Τις τελευταίες ημέρες κυριάρχησε στην ειδησεογραφία και την επικαιρότητα ο περιβόητος ψευτογιατρός που οδήγησε τρεις ανθρώπους στον θάνατο και έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή πολύ περισσότερων. Ολοι αυτοί οδηγούνταν στα νύχια αυτού του κομπογιαννίτη εξαιτίας της απόγνωσής τους αλλά και των… υψηλών γνωριμιών που είχε ή εμφάνιζε ότι είχε. Βάσει των μαρτυριών που έχουν δει το φως της δημοσιότητας «μας τον είχαν συστήσει μέσω εκκλησίας. Από εκεί έγινε η γνωριμία», «ήταν θρήσκος και σύχναζε στο Αγιον Ορος», ενώ «οι συναντήσεις μας γίνονταν σε μεγάλα διαγνωστικά κέντρα των Αθηνών. Μας έκλεινε ραντεβού για να κάνουμε μαγνητική».

Το περιστατικό αυτό θα μπορούσε να είναι μεμονωμένο ή σε κάθε περίπτωση θα μπορούσε υπό άλλες συνθήκες να καταταχθεί σε περιπτώσεις κλασικής απάτης από επιτήδειους για προσπορισμό χρημάτων. Συμβαίνει αιώνες τώρα με διάφορους απίθανους τύπους σε κάθε πτυχή της ζωής και όχι μόνο στα θέματα υγείας.

Δοξασίες και θεωρίες συνωμοσίας

Ωστόσο το θέμα αυτό αποκτά ιδιαίτερη και ξεχωριστή σημασία, καθώς βλέπει το φως της δημοσιότητας σε μια στιγμή όπου ο πλανήτης βιώνει συνθήκες πανδημίας, ίσως της μεγαλύτερης που έχει ζήσει εδώ και έναν αιώνα. Το περιστατικό αυτό έρχεται να αθροιστεί στις διάφορες θεωρίες συνωμοσίας για τον κορωνοϊό, στο ραγδαία αναπτυσσόμενο «αντιεμβολιαστικό κίνημα» και σε άλλες δοξασίες που θέτουν την ιατρική και αυτή καθαυτήν την έννοια της επιστήμης σε αμφισβήτηση. Και συνακόλουθα με αυτό τίθεται σε αμφισβήτηση η ικανότητα του κάθε ξεχωριστού ανθρώπου να προστατεύει την υγεία του και αυτή καθαυτήν τη ζωή του και την ύπαρξή του, καθώς η υγεία είναι ένας από τους παράγοντες από τους οποίους συναρτάται το επίπεδο ζωής εκάστου ανθρώπου και κατ’ επέκταση της κοινωνίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Η μάχη του ορθολογισμού και η ανάγκη μιας μορφωτικής επανάστασης

Πόσα και πόσα απίστευτα πράγματα δεν έχουν ειπωθεί και ακουστεί και άλλα τόσα δεν έχουμε συναντήσει στις καθημερινές μας κοινωνικές συναναστροφές τούς τελευταίους μήνες και τις τελευταίες εβδομάδες με αφορμή την πανδημία και το lockdown. Πάρα πολλοί άνθρωποι αμφισβητούν την ύπαρξη του κορωνοϊού, άλλοι τον υποβιβάζουν σε μια απλή και ακίνδυνη γρίπη ή ίωση. Και όλοι αυτοί μαζί έχουν το «κουράγιο» να απορρίπτουν ως ψευδές και μη γενόμενο το γεγονός ότι υπάρχει πραγματική πανδημία τη στιγμή που παγκοσμίως τα κρούσματα έχουν εμφανιστεί σε 186 χώρες, φτάνουν τα δέκα εκατομμύρια και η μακάβρια λίστα με τους νεκρούς – τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές – αγγίζει περίπου το μισό εκατομμύριο ανθρώπους!

