Πώς η Τουρκία έγινε «ταραξίας» – Από την Οικοδόμηση Εμπιστοσύνης στην αποδόμησή της

Ήταν Μάιος του 1988 όταν ο τότε Υπουργός Εξωτερικών Κάρολος Παπούλιας με τον τούρκο ομόλογό του Μεσούτ Γιλμάζ συμφωνούσαν στην υποχρέωση σεβασμού της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας αμφοτέρων της Ελλάδας και της Τουρκίας.

Η συμφωνία επίσης προέβλεπε ο σχεδιασμός και διεξαγωγή των εθνικών στρατιωτικών ασκήσεων και των δύο κρατών να μην απομονώνει γεωγραφικές περιοχές, να μην δεσμεύει περιοχές ασκήσεων για μεγάλες χρονικές περιόδους και το κυριότερο, οι ασκήσεις να μην διεξάγονται εν μέσω τουριστικής περιόδου και των κυριότερων εθνικών και θρησκευτικών εορτών.

Ήταν ο πρόδρομος των λεγόμενων μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), τα οποία εν συνεχεία ανανεώθηκαν με το μνημόνιο Μπακογιάννη – Γκιουλ, φθάνοντας μέχρι το 2012 και το δόγμα Νταβούτογλου περί “μηδενικών προβλημάτων” με τις γειτονικές χώρες, το οποίο απέτυχε οικτρά να επηρεάσει τις γεωπολιτικές ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή.

Ταραξίας η Τουρκία

Έκτοτε η Τουρκία έχει αλλάξει πλεύση στην εξωτερική της πολιτική και από το δόγμα “περί μηδενικών προβλημάτων” με τους γείτονες έχει οδηγηθεί στο δόγμα δημιουργίας προβλημάτων με όλους τους γείτονες, θρυμματίζοντας την όποια εμπιστοσύνη είχε οικοδομηθεί αυτά τα χρόνια στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών. Η διαρκής προσπάθεια απομόνωσης του Καστελόριζου μέσω προαγγελιών NAVTEX, η δέσμευση περιοχών ασκήσεων στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο καθ’ όλο το έτος, και η εκτέλεση υπερπτήσεων πάνω από ελληνικό έδαφος ακόμα και την παραμονή των Χριστουγέννων δίνουν το στίγμα της αναθεωρημένης προκλητικής στρατηγικής τους που όχι μόνο δεν σέβεται αλλά απειλεί τα κυριαρχικά δικαιώματα των γειτονικών μ’ αυτήν χωρών.

Αλλά και η παραβίαση της ΑΟΖ της Κύπρου με την εκτέλεση παράνομων γεωτρήσεων, η εισβολή στο έδαφος της Συρίας με πρόσχημα τη διεξαγωγή αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων, και φυσικά, η υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου που καταστρατηγεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Χώρας μας, αποτελούν έμπρακτες αποδείξεις αυτής της πολιτικής.

Τι κι αν η χώρα μας, προσηλωμένη στο διεθνές δίκαιο και στις σχέσεις καλής γειτονίας, έτεινε χείρα φιλίας προς την Τουρκία προτείνοντας τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους μέσω του τότε Υπουργού Άμυνας την εκ νέου εφαρμογή ενός προσαρμοσμένου μνημονίου μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης; Η τουρκική απάντηση δεν ήρθε ποτέ. Και πώς άλλωστε να έρθει.

Η Τουρκία προσδεδεμένη στο άρμα της Γαλάζιας Πατρίδας, μιας στρατηγικής εμπνευσμένης από τον Τούρκο πρώην Ναύαρχο Γκιουρντενίζ, περιφρονεί τη διεθνή νομιμότητα και σταθερότητα, βαυκαλίζεται ως περιφερειακή υπερδύναμη που επιθυμεί να επιβάλει με τη χρήση βίας το δίκαιο όπως αυτή το αντιλαμβάνεται, και υποτιμά όποιον είναι γύρω της.

Θέτοντας ως χρονιά ορόσημο το 2023 οπότε και συμπληρώνονται εκατό χρόνια από την ίδρυση του σύγχρονου τουρκικού κράτους, προσπαθεί να σφετερισθεί τα κυριαρχικά μας δικαιώματα αποκομίζοντας το δυνατόν περισσότερα οφέλη ή σύροντας τη χώρα μας σε έναν διάλογο από τον οποίο μόνο εκείνη μπορεί να βγει κερδισμένη. Φθάνει μάλιστα στο σημείο να επικρίνει διμερείς συμφωνίες άλλων κρατών, όπως του Ισραήλ με την Κύπρο, “παζαρεύοντας” και επιχειρώντας πλειοδοσίες σε θαλάσσιες εκτάσεις που δεν της ανήκουν.

