Δένδιας: Το Καστελόριζο έχει δικαίωμα σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα

To Καστελόριζο έχει δικαίωμα σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα διαμηνύει ο Νίκος Δένδιας προς την Τουρκία λίγα 24ωρα πριν μεταβεί στο Κάιρο για συζητήσεις σχετικά με την μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ Ελλάδας και Αιγύπτου.

Αποκλίσεις από τη μέση γραμμή

Σε συνέντευξή του στο «Πρώτο Θέμα» ο υπουργός Εξωτερικών κληθείς να απαντήσει στο ερώτημα αν ο κανόνας της μέσης γραμμής θα ακολουθηθεί και πάλι και αν πρέπει να υπογραφεί μνημόνιο με το Κάιρο ακόμη και χωρίς να αναγνωριστεί πλήρης επήρεια στο Καστελόριζο τόνισε:

«Στόχος μας είναι να προσπαθήσουμε να υπογράψουμε μία συμφωνία με την Αίγυπτο στο πρότυπο αυτής που συνομολογήσαμε με την Ιταλία, δηλαδή μία συμφωνία στη βάση της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Η διαπραγμάτευση με την Αίγυπτο δεν είναι εύκολη. Όπως βεβαίως δεν ήταν εύκολη και με την Ιταλία. Η ελληνική κυβέρνηση ασκεί ενεργητική διπλωματία και έκλεισε θετικά ένα θέμα το οποίο θα έπρεπε ήδη να έχει επιλυθεί εδώ και πολλά χρόνια.

Επιδίωξή μας είναι να λύνουμε τα εκκρεμή ζητήματα αντί να τα παραπέμπουμε στις καλένδες. Βεβαίως, θα ήμουν άδικος αν δεν απέδιδα τα δέοντα για την προεργασία που έχει γίνει στο παρελθόν. Κάθε διαπραγμάτευση έχει τις ιδιαιτερότητες της. Υπάρχει αμοιβαία βούληση, όχι όμως απαραίτητα και ταυτόσημες απόψεις.

Γι’ αυτό άλλωστε διεξάγεται η διαπραγμάτευση προκειμένου οι πλευρές να καταλήξουν σε έναν κοινό παρονομαστή, που θα κριθεί συμφέρων εκατέρωθεν. Σε κάθε περίπτωση θεμέλιος λίθος είναι το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας που κατοχυρώνει το δικαίωμα των νησιών εξ ίσου με τα ηπειρωτικά εδάφη σε θαλάσσιες ζώνες, δεν εμποδίζει όμως αποκλίσεις από την απόλυτη τήρηση της μέσης γραμμής μεταξύ αντικείμενων ακτών, εφόσον κάτι τέτοιο κριθεί συνολικά συμφέρον για μια χώρα.

Ευελπιστώ ότι στην επίσκεψή μου στην Αίγυπτο στις 18 του μήνα θα επιχειρηθεί να πραγματοποιηθεί ένα ακόμη βήμα προς το επιθυμητό αποτέλεσμα».

Κριτήριο η ανθρώπινη διαβίωση σε ένα νησί

Σε σχέση με το αν είναι λογικό να αναμένουμε ότι το Καστελόριζο που έχει έκταση μόλις 9,1 τετραγωνικών χιλιομέτρων να μπορεί να προσφέρει στην Ελλάδα συνολική έκταση 5.240 τετραγωνικών ναυτικών μιλιών σε θαλάσσια περιοχή και υποθαλάσσια επιφάνεια ο κ. Δένδιας σημειώνει:

«Το Καστελόριζο, ως νησί το οποίο κατοικείται, έχει, με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, δικαίωμα τόσο σε υφαλοκρηπίδα, όσο και σε ΑΟΖ, ασχέτως του μεγέθους του. Το ότι το νησί έχει μικρή έκταση δεν σημαίνει ότι δεν έχει δικαιώματα.

Το κριτήριο έγκειται στο κατά πόσο ένα νησί μπορεί να συντηρήσει ανθρώπινη διαβίωση και στην προκειμένη περίπτωση, όχι μόνο μπορεί, αλλά ο Δήμος Μεγίστης περιλαμβάνει επίσης τη Ρω και τη Στρογγύλη, νησιά που επίσης κατοικούνται και συνεπώς έχουν δικαίωμα σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ.