Κατά τα φαινόμενα δε οι πολέμιοι των εμβολίων που μεθοδικά εξαπλώνονται ραγδαία εδώ και τουλάχιστον μία εικοσαετία συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται. Και αυτό συμβαίνει τη στιγμή που η καταπολέμηση του Covid-19 δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί ιατρικά εξαιτίας της μη εξεύρεσης ακόμα του κατάλληλου φαρμάκου και του κατάλληλου εμβολίου!

Ο κίνδυνος οπισθοδρόμησης

Σε αυτές τις συνθήκες αναδεικνύεται ένα πισωγύρισμα προς τον σκοταδισμό και τον ανορθολογισμό που αποκτά τρομακτικές διαστάσεις και θέτει σε αμφιβολία την ικανότητα του ανθρώπου για διαρκή πρόοδο και εξέλιξη. Στην πραγματικότητα αναδεικνύεται ένα συνολικό κοινωνικό και πνευματικό πισωγύρισμα. Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι αυτό το φαινόμενο εμφανίζεται και στις πλέον ανεπτυγμένες και προηγμένες κοινωνίες και όχι αποκλειστικά σε τριτοκοσμικές γωνιές του πλανήτη. Μέρος του προβλήματος και θύματα του σύγχρονου ανορθολογισμού γίνονται άνθρωποι που από την άποψη των τυπικών προσόντων έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο κάποιους περιθωριακούς τύπους και λούμπεν στοιχεία.

Αυτή η παρατήρηση και επισήμανση παίζει κομβικό ρόλο στο πού θα εντοπιστεί το πρόβλημα. Είναι γνωσιολογικό ή κοινωνικό το πρόβλημα μιας ευρύτερης αποδοχής αντιεπιστημονικών δοξασιών από ένα τμήμα της σύγχρονης κοινωνίας;

Συνήθως έχουμε την τάση – κατ’ ουσίαν ελιτίστικη – να αποδίδουμε όλα τα παραπάνω στην «ηλιθιότητα» ορισμένων ανθρώπων και αυτάρεσκα εμείς οι… ευφυείς να ξεμπερδεύουμε με το πρόβλημα. Είναι όμως αυτό; Είναι μόνο ή κυρίως η ηλιθιότητα που μετατρέπει σημαντική μερίδα της κοινωνίας σε έρμαιο του ανορθολογισμού και στην υιοθέτηση συμπεριφορών και στάσης ζωής σύμφωνα με τις επιταγές αυτού του ανορθολογισμού;

Πολλές φορές παραβλέπουμε ότι η «ηλιθιότητα» ή αυτό που στα δικά μας μυαλά φαντάζει ως ηλιθιότητα δεν είναι απλά μια διανοητική κατάσταση, δεν προκύπτει αποκλειστικά από την έλλειψη αντιληπτικής ικανότητας για τα πράγματα που μας περιβάλλουν και για τον ίδιο τον εαυτό μας. Η ηλιθιότητα είναι πολλές φορές μια επιλογή, κοινωνική επί της ουσίας επιλογή που γίνεται και πολιτική επιλογή.

Το «μαγαζί» και οι «παράδες»

Αν για παράδειγμα παρατηρήσει κανείς με προσοχή την προέλευση των θεωριών συνωμοσίας για τον κορωνοϊό θα διαπιστώσει ότι οι πιο φανατικοί οπαδοί αυτών των θεωριών είναι άνθρωποι που θέλουν να έχουν το μαγαζί ανοιχτό, να δουλεύει. Πρόκειται για τον πιο αντιπροσωπευτικό τύπο του «κυρ Παντελή». Δεν είναι τυχαίο ότι οι οπαδοί του Τραμπ διαδήλωναν κατά του lockdown. Αλλωστε γιατί να τους ενδιαφέρει ο κορωνοϊός αφού αυτοί που κυρίως πέθαιναν ήταν οι μαύροι από τα αφροαμερικανικά γκέτο επειδή δεν έχουν πρόσβαση στο σύστημα υγείας; Οπως επίσης δεν είναι τυχαίο ότι οι ίδιοι άνθρωποι είναι και σφοδροί υποστηρικτές της οπλοκατοχής, παρά το γεγονός ότι μπορεί και τα παιδιά τους στο σχολείο να σκοτώνονται από το μακελειό που προκαλείται κάθε τρεις και λίγο στα αμερικανικά σχολεία. Τι νόημα θα είχε η ζωή του παιδιού χωρίς το «μαγαζί» και τους «παράδες» που θα κληρονομήσει;

Πόσο τυχαίο επίσης είναι το γεγονός ότι η πολεμική κατά των εμβολίων και μάλιστα στο όνομα των κερδών των πολυεθνικών εταιρειών που τα παράγουν συνδέεται με μια παράλληλη και εξίσου επικερδή επιχείρηση που έχει στηθεί για τα «εναλλακτικά» φάρμακα και θεραπείες;

Οπως επίσης δεν είναι τυχαίες οι διάφορες απίστευτες θεωρίες για τη μη μεταφορά του ιού από τη θεία κοινωνία. Η πίστη σε τέτοιες «θεωρίες» δεν προκύπτει από τη δύναμη των ιδεών αλλά συμβαίνει το ακριβώς αντίστροφο. Η δύναμη αυτών των παράδοξων ιδεών προκύπτει από τη δύναμη της εκκλησιαστικής περιουσίας που σύμφωνα με ορισμένους υπολογισμούς αγγίζει τα 14 δισεκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή είναι μεγαλύτερη από την περιουσία των πέντε πλουσιότερων Ελλήνων που έχουν περιουσία 11 δισεκατομμυρίων ευρώ και συγκαταλέγονται στις λίστες με τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου.

«Τεκμηρίωση» από τις πολιτικές ηγεσίες

Ο απλός πολίτης που αποδέχεται αυτές τις θεωρίες δεν το κάνει απαραίτητα λόγω των μεταφυσικών του ανησυχιών, αλλά εξαιτίας απλών και γήινων κοινωνικών παρατηρήσεων που λένε ότι π.χ. στον στρατό είναι πολύ πιο αποτελεσματικό το βύσμα του στρατιωτικού παπά από ό,τι του ίδιου του υπουργού Αμυνας ή του στρατηγού. Ετσι μπορούν να εξηγηθούν και φαινόμενα όπου γιατροί και μάλιστα «ειδικοί» μπορούν να υπερασπίζονται τις «θαυματουργές» ιδιότητες λειψάνων, τον μυστηριακό χαρακτήρα της μεταλαβιάς που δεν χαμπαριάζει από ιούς και κορυφαίο παράδειγμα όλων αυτών είναι η θεσμική κατοχύρωσή τους στις «τιμές αρχηγού κράτους» που αποδίδονται στο «Αγιο Φως».

Και όλα αυτά έρχονται να «τεκμηριωθούν» από τις πολιτικές ηγεσίες του πλανήτη, όπως στην περίπτωση του πλανητάρχη Τραμπ με τη χλωρίνη που οδήγησε στην αύξηση των δηλητηριάσεων στις ΗΠΑ, όπως στην περίπτωση απίστευτων εκθέσεων – δώρων στους εργοδότες για να μη λαμβάνουν μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας, όπως συνέβη με την πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν ότι ο κορωνοϊός δεν είναι απειλή υψηλού κινδύνου για τους εργαζομένους στους χώρους δουλειάς.

Κοντολογίς, γιατί να μη θεωρείται φυσιολογική η απαξίωση της ανθρώπινης ζωής και η υιοθέτηση επικίνδυνων αντιλήψεων για την υγεία όταν θεωρείται φυσιολογικό το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού να κατέχει σχεδόν τον μισό πλούτο αυτού του πλανήτη (44%) και το υπόλοιπο 99% του πληθυσμού να μοιράζεται τον άλλο μισό;

Headlines