Στέιτ Ντιπάρτμεντ για Αγία Σοφία: Να σεβαστεί η Τουρκία την πολυθρησκευτική ιστορία της

Νέα παρέμβαση μέσα σε λίγες ημέρες πραγματοποιούν οι ΗΠΑ στα ελληνοτουρκικά, με φόντο αυτή τη φορά τις τουρκικές προκλήσεις για την Αγία Σοφία.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, παίρνοντας τη σκυτάλη από τους τούρκους αξιωματούχους με «μπροστάρη» τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν -στην προσπάθειά τους να βρουν τρόπο προκειμένου να μετατρέψουν την Αγία Σοφία σε τζαμί- υποστηρίζει πως πρόκειται για σύμβολο ειρηνικής συνύπαρξης, ουσιαστικού διαλόγου και σεβασμού μεταξύ των θρησκειών και καλεί την Τουρκία να τη διατηρήσει κατά έναν τρόπο που θα σέβεται και θα είναι σύμφωνος με την πολυθρησκευτική της ιστορία.

Παράλληλα, αναφορά γίνεται στην επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να σημειώνει πως οι ΗΠΑ συνεχίζουν να παροτρύνουν τους κυβερνητικούς αξιωματούχους της Τουρκίας να ανοίξουν ξανά την Σχολή.

Η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ

Ειδικότερα, σε έκθεση που καταγράφει, μεταξύ άλλων, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι θρησκευτικές μειονότητες στην Τουρκία τονίζει πως ότι ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ συνέχισαν να εκφράζουν δημόσια και ιδιωτικά σε τούρκους αξιωματούχους την οπτική τους που θέλει την Αγία Σοφία να είναι ένα μνημείο εξαιρετικής σημασίας, υποστηρίζοντας τη διατήρησή της κατά έναν τρόπο που θα σέβεται και θα είναι σύμφωνος με την πολυθρησκευτική της ιστορία.

Όπως αναφέρεται, οι αμερικανοί αξιωματούχοι «τόνισαν τη σημασία του ζητήματος με κυβερνητικούς αξιωματούχους (της Τουρκίας) και τόνισαν ότι η Αγία Σοφία είναι ένα σύμβολο ειρηνικής συνύπαρξης, ουσιαστικού διαλόγου και σεβασμού μεταξύ των θρησκειών».

Κάλεσμα για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης

Παράλληλα, όπως επισημαίνεται στην έκθεση, «ο υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, και άλλοι ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι συνέχισαν να παροτρύνουν τους κυβερνητικούς αξιωματούχους της Τουρκίας να ανοίξουν ξανά την ελληνορθόδοξη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και να επιτρέψουν σε όλες τις θρησκευτικές κοινότητες να εκπαιδεύουν τους κληρικούς τους στη χώρα».

«Δεν θα πάρουμε την άδειά σας για να κάνουμε τζαμί την Αγία Σοφία»

Αν και ο ιστορικός ναός έχει κηρυχθεί Μουσείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, η Τουρκία μεθοδεύει τη μετατροπή του καθεστώτος λειτουργίας του, μέσω απόφασης της τουρκικής δικαιοσύνης, που αναμένεται να εκδοθεί τις προσεχείς ημέρες. Ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος ψάχνει από καιρό τη φόρμουλα για να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί, εμφανίστηκε τις τελευταίες ημέρες αποφασισμένος να «τραβήξει το σχοινί».

Σε συνέντευξη που παραχώρησετο βράδυ της Δευτέρας στο κρατικό κανάλι TRT, αναφέρθηκε στις ελληνικές αντιδράσεις που έχουν προκύψει για το ζήτημα, υποστηρίζοντας πως η Άγκυρα δεν πρόκειται να πάρει την άδεια της Αθήνας.

«Τώρα άρχισε κάτι καινούριο. Λένε «μην κάνετε ποτέ την Αγιά Σοφιά τζαμί». Το προτείνετε ή μας δίνετε εντολές; Γιατί δεν πρόκειται ποτέ να σας πάρουμε την άδεια» είπε χαρακτηριστικά.

Başkan Erdoğan:

Yunanistan diyor ki Ayasofya’yı camiye çevirmeyin.

Türkiye’yi siz mi yönetiyorsunuz biz mi?

Kimseden de izin almayız.

Danıştay karar alır bizde gereğini yaparız.#CumhurbaşkanıTRTde
pic.twitter.com/9mENetWMk1

— medya adamı (@medyaadami) June 8, 2020

Το τουρκικό ΣτΕ αποφασίζει στις 2 Ιουλίου

Η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Γενί Σαφάκ έγραψε ότι την Πέμπτη 2 Ιουλίου το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας θα λάβει την απόφαση για την τύχη της Αγίας Σοφίας.

Την προσφυγή έχει κάνει ο Τουρκικός Σύλλογος «Στήριξης Αρχαίων Μνημείων και Περιβάλλοντος» προκειμένου να εξεταστεί αν στο διάταγμα του 1934 για τη μετατροπή του ναού σε μουσείο, η υπογραφή του Κεμάλ Ατατούρκ είναι αυθεντική ή πλαστή.

Η Χουριέτ αποκάλυψε ότι ο Ταγίπ Ερντογάν στην τελευταία Κεντρική Επιτροπή του κόμματός του είπε πως η Αγία Σοφία μπορεί να λειτουργεί και ως τζαμί και ως μουσείο. Τζαμί ονειρεύεται την Αγία Σοφία και ο ηγέτης των Εθνικιστών στην Τουρκία Ντεβλέτ Μπαχτσελί.

Αντίθετα ο πρώην πρωθυπουργός και ηγέτης του νεοσύστατου κόμματος του μέλλοντος, Αχμέτ Νταβούτογλου, ζήτησε από την κυβέρνηση Ερντογάν να μη χρησιμοποιεί τα κοινά και ιερά σύμβολα της χώρας επειδή «ζορίζεται».

Το θέμα είχε κλείσει με απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Τουρκίας το 2018 που είχε απορρίψει ανάλογη προσφυγή, αλλά τώρα ο Ερντογάν ελπίζει ότι μπορεί μέσω του Συμβουλίου της Επικρατείας να ξανανοίξει.