«Τώρα δεν ακούει, αλλά βλέπει»

Τροφή για τη σύνταξη του παρόντος άρθρου αποτέλεσε η χθεσινή συνομιλία μου με έναν εμπειρότατο εκπαιδευτικό γύρω από το πάντα επίκαιρο θέμα των σχέσεων ανάμεσα στους γονείς και τους εφήβους.

Πατέρας κι εκείνος ενός αγοριού που συνδέεται φιλικά με το μεγάλο μου γιο και βρίσκεται στην ίδια ακριβώς ηλικία, στο κατώφλι πια της τελευταίας τάξης του Λυκείου, δεν έδειξε να αιφνιδιάζεται όταν με άκουσε να εκφράζω τους προβληματισμούς μου σχετικά με τη μεγάλη απόσταση που νιώθω δυστυχώς ότι υπάρχει ανάμεσα στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα από τη μια και τα μάλλον έωλα διδάγματά μου ως γονέως από την άλλη.

Βοηθώ όντως τα παιδιά μου, αναρωτήθηκα, όταν αναμασώ, σε κάθε ευκαιρία που μου δίδεται, τις χιλιοειπωμένες απόψεις μου περί αξιοπρέπειας και σεβασμού, εργατικότητας και ήθους, καλλιέργειας και μέτρου, όταν η κοινωνία μας, κακά τα ψέματα, πορεύεται έναν εντελώς διαφορετικό δρόμο από την άποψη των αξιακών συστημάτων;

Μήπως όλα αυτά, αντί να ωφελούν, στην πραγματικότητα απλώς προκαλούν σύγχυση και αποπροσανατολίζουν, καθώς έρχονται εμφανώς σε αντίθεση με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, τις επικρατούσες κοινωνικές αντιλήψεις, τις επιρροές και τα μηνύματα που δέχονται οι σύγχρονοι έφηβοι από τους ποικιλώνυμους φορείς παιδείας στις μέρες μας;

Πόσο πειστικά μπορεί να ηχούν στα αυτιά των παιδιών μου, των παιδιών σας, λόγια που έρχονται σε αντίθεση με την άρχουσα κουλτούρα, το παρακμιακό πολιτικοκοινωνικό περιβάλλον, το εν γένει κοινωνικό μας μοντέλο;

Σε ποιο βαθμό μπορούν άραγε να αντιπαρατεθούν οι οικογενειακές διδαχές σε έναν πανίσχυρο νοσηρό δημόσιο λόγο που διαμορφώνει στην εποχή μας προσωπικότητες και ιδεολογίες;

Πόσο πιθανό είναι να εγκολπωθούν τα παιδιά μας ιδέες που μοιάζουν να έρχονται από το μακρινό παρελθόν, δεδομένης μάλιστα της τάσης των εφήβων να αντιδρούν στις υποδείξεις, να αμφισβητούν τους πάντες και τα πάντα;

Ο πεπειραμένος παιδαγωγός, αφού με άκουσε με υπομονή, μου έδωσε την ακόλουθη λιγόλογη απάντηση με πειστικό ύφος:

«Ο Γιώργος τώρα δεν ακούει, αλλά βλέπει».

Οι προσπάθειές μας, υποστήριξε, δεν πάνε χαμένες, οι κουβέντες μας πιάνουν τελικά τόπο.

Ο Γιώργος μου, ο Γιώργος του, ο Γιώργος σας, πράγματι τώρα αντιδρά, αντιτίθεται, τείνει να κλείνει τα αυτιά του στις γονικές παραινέσεις και προτροπές.

Όμως, αυτό δε σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι δεν εκτιμά τις καλές προθέσεις των γονέων του, ότι δεν καταγράφει στη συνείδησή του αρχές και αξίες, ότι δεν υιοθετεί σε τελική ανάλυση το οικογενειακό πρότυπο, αυτό που θα τον βοηθήσει σε βάθος χρόνου να πορευτεί στη ζωή του με σύνεση και αξιοπρέπεια.