Στο Ισραήλ την Τρίτη ο Μητσοτάκης – Τι θα συζητήσει με τον Νετανιάχου

Την πρώτη του επίσκεψη στο εξωτερικό μετά το ξέσπασμα της πανδημίας του κοροναϊού που οδήγησε σε γενικό lockdown αναμένεται να πραγματοποιήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις 16 Ιουνίου καθώς θα επισκεφθεί το Ισραήλ. Το προηγούμενο ταξίδι του έλληνα πρωθυπουργού στο εξωτερικό είχε πραγματοποιηθεί στις 9 Μαρτίου, όταν είχε βρεθεί στο Βερολίνο και στη Βιέννη.

Η μετάβαση του κ. Μητσοτάκη, ο οποίος θα συνοδεύεται και από πολυπληθή ομάδα υπουργών (ενημερωμένες πηγές μιλούσαν ουσιαστικά για ένα άτυπο μικρό G2G), στο Ισραήλ έχει τόσο πρακτικό όσο και ισχυρό συμβολικό φορτίο.

Κατ’ αρχάς, πριν από λίγες ημέρες συμπληρώθηκαν 30 χρόνια από τη σύναψη επίσημων διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, το 1990. Παράλληλα, συμπληρώνονται εφέτος 10 χρόνια από την έναρξη της διαδικασίας εμβάθυνσης των διμερών σχέσεων, έπειτα από το επεισόδιο με το τουρκικό σκάφος «Mavi Marmara» στις 31 Μαΐου 2010.

Επρόκειτο για το γεγονός που σηματοδότησε τη βαθιά ρήξη στις τουρκοϊσραηλινές σχέσεις και άνοιξε τον δρόμο για την πολυεπίπεδη και συνεχώς διευρυνόμενη συνεργασία Αθήνας και Τελ Αβίβ, αλλά και για την οικοδόμηση σειράς τριμερών σχημάτων συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Πέρα από το παρελθόν όμως, υπάρχει και το παρόν. Οι δύο χώρες βρίσκονταν το τελευταίο διάστημα σε εντατικές συνεννοήσεις για τη διαμόρφωση των κατάλληλων υγειονομικών πρωτοκόλλων στο πεδίο του τουρισμού. Τα αρμόδια υπουργεία (Εξωτερικών και Τουρισμού) είχαν στενή συνεργασία.

Οι δύο χώρες τα πήγαν άλλωστε περίφημα στον έλεγχο και στη διαχείριση της πανδημίας, έχουν κοινά επιδημιολογικά χαρακτηριστικά και για τον λόγο αυτόν το Ισραήλ συμπεριελήφθη στις 29 χώρες για τις οποίες θα ανοίξουν τα ελληνικά σύνορα στις 15 Ιουνίου για αεροπορικές πτήσεις προς την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.

Υπάρχουν φυσικά και τα ζητήματα «σκληρής πολιτικής». Η πρόσφατη κίνηση της Τουρκικής Κρατικής Εταιρείας Πετρελαίου (ΤΡΑΟ) να καταθέσει αιτήσεις για αδειοδότηση με σκοπό την έρευνα για υδρογονάνθρακες σε επτά περιοχές στην Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες εφάπτονται των ελληνικών χωρικών υδάτων των 6 ναυτικών μιλίων, θα είναι ένα από τα βασικά ζητήματα στην ατζέντα των συζητήσεων του κ. Μητσοτάκη τόσο με τον ομόλογό του Βενιαμίν Νετανιάχου όσο και με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Ρεουβέν Ρίβλιν.

Σημειώνεται συναφώς ότι τον έλληνα πρωθυπουργό θα συνοδεύουν τόσο ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας όσο και ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος.

Οι σχετικές συνομιλίες έρχονται και σε μία συγκυρία κατά την οποία είχαν κυκλοφορήσει πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες επιδιωκόταν μία σοβαρή απόπειρα επαναπροσέγγισης, σε πολιτικό επίπεδο, μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ.

Ωστόσο, αυτές οι πληροφορίες δεν φαίνεται να επιβεβαιώνονται. Οι οικονομικές και εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών παραμένουν ακμαίες, αλλά σε στρατηγικό επίπεδο η ατμόσφαιρα παραμένει παγωμένη και η καχυποψία υψηλή. Σημειώνεται ότι υπουργός Εξωτερικών στη νέα κυβέρνηση συνασπισμού υπό τον κ. Νετανιάχου ανέλαβε ο Γκάμπριελ («Γκάμπι») Ασκενάζι. Ο κ. Ασκενάζι διετέλεσε από το 2007 ως το 2011 Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων του Ισραήλ (IDF) και ήταν αυτός που έδωσε την εντολή για την επέμβαση στο τουρκικό σκάφος «Mavi Marmara» όταν αποπειράθηκε να σπάσει τον αποκλεισμό της Γάζας το 2010. Τουρκικό δικαστήριο τον καταδίκασε μάλιστα ερήμην δύο χρόνια αργότερα, το 2012, μαζί με άλλους τρεις ισραηλινούς αξιωματικούς για δολοφονία των τούρκων ακτιβιστών.