το 1% ή λιγότερο υποκύπτει στον ιό. Ωστόσο, κανείς δεν είναι σίγουρος σε ποια κατηγορία ανήκει, ιδίως οι ηλικιωμένοι.

Πιστεύετε ότι έχουν κολλήσει κορωνοϊό περισσότεροι από όσους καταγράφονται;

Αναμφίβολα, ο λόγος που εξακολουθούμε να έχουμε χιλιάδες νέα κρούσματα είναι ότι ένα πολύ υψηλό ποσοστό ανθρώπων που μολύνονται δεν παρουσιάζουν συμπτώματα ή εμφανίζουν ασήμαντα συμπτώματα, τα οποία αγνοούν. Ετσι, μεταδίδουν τον ιό σε άλλους.

Φοβάστε αύξηση των κρουσμάτων ή ένα δεύτερο κύμα του ιού;

Στην αρχή βάλαμε ένα τεράστιο εμπόδιο στη μετάδοση του ιού λέγοντας στους πολίτες να μείνουν στο σπίτι. Τώρα αρχίζουμε να χαλαρώνουμε αυτά τα μέτρα: τα παιδιά επιστρέφουν στο σχολείο, όλο και περισσότεροι επιστρέφουν στη δουλειά και συναντούν άλλους ανθρώπους, επομένως θα υπάρξουν περισσότερα κρούσματα. Αυτό είναι δεδομένο. Το ερώτημα είναι: πόσο περισσότερα; Αν η κατάσταση ξεφύγει ξανά, ο κίνδυνος μιας νέας έκρηξης θα είναι τεράστιος. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι να ξαναθέσουμε περιορισμούς εάν χρειαστεί.

Τι προβλέπετε για το μέλλον; Θα φύγει ο κορωνοϊός;

Οχι. Οχι σύντομα, τουλάχιστον. Το πρόβλημα είναι ότι περισσότερο από το 90% του πληθυσμού δεν έχει μολυνθεί. Ο ιός εξακολουθεί να κυκλοφορεί σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Δεν πρόκειται να εξαφανιστεί. Μόνη λύση είναι να τον αφήσουμε να εξαπλωθεί αργά, με ελεγχόμενο και ασφαλή τρόπο, προκειμένου να αποκτήσει ανοσία επαρκής αριθμός ανθρώπων, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι ευπαθείς ομάδες δεν θα κολλήσουν. Επίσης, ελπίζουμε ότι κάποιος θα παρασκευάσει ένα εμβόλιο σύντομα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