Η υιοθέτηση της στρατηγικής της Γαλάζιας Πατρίδας διαφαίνεται ότι θα συνεχιστεί ακόμη και μετά την εξώθηση σε παραίτηση του Υποναυάρχου Γιαϊτζί, συνεχιστή και κύριου εκφραστή της. Οι προκλήσεις δε προς τη Χώρα μας βαίνουν αυξανόμενες. Είναι προφανές ότι η Ελλάδα αποτελεί εμπόδιο στην παράλογη τουρκική στόχευση, πόσο δε μάλλον, όταν η πολιτική και στρατιωτική μας ηγεσία δηλώνει προς πάσα κατεύθυνση την αποφασιστικότητά της να αντιταχθεί σθεναρά, με όποιο μέσο διαθέτει, στην τουρκική προκλητικότητα.

Οι πρόσφατες δηλώσεις του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Φλώρου, στις οποίες έκανε λόγο για προάσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας έναντι όποιου τα αμφισβητεί, πανικόβαλε τους Τούρκους ωθώντας τους στο να καταφύγουν σε μια εκστρατεία λασπολογίας και ψευδών ειδήσεων εναντίον του, κατηγορώντας τον για δήθεν φιλοπόλεμη διάθεση.

Ενοχλούνται από την Ελλάδα

Τους ενοχλεί η στάση της Ελλάδας. Όπως τους ενόχλησε το μάθημα που έλαβαν υποτιμώντας τις Ένοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας, εκβιάζοντας και στέλνοντας χιλιάδες μετανάστες στον Έβρο και στα νησιά μας, και εργαλειοποιώντας την αγωνία τους για μια καλύτερη ζωή. Ακόμα περισσότερο όμως τους ενόχλησε η πρόσφατη υπογραφή συμφωνίας με την Ιταλία για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.

Οι δηλώσεις Τσαβούσογλου ότι δεν ενδιαφέρει την Τουρκία η συμφωνία Ελλάδας – Ιταλίας υποκρύπτουν αμηχανία και εκνευρισμό. Θυμηδία βέβαια προκαλεί και η νεώτερη του δήλωση παραδοχής, ότι τα νησιά απολαμβάνουν πλήρους δικαιώματος σε χωρική θάλασσα, το οποίο όμως σημειώνεται ότι είναι γνωστό τοις πάσι. Ουδείς προφανώς περίμενε τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας να δηλώσει το αυτονόητο. Και εύλογα αναρωτιέται κανείς αν θα ακούσει κάποια στιγμή κάτι ανήκουστο, ακόμα και γι’ αυτό το θέμα, κατά την πάγια παρελκυστική πρακτική της Τουρκίας του ενός βήματος μπροστά και των δύο πίσω.

Ο χάρτης της Γαλάζιας Πατρίδας

Απέναντι στις μαξιμαλιστικές διαθέσεις των Τούρκων, η χώρα μας δεν μένει αδρανής. Τη στιγμή που η Τουρκία αποδομεί τις σχέσεις εμπιστοσύνης με τους γείτονές της, απομονώνεται διπλωματικά και υποβαθμίζει διεθνώς το κύρος της, η Ελλάδα ως δημοκρατικό κράτος, οικοδομεί συνέργειες και σχέσεις εμπιστοσύνης, διατηρώντας παράλληλα σε υψηλό επίπεδο ετοιμότητας τις Ένοπλες Δυνάμεις της, έτοιμη ν’ αντιμετωπίσει οποιαδήποτε πρόκληση όποτε κι αν αυτή έλθει.

Παραμένοντας προσηλωμένη στο διεθνές δίκαιο και στις σχέσεις καλής γειτονίας, προχωρά με σταθερά βήματα στη διασφάλιση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων με πλήρη σεβασμό στα αντίστοιχα των όμορων κρατών, όπως περίτρανα απέδειξε η συμφωνία με την Ιταλία.

Διότι η Ελλάδα δεν είναι ούτε διεθνής “ταραξίας” ούτε “κράτος παρίας”, αλλά παραμένει πυλώνας ασφαλείας και σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή, όπως επανειλημμένα έχει επισημανθεί από σημαντικούς συμμάχους και φίλους μας.