Το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας δεν μπορεί να ερμηνεύεται ούτε να εφαρμόζεται κατά το δοκούν. Έχει συγκεκριμένους κανόνες που θα πρέπει να εφαρμόζονται από όλους. Η προσπάθεια της Τουρκίας να επιβάλλει την, ούτως ή άλλως, έωλη και παράνομη άποψή της και μάλιστα με τον προκλητικό τρόπο που έχει επιλέξει, απλώς την εκθέτει διεθνώς».

Αυθαίρετες και παράνομες διεκδικήσεις

Παράλληλα ο κ. Δένδιας υπογραμμίζει με το βλέμμα στραμμένο στην Τουρκία πως «η Ελλάδα είναι μια χώρα που δεν διεκδικεί κάτι, πέραν όσων της αναλογούν με βάση το διεθνές δίκαιο, το οποίο μας δίνει το απαραίτητο πλαίσιο για να ασκήσουμε τα δικαιώματά μας. Αυτό κάνουμε και θα συνεχίζουμε να το πράττουμε. Δεν είμαστε εμείς που διεκδικούμε κάτι από την Τουρκία, πέραν όσων βεβαίως το διεθνές δίκαιο προβλέπει.

Αντιθέτως, εκείνη είναι που συνεχώς εγείρει αυθαίρετες και παράνομες διεκδικήσεις. Συνεπώς, την κρίση και την ένταση την προκαλεί η Τουρκία, όχι εμείς. Όπως έχω πει και στο παρελθόν, δεν συνορεύουμε με το Λουξεμβούργο. Συνορεύουμε με έναν συχνά δύστροπο γείτονα, ο οποίος διαπνέεται από μια αναθεωρητική λογική και εφαρμόζει επεκτατική πολιτική.

Προφανώς και θέλουμε να έχουμε μια καλή σχέση με την Τουρκία, όπως και με όλες τις χώρες της περιοχής. Μια σχέση συνεργασίας που θα επεκτείνεται σε τομείς όπως το εμπόριο, ο πολιτισμός, οι ανταλλαγές και οι επαφές μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών, ένθεν και ένθεν.

Δυστυχώς η Τουρκία επί του παρόντος δείχνει να έχει διαφορετικές προτεραιότητες. Απειλεί και εκβιάζει ώστε να αποσπάσει παραχωρήσεις και αυτό προφανώς δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό».

Δεν απειλεί και δεν εκβιάζει

Σχολιάζοντας το γεγονός πως δημιούργησε αίσθηση η δήλωσή του ότι ο Ερντογάν είναι ένας πεπειραμένος πολιτικός που δεν θα κάνει το λάθος και ερωτώμενος μήπως η ελληνική κυβέρνηση δεν έπρεπε να έχει απειλήσει ότι θα αντιδράσει στρατιωτικά σε περίπτωση τουρκικών ερευνών σε ελληνική υφαλοκρηπίδα ο κ. Δένδιας απάντησε:

«Ο Πρόεδρος Ερντογάν βρίσκεται εδώ και 17 χρόνια στην εξουσία, είτε ως πρωθυπουργός είτε ως πρόεδρος, ενώ προηγουμένως διετέλεσε δήμαρχος Κωνσταντινούπολης. Οπότε, μιλάμε για μία ιδιαιτέρως έμπειρη πολιτική προσωπικότητα που οπωσδήποτε έχει τη γνώση να αξιολογήσει σωστά τα δεδομένα. Και γνωρίζει πολύ καλά ότι η Ελλάδα δεν μπορεί παρά να αντιδράσει σε οποιαδήποτε απόπειρα παραβίασης των δικαιωμάτων της.

Όπως έχω δηλώσει πολλές φορές στο παρελθόν, η Ελλάδα είναι μια φιλειρηνική χώρα, προσηλωμένη στο διεθνές δίκαιο και επιδιώκει τη συνεργασία με όλες τις γειτονικές χώρες. Δεν επιδιώκει την ένταση. Δεν απειλεί και δεν εκβιάζει.

Επιπλέον, το να καθιστά η Ελλάδα σαφές ότι θα υπερασπιστεί την κυριαρχία της και όσα δικαιώματα πηγάζουν εξ αυτής, δεν αποτελεί απειλή, είναι αναφαίρετο δικαίωμα αυτοάμυνας, το οποίο προβλέπεται από τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Πέραν τούτου, αποτελεί συνταγματική μας υποχρέωση να υπερασπιστούμε την εδαφική μας ακεραιότητα, την κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα χωρίς υποχωρήσεις».

«Η Ελλάδα δεν θα είναι μόνη»

Σε σχέση με το αν όταν η Άγκυρα στείλει ερευνητικά πλοία νότια ή ανατολικά της Κρήτης η Ελλάδα θα είναι μόνη ή αν αναμένεται παρέμβαση τρίτων ο υπουργός Εξωτερικών σημείωσε:

«Εάν η Τουρκία επιχειρήσει να παραβιάσει την ελληνική υφαλοκρηπίδα, θα πρόκειται για προφανή ποιοτική κλιμάκωση και αυτό η Άγκυρα το γνωρίζει. Η ελληνική διπλωματία έχει καταστήσει απόλυτα σαφείς προς όλες τις κατευθύνσεις τις θέσεις και τις διαχρονικές κόκκινες γραμμές της χώρας.

Με τον ίδιο συστηματικό τρόπο έχει καλλιεργήσει ισχυρές σχέσεις και συμμαχίες με σειρά κρατών στην Ανατολική Μεσόγειο και ευρύτερα. Και είμαι σε θέση να σας διαβεβαιώσω ότι όλοι οι συνομιλητές μας γνωρίζουν ποια είναι η πλευρά που δείχνει αυτοσυγκράτηση και υπευθυνότητα και ποια προκαλεί συστηματικά, υπονομεύει τη σταθερότητα και κινείται εκτός πλαισίου νομιμότητας.

Δεν είναι λίγες, μάλιστα, οι χώρες που έχουν κάνει δημόσια γνωστές τις θέσεις τους, ανακαλώντας ουσιαστικά την Τουρκία στην τάξη. Παρ’ όλα αυτά, θα ήμασταν αφελείς και επικίνδυνοι για τη χώρα αν στηριζόμασταν σε πλάτες τρίτων για την υπεράσπιση των δικών μας δικαιωμάτων και της εθνικής μας κυριαρχίας. Η Ελλάδα ήταν και παραμένει έτοιμη, εφόσον χρειαστεί, να υπερασπιστεί ακόμη και μόνη της τα κυριαρχικά της δικαιώματα, ως έχει καθήκον. Αλλά επαναλαμβάνω, δεν θα είναι μόνη».

Για ενδεχόμενο θερμό επεισόδιο τον Ιούλιο

Σε σχέση με τις ευθείες απειλές από τον Ταγίπ Ερντογάν προς την Ελλάδα «να μάθει τα όριά της και να μαζευτεί» και αν αυτές μπορεί να αποτελούν προάγγελο μιας κρίσης που θα εξελιχθεί σε θερμό επεισόδιο ακόμη και μέσα στον Ιούλιο ο κ. Δένδιας σημείωσε:

«H επιθετική ρητορική του Προέδρου της Τουρκίας αλλά και άλλων αξιωματούχων της γειτονικής χώρας δεν είναι δυστυχώς καινοφανής. Δεν είμαι, όμως, εγώ αυτός που θα σχολιάσει τις λεκτικές επιλογές των γειτόνων, ούτε τους λόγους που τους ωθούν σε αυτές.

Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα όντως γνωρίζει τα όριά της, τα οποία δεν είναι άλλα από αυτά που ορίζονται με σαφήνεια από το Διεθνές Δίκαιο και τις συνταγματικές επιταγές. Πραγματικά πιστεύω ότι η Τουρκία κατανοεί ότι δεν είναι προς το συμφέρον της μία στρατιωτική κλιμάκωση με τη χώρα μας.

Εμείς οφείλουμε όμως να είμαστε προετοιμασμένοι να προασπίσουμε την εθνική μας κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Ελπίζω και εργάζομαι ώστε να μην φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Η Ελλάδα είναι φιλειρηνική χώρα και δεν κατατάσσει τη στρατιωτική κλιμάκωση μεταξύ των τρόπων επίλυσης των διαφορών της με τις γειτονικές της χώρες».