Οι διάδρομοι της εξουσίας

Η διάχυτη αίσθηση ότι πίσω από την πολιτική σκηνή υπάρχει ένα παρασκήνιο που περιλαμβάνει την αφανή δράση κρατικών μηχανισμών, συναλλαγές με οικονομικά συμφέροντα αλλά και γεωπολιτικές υποδείξεις δεν διαμορφώθηκε τώρα. Αποτελεί στοιχείο μιας διάχυτης πολιτικής κουλτούρας εδώ και αρκετό καιρό. Μάλιστα, θα μπορούσε κανείς να πει ότι οι περισσότεροι ψηφοφόροι ψηφίζουν το ένα ή το άλλο κόμμα με την ιδιότυπη αναστοχαστική επίγνωση ότι πέραν των όσων λέει δημόσια, υπάρχουν και αυτά που κάνει στην πραγματικότητα. Είναι ο διάχυτος κυνισμός που ακολούθησε το «τέλος των ιδεολογιών» και συνδυάστηκε με την κυριαρχία της λογικής ότι στις εκλογές δεν κρίνονται στρατηγικές κατευθύνσεις, αλλά μόνο παραλλαγές πάνω σε μια προδιαγεγραμμένη πορεία.

Αυτό αποτυπώνει και την κακή υπηρεσία που προσέφεραν εκείνοι που ενώ σπρώχτηκαν στην εξουσία από το πρώτο μετά από αρκετό καιρό κοινωνικό και πολιτικό κύμα στην Ελλάδα που ήθελε όντως αλλαγή, όταν βρέθηκαν στη διακυβέρνηση αποφάσισαν να αντιγράψουν πρακτικές των προηγούμενων εκδοχών διακυβέρνησης, αυτές ακριβώς που είχαν οδηγήσει σε μια βαθιά κρίση νομιμοποίησης.

Μικρή σημασία έχει μια συζήτηση που θα προσπαθούσε να συγκρίνει σε ποιο βαθμό διαφορετικές παρατάξεις επιδόθηκαν σε τέτοιες πρακτικές. Η απόπειρα συμψηφισμού απλώς εμπεδώνει τη λογική «όλοι ίδιοι είναι».

Η απλή διαπίστωση του ενδημικού χαρακτήρα του φαινομένου δεν βοηθά στο να το ερμηνεύσουμε ούτε και στο να το αντιμετωπίσουμε. Μεγαλύτερη σημασία θα είχε να κάνουμε μια αποτίμηση του πώς αυτό που περιγράφηκε ως «απελευθέρωση αγορών» συχνά έφερνε τις κυβερνήσεις αλλά και τους κρατικούς λειτουργούς σε ένα ρόλο επιδιαιτητή εντός επιχειρηματικών ανταγωνισμών που δεν επιλύονταν με όρους αγοράς.

Αντίστοιχη σημασία θα είχε η εξέταση του πώς μια ορισμένη αντίληψη για τη διαχείριση της εγκληματικότητας διαμόρφωνε σημεία επαφής ανάμεσα στον κόσμο του εγκλήματος και αυτούς που υποτίθεται ότι το καταδίωκαν. Ιδίως όταν όλα αυτά εξελίσσονταν σε εποχές όπου η πολιτική αντιμετωπιζόταν ολοένα και λιγότερο ως μετασχηματισμός και περισσότερο ως απλή διαχείριση